Rusya merkezli nöroteknoloji şirketi Neiry, beynine mirkoçipler yerleştirilen güvercinlerin insansız hava araçları (İHA) ve dronlarla kıyaslanabileceği "biyodron" projesini duyurdu. Şirketin basın açıklamasında, proje kapsamındaki çipli güvercin sürülerinin uçuşa başladığı belirtildi. Güvercinlerin beyinlerine yerleştirilen nöral arayüzler aracılığıyla kuşların beyinlerinin farklı kısımlarına uyarılar gönderilebildiği ve uçuşlarına yön verilebildiği, rotalarının değiştirilebildiği belirtildi. Bu süreçte kuşun araştırmacılar tarafından belirtilen yönlere "kendi isteği" doğrultusunda uçtuğu aktarıldı. Güvercinler üzerinde gerçekleştirilen cerrahi operasyonların, hassas güdümlü bir sistemin hayvanların beyninde belirli bölgelere elektrotlar yerleştirdiği bir üretim hattı üzerinde yapıldığı belirtildi. Bu elektrotlar, kuşların sırtında yer alan bir "çanta" içindeki uyarıcılara bağlanıyor ve bir kontrol mekanizması ile uçuş bilgileri bu devreye aktarılıyor. Uyarıcıdan gönderilen sinyaller aracılığıyla güvercine uçuş sırasında sağa ve sola yönelmek gibi dürtüler iletilebiliyor.

"Biyodronlar, geleneksel İHA'lara kıyasla daha uzun menzile sahip"

Araştırmacıların operasyona tabi tutulan kuşlar için "yüzde 100 hayatta kalma oranı" beklentisinde bulunduğu aktarıldı. Ancak şimdiye kadar yürütülen çalışmalardaki hayatta kalma oranına ilişkin bir bilgi verilmedi. Buna ek olarak, beynine mirkoçip yerleştirilen kuşların yaşam süresinde diğer kuşlarla karşılaştırıldığında bir değişim gözlenmemesinin beklendiği belirtildi. Ayrıca, projede kullanılan kuşların konumu, sırtlarına yerleştirilen güneş enerjisiyle çalışan elektronik sistem ve GPS teknolojisi yardımıyla takip edilebiliyor. Açıklamada, biyodronların fiyat açısından geleneksel insansız hava aracı (İHA) ve dronlar ile kıyaslanabileceği ancak, bu unsurlardan daha uzun çalışma menzili ve sürelerine sahip olduğu belirtildi.

 

"Herhangi bir kuş taşıyıcı olabilir"

Neiry'nin açıklamasında, "biyodron" projesinin son evrelerinde olduğu ve yakında pilot uygulamalara başlanabileceği duyurularak, çipli kuşların elektrik ve doğalgaz dağıtım hatları ile çeşitli altyapıların gözlemlenmesinde kullanılabileceğinin altı çizildi. Neiry'nin Kurucusu Alexander Panov, "Proje şimdilik sadece güvercinler üzerinde yürütülüyor ancak herhangi bir kuş taşıyıcı olabilir" dedi. Panov ayrıca, daha ağır faydalı yükler taşınması için kargaların, kıyısal gözlemleme çalışmaları için martıların ve açık denizlerdeki daha büyük bölgelerin incelenmesi için ise albatrosların projeye dahil edilmesinin planlandığını bildirdi.
Çipli kuşların uçuş özelliklerine yönelik testler sürerken, ilerleyen süreçte kuşların bir kısmının başkent Moskova'da kalması ve bazılarının da operatörler tarafından farklı yönlerdeki çeşitli bölgelere gönderilmesi planlanıyor. Aynı zamanda, biyodronların düşme ihtimalinin bir kuşun düşme ihtimaline eşit olduğu belirtilerek, projenin şehir ortamlarında kullanımının güvenli olduğu öne sürüldü.

 

Neiry'nin diğer çalışmaları

2017 yılında kurulan ve 250'den fazla çalışana istihdam sağlayan Neiry şirketindeki geliştiriciler, 2024 yılının sonbaharında Moskova Devlet Üniversitesi'nden bilim insanları ile birlikte yürütülen çalışmalarda bir farenin beynini yapay zeka ortamına bağlamıştı. Farenin, beynine yerleştirilen ve yapay zeka ile eş zamanlı çalışan nöral arayüz aracılığıyla çeşitli sorulara cevap verebildiği iddia edilmişti.

Ayrıca, şirketten bu yıl daha önce yapılan bir açıklamada da ineklerin süt üretiminin artırılması için nöroçipler ile çeşitli çalışmalar yürütüldüğü duyurulmuştu.