Avrupa savunma sanayiinde insansız sistemlere artan ilgi ve değişen ittifaklar kapsamında, Saab ve Airbus’ın insansız savaş uçağı teknolojisinde iş birliği görüşmeleri yürüttüğü doğrulandı. Şirket yöneticileri, yaptıkları açıklamalarda görüşmelerin sürdüğünü belirtti. Projede, mevcut insanlı savaş uçaklarını destekleyecek insansız sistemlerin geliştirilmesi hedefleniyor.

Saab ve Airbus’ın insansız savaş uçağı teknolojisinde iş birliği görüşmeleri, bu hafta düzenlenen bir Avrupa sanayi etkinliğinde CEO’larla yapılan ayrı röportajlarla ortaya çıktı. Proje, Airbus destekli Eurofighter Typhoon ve Saab Gripen E gibi mevcut insanlı muharebe uçaklarını desteklemek amacıyla insansız hava araçlarının geliştirilmesi üzerine yoğunlaşıyor.

Sektör kaynakları, projenin başarıya ulaşması hâlinde, özellikle Fransa ile Airbus’ın savunma ortakları Almanya ve İspanya arasında yürütülen ve sorunlar yaşayan FCAS savaş uçağı programının aksamaya uğraması durumunda, hava gücü alanında daha geniş kapsamlı bir iş birliğinin ortaya çıkabileceğini ifade ediyor.

Airbus’ın FCAS’ın başarısız olması hâlinde Saab ile güç birliği kurup kurmayacağı sorulduğunda, Saab CEO’su Micael Johansson, şirketlerin “Saab’ın Alman Eurofighter’larda kullanılan Arexis Elektronik Harp sistemi üzerinden iyi ilişkilere sahip olduğunu” söyledi.

Johansson ayrıca, “Ve savaş uçaklarımızı tamamlayacak insansız tarafta bir şey yapıp yapamayacağımızı konuştuk.” dedi.

Saab’ın başka aktörlerle de görüştüğünü ancak henüz bir karar alınmadığını belirten Johansson, “Bu bir fırsat olabilir, elbette görüşüyoruz.” ifadesini kullandı.

Airbus CEO’su Faury görüşmeleri doğruladı

Aynı etkinlikte Johansson’un sözlerinin sorulduğu Airbus CEO’su Guillaume Faury, daha önce bildirilmemiş görüşmeleri doğruladı. Faury, şirketlerin elektronik ve füze alanında güçlü ilişkilere sahip olduğunu dile getirdi.

Faury, “Ve onlarla insansız sistemler üzerinde çalışmaya devam etmek için iyi bir perspektif görüyoruz. Bu, FCAS ile ilişkili olmayan ve kendileriyle görüştüğümüz bir konu.” dedi.

Faury ayrıca, “Programın gelecekte nasıl görüneceğini göreceğiz. Ancak bugün yaptığımız görüşmeler Airbus ve Saab arasında doğrudan yürütülen ve diğer sorunlarla ilişkisi olmayan görüşmelerdir.” ifadelerini kullandı.

Her iki şirket de insanlı savaş uçaklarını desteklemesi amacıyla geliştirilen ve müşterek muharebe uçakları (CCA) veya “kanat arkadaşı” olarak bilinen yeni nesil insansız savaş uçağı çalışmalarına yoğun ilgi gösteriyor.

Airbus, 2024 Berlin Airshow’da stealth özellikli “Wingman” konseptinin bir modelini tanıttı.

Saab ise geçen ay İsveç hükümetinden, Birleşik Krallık liderliğindeki GCAP savaş uçağı programındaki Tempest çalışmasından İsveç’in 2023’te ayrılmasının ardından, insanlı ve insansız savaş uçakları üzerine yapılan çalışmaları genişleten yeni bir sipariş aldığını açıkladı.

Almanya, Fransa ve İspanya’dan bakanların önümüzdeki hafta FCAS programındaki anlaşmazlıkları görüşmesi planlanıyor. Sektör kaynakları, Airbus’ın hem Saab hem de GCAP üyesi BAE Systems ile CEO düzeyinde temaslarını sürdürdüğünü aktardı.

100 milyar avro değerindeki Gelecek Hava Muharebe Sistemi (FCAS), sekiz yılı aşkın süredir devam eden iş paylaşımı ve teknoloji konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle ilerleme kaydedemiyor.

Johansson, FCAS içindeki çekişmelerin Saab açısından olası sonuçları hakkında değerlendirme yapmaktan kaçınırken, “İsveç’in birini veya bir şeyi ikame etmesinden bahsetmiyoruz.” dedi.

Analistler, yeni nesil savaş uçağına yönelik kararların önümüzdeki yıllarda savunma sanayiini ve ittifakları şekillendireceğini belirtiyor.

İsveç, önceki savaş uçağı geliştirme sürecinde bağımsız kalmış; Fransa Rafale’i geliştirirken, Birleşik Krallık, Almanya, İspanya ve İtalya Eurofighter’ı ortak üretmişti.

Yeni dönemde ise Fransa, Almanya ve İspanya FCAS’ta yer alırken, Birleşik Krallık çalışmalarını Japonya ile GCAP içinde birleştiriyor ve program yeni üyelere açık devam ediyor.

İsveç, başlangıçta Birleşik Krallık ile iş birliği yapmasına rağmen hâlâ nihai kararını vermiş değil. Gripen’in halefi için kendi çalışmalarını sürdüren ülkenin siyasi kararlarını 2030’da alması bekleniyor. Johansson ise kararların daha erken, “belki 2028” yılında bile alınabileceğini söyledi.

Johansson, Saab’ın savaş uçağı geliştirebilen sınırlı sayıdaki küresel savunma şirketleri arasındaki konumunu korumaya devam edeceğini belirterek, “İleride herhangi bir ortaklığı reddetmiyorum. Bu kesinlikle bir yol olabilir fakat savaş uçağı tarafında OEM (orijinal ekipman üreticisi) kabiliyetini koruyarak: neden bunu bırakalım?” ifadelerini kullandı.