YouTube, Instagram ve TikTok gibi platformlarda içerik üreten influencer’lar (fenomenler), son dönemde elde ettikleri kazançlarla gündeme geldi. Dudak uçuklatan gelirler nedeniyle sosyal medya fenomenleri için Ticaret Bakanlığı da devreye girdi.

YouTube, Instagram, TikTok gibi sosyal mecralarda içerik üreten fenomenler bu işten ciddi para kazanıyorlar.

Hatta 'sosyal medya fenomenliği' son dönemde ilgi gören bir meslek kolu haline geldi.

Özellikle gençler hayatları sosyal medya olduğu için bu alanda para kazanmaya çalışıyorlar.

Para kazanmak için sürekli içerik üretmek ve bu içeriklerin diğer milyonlarca içerikten farklı, ilgi çekici olması gerekiyor.

FENOMENLERİN GİZLİ MİLYAR DOLARLIK OYUNU ORTAYA ÇIKTI!

Sabah’tan Mevlüt Tezel sosyal medya fenomenlerinin kazançlarını kaleme aldı.

Yüz milyarlarca dolar kazanan şirketlerin, elbette milyonlarca insanı neredeyse bedavaya içerik ürettirmesi için "Sen de yapabilirsin", "Bak o sıfırdan başladı zengin oldu" mesajı verecek bir avuç popüler fenomene de ihtiyacı var! İşte onlar gerçekten çok iyi kazanıyor.

Örneğin 85 milyon takipçisi olan MrBeast, 85 milyon dolar gelirle dünyada en çok kazanan 'influencer'.

Türkiye'de ise bu alanda lider 120 milyon TL gelirle Orkun Işıtmak. Işıtmak'ı hem kişilik olarak hem de ürettiği içeriklerde başarılı bulduğumu belirtmek isterim. Işıtmak'tan sonra sırasıyla Ruhi Çenet (113 milyon TL), Danla Bilic (98 milyon TL), Alper Rende (90 milyon TL), Cemre Solmaz (87,5 milyon TL), Gökhan Ünver (75 milyon TL) geliyor.

SOSYAL MEDYA ASLINDA KİMİ ZENGİN EDİYOR?

Bir de şirket olarak ünlülere ya da normal kişilere yayın yaptıran içerik ürettiren sosyal medya ajansları var.

Ancak hem bazı bağımsız 'influencer'ların hem de ajanslara bağlı içerik üretenlerin evrensel medya yayım ilkelerine ve reklam kurallarına uymamak gibi kötü huyları var. Bazen normal bir yayın yaparken görsel ya da sözlü olarak gizli reklam yapıyorlar.

Bazen 'bu program ya da içerik bir marka ile işbirliği ile hazırlanmıştır' deyip reklam kurallarını hiçe sayan yayınlar yapıyorlar.

Bazen insanlar toplumsal bir olayı sosyal medyada takip ederken örtülü ya da gizli reklamlara maruz kaldıklarından habersiz oluyorlar.

En önemlisi bazı 'influencer'lar gizli reklam anlaşması yapıp bunu resmi olarak belirtmiyorlar. Böylece kayıt dışı gelir elde edilmiş oluyor. Ödenmesi gereken vergiler ödenmiyor vs.

BAKANLIKTAN YENİ DÜZENLEME

Ticaret Bakanlığı, sosyal medyada ve reklamlardaki işte bu aldatıcı reklamların önüne geçmek için yeni düzenleme üzerinde çalışıyor.

Yeni yönetmelik taslağında öne çıkan uygulamalardan bazıları şöyle:

Sosyal medyadaki tanıtım ve reklam içeren gönderilere #işbirliği #reklam gibi ifadelerden en az birine yer verilmesi zorunlu.

Paylaşım yapılan içerikte #Reklam", "#Sponsor", "#İşbirliği", "#Ortaklık", "#Hediye" veya "#Davet" gibi ifadelerle birlikte, reklam verenin adı, marka veya ticaret unvanı gibi bilgilerin açıkça yer alması gerekecek.

İçeriğin birden fazla paylaşıma yayıldığı durumda, her paylaşımda bu etiketleme yapılacak.

Sesli olarak yapılan paylaşımlarda yayının başında ve yayınlanacak reklamın öncesinde "[reklam veren] hakkında reklam içerir" veya "[reklam veren] ile ücretli iş birliği içerir" ifadelerinden birine yer verilecek.

Reklamlarda dijital filtre kullanımı yasaklanırken, yapay zekâ kullanılarak insan benzeri karaktere yer verilmesi durumunda ise açık, anlaşılır ve ayırt edici şekilde bu durum belirtilecek.

Eğer bu maddeler başarıyla uygulanırsa sosyal medyada halkın gizli reklamlarla kandırılma oranı ve devletin vergi kaybı düşebilir.

Asıl önemli olan bu yeni kuralların uygulanmasını sağlayacak bir denetim mekanizması geliştirmek.