Mısır'da gerçekleştirilen 24. Barselona Sözleşmesi Taraflar Konferansı'nda (COP24), Akdeniz'de iklim değişikliğiyle mücadele çalışmaları için İstanbul'da kurulacak Akdeniz Bölgesel İklim Değişikliği Faaliyet Merkezi'nin (CC/RAC) 2026 itibarıyla fiilen faaliyete geçirilmesine karar verildi.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, COP24, Mısır'ın Kahire kentinde, 2-5 Aralık'ta düzenlendi.

Türkiye'yi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Fatma Varank'ın temsil ettiği oturumlara, Slovenya adına Mitja Bricelj, Mısır adına Yerel Kalkınma Bakanı ve Çevre Bakan Vekili Manal Awad Mikhail, UNEP adına Bölgesel Deniz Sözleşmeleri Programından Ekosistem Bölümü Direktörü Alberto Pacheco Capella ve Sözleşme Direktörü Tatjana Hema katıldı.

Toplantıda, 2026-2035 Sürdürülebilir Kalkınma İçin Akdeniz Stratejisi, 2026-2035 İklim Değişikliğine Uyum Bölgesel Çerçeve Belgeleri ile sözleşmenin 2026-2027 bütçesi ve iş programı kabul edildi.

Sözleşmenin Uyum Komitesi üyeliğine asil üye olarak Türkiye tekrar seçildi. Daha önceki toplantılarda kararlaştırılan Türkiye'nin ev sahipliğinde İstanbul'da Akdeniz Bölgesel İklim Değişikliği Faaliyet Merkezi'nin kurulması için son adım atıldı.

Görev ve yetki alanları belirlenen, bütçesi onaylanan merkezin, 2026 itibarıyla fiilen faaliyete geçmesi yönünde karar alındı.

Biyolojik çeşitliliğin korunması için 2030'a kadar Akdeniz'in en az yüzde 30'unun koruma altına alınması için çalışması hedeflenen merkez, özellikle 2026-2035 Akdeniz Bölgesel İklim Değişikliğine Uyum Çerçevesi'nin uygulanmasına öncülük ederek, Akdeniz'in iklim direncini artırmaya yönelik çalışmaları koordine edecek.

Açıklamada görüşlerine yer verilen Bakan Yardımcısı Varank, merkezin Akdeniz için yürüteceği çalışmalarla Türkiye'nin bölgesel liderliğini pekiştireceğini belirterek, bu gelişmenin Akdeniz'de iklim dirençliliğini artıracak projelerin, politika süreçlerinin ve ortak kapasite geliştirme çalışmalarının güçlü bir kurumsal çerçeve altında hayata geçirileceği yeni bir dönemin başlangıcı olacağını vurguladı.

Türkiye'nin COP31'e ev sahipliği yapacak olmasının bu süreci daha stratejik hale getirdiğine işaret eden Varank, "Önümüzdeki yıllarda, Türkiye, hem ulusal hem de uluslararası ölçekte iklim eyleminin merkezinde yer alacak." ifadesini kullandı.

Bölgesel İklim Değişikliği Faaliyet Merkezi'nin çalışmaları kapsamında Türkiye, Akdeniz'de kıyı ve deniz alanlarının bütünleşik yönetimi için örnek bir pilot proje olarak CAMP İzmir Kıyı Alanları Yönetim Programı Projesi’ni hayata geçirecek.

Projeyle, İzmir kıyılarında iklim uyumu, kıyı risk yönetimi, mavi ekonomi odaklı sürdürülebilir kalkınma, entegre kıyı alanları yönetimi ve deniz mekansal planlama entegrasyonu konularında yol gösterici bir model ortaya konulacak.

Bakanlığa bağlı Mekansal Planlama Genel Müdürlüğü ile Öncelikli Eylemler Programı Bölgesel Faaliyet Merkezi (PAP/RAC) işbirliğinde gerçekleştirilecek proje, 2026-2027 yılları arasında yürütülecek.

Alınan kararların ardından toplantının Bakanlar Oturumu'nda ise Gençlik Deklarasyonu ve Kahire Deklarasyonu kabul edildi.

Kahire Deklarasyonu ile Akdeniz'in korunması, iklim değişikliğiyle mücadele, biyolojik çeşitliliğin güçlendirilmesi ve deniz kirliliğiyle mücadele konularındaki kararlılık bir kez daha vurgulandı.

Deklarasyon, faaliyet merkezinin görev ve yetkileri kayıt altına alındı. Deklarasyonda Akdeniz'de 2030'a kadar deniz ve kıyı alanlarının en az yüzde 30'unun korunması, sürdürülebilir mavi ekonomi uygulamalarının hızlandırılması ve plastik kirliliğinin azaltılması gibi ana hedefler sıralandı.

Akdeniz ile uyumlu çalışmalar yürüten belediyelere verilen "İstanbul Çevre Dostu Şehirler Ödülü"nü ise bu yıl İspanya'nın Almeria kenti aldı.

Türkiye'den Balıkesir Büyükşehir Belediyesi'ne ikincilik, Antalya Büyükşehir Belediyesi'ne de üçüncülük ödülü verildi.

Bakan Yardımcısı Varank, Kahire'deki temasları kapsamında Slovenya, Fransa ve BM'nin temsilcileriyle bir dizi ikili görüşme gerçekleştirdi.

Görüşmelerde deniz ve kıyı alanlarının korunması, iklim değişikliğine uyum, 2053 net sıfır emisyon hedefi, sıfır atık yaklaşımı ve COP31 hazırlıkları ele alındı.