Ekonomi
Türkiye-Ermenistan sınırı açılabilir: Kafkasya ticaretine canlılık geliyor
Türkiye’nin Ermenistan’la sınırı yeniden açmayı değerlendirdiği belirtilirken, bu adımın Kafkasya’da ticareti canlandırabileceği ifade ediliyor. İki ülke arasındaki diplomatik temaslar ve demiryolu çalışmaları sürecin hızlandığına işaret ediyor.
Bloomberg Middle East'de yayınlanan bir haberde, Türkiye’nin, Avrupa’nın Soğuk Savaş döneminden kalan son kapalı sınırını kaldırarak Ermenistan’la olan kara sınırını önümüzdeki altı ay içinde yeniden açmayı değerlendirdiği belirtildi. Konuya yakın kaynaklara göre bu adım, Kafkasya’da ticaretin canlanmasının da önünü açacak.
Türkiye, 1993’te Ermenistan’ın Azerbaycan’la Dağlık Karabağ savaşı nedeniyle Bakü’ye destek için sınırı kapatmıştı. Güney Kafkasya’nın dağlık ve denize kıyısı olmayan bölgesi Dağlık Karabağ, Sovyetler Birliği’nin çöküşünden kısa süre sonra Azerbaycan’dan koparak onlarca yıl süren çatışmaları tetiklemişti.
Bu yılın başlarında ABD Başkanı Donald Trump, Ermenistan ve Azerbaycan liderleriyle birlikte çatışmaya son vermeyi amaçlayan ortak bir barış deklarasyonuna imza attı.
PAŞİNYAN'IN İŞİNE YARAYABİLİR
Azerbaycan’la sağlanan diplomatik ilerleme ve Türkiye sınırının açılması, Haziran’da tekrar seçime girecek Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan için önemli bir avantaj olarak görülüyor. Kaynaklara göre Paşinyan’ın yeni bir dönem kazanması halinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’le birlikte barış anlaşmasını resmileştirmesi mümkün.
Bu aşamadan sonra Türkiye’nin Ermenistan’a büyükelçi atayarak diplomatik ilişkileri yeniden tesis edebileceği ifade ediliyor.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan geçen ay yaptığı bir açıklamada Ankara’nın Azerbaycan ile Ermenistan arasında nihai bir barış anlaşması sağlanmadan normalleşmeye başlamayacağını ifade etmişti: “Eğer ilişkileri şimdi normalleştirirsek, Ermenistan’ın barış anlaşmasını imzalaması için en büyük sebebi ortadan kaldırmış oluruz.”
Ermenistan ve Türkiye'den yetkililer, Bloomberg'in iddiasına yanıt vermedi.
DEMİRYOLLARI İÇİN HEYETLER BULUŞMUŞTU
Türkiye ve Ermenistan özel temsilcileri, Cumartesi günü Akyaka-Akhurik sınır kapısında incelemelerde bulundu ve Kars–Gümrü demiryolu hattının yeniden işler hale getirilmesi planlarını ilerletmek için Gümrü’de bir araya geldi. Kaynaklara göre rayların değiştirilmesi beş aya kadar sürebilir. Yerel yetkililer, bölgedeki sınır devriyeleri için yeni yolların da yapıldığını belirtti.
Barış anlaşmasının resmileşmesi, Hazar bölgesinden ve Orta Asya’dan Avrupa’ya uzanan, Rusya’yı baypas eden petrol ve doğal gaz boru hatlarının geçtiği stratejik bölgede nispeten daha dengeli bir sürecin önünü açabilir.
ZENGEZUR KORİDORU TÜRKİYE'NİN ROLÜNÜ GÜÇLENDİRİYOR
Trump destekli anlaşmanın bir parçası olarak ABD, Azerbaycan ile Türkiye’yi Ermenistan üzerinden bağlayacak ulaşım hattını — Uluslararası Barış ve Refah için Trump Rotası (TRIPP) — geliştirme konusunda özel haklar elde etti. Zengezur Koridoru olarak bilinen hat, Pekin’den Londra’ya uzanacak yeni doğu–batı hattının bir parçası olacak ve Türkiye’nin bölgesel transit merkez olma konumunu güçlendirecek.
Paşinyan, Kasım ortasında Ermenistan parlamentosunda yaptığı konuşmada, geçiş hattındaki inşaat çalışmalarının 2026’nın ikinci yarısında başlayacağını belirterek demiryolunun Sovyet dönemindeki eski güzergâhı izleyeceğini, farklı bir güzergâh oluşturmanın gerçekçi olmadığını söyledi.
Yerevan merkezli Bölgesel Çalışmalar Merkezi Direktörü Richard Giragosian’a göre Türkiye’nin sınırı yeniden açması 2026 başlarında muhtemel görünüyor. Giragosian, “Ankara’nın böyle bir adımı Ermenistan seçimleriyle çok yakından ilişkilendirilmemeli” diyerek Paşinyan’ın hem Erdoğan yönetimine fazla yakın görünmemeye hem de Türkiye ile normalleşme sürecindeki ilerlemenin siyasi faydasını elde etmeye çalıştığını söyledi.