Dünya
"Afrika Boynuzu" kırılmak üzere! Denize erişim için savaş çıkaracaklar
Etiyopya’nın Kızıldeniz’e çıkış hedefi, Eritre ile artan suçlamalar ve askeri hazırlık iddialarıyla Afrika Boynuzu’nda yeni bir savaş riskini gündeme getirdi. Bölgesel gerilim, Mısır’la Nil anlaşmazlığı ve ülke içindeki etnik çatışmalarla daha da derinleşiyor.
Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed’in denize erişim hedefi, Afrika Boynuzu’nda yeni bir savaş ihtimalini gündeme getirdi. Eritre’nin 1993’te bağımsızlığını kazanmasıyla Kızıldeniz’e çıkışını kaybeden Etiyopya’nın bu durumu tersine çevirmekte kararlı olduğu belirtilirken, son aylarda iki ülke arasında artan suçlamalar gerilimi tırmandırdı.
Eritre yönetimi, Haziran ayında Etiyopya’yı Kızıldeniz limanlarını ele geçirmeyi amaçlayan bir savaş gündemi hazırlamakla suçladı. Addis Ababa yönetimi ise denize erişimi barışçıl yollarla sağlamak istediğini savundu.
Etiyopya, Eritre’nin kendisine karşı savaşa hazırlandığını ileri sürerken, Eritre’yi isyancı gruplara destek vermekle itham etti. Uluslararası Crisis Group yetkilileri, bölgede yanlış hesaplama riskinin arttığı ve çatışma ihtimalinin güçlendiği uyarısında bulundu.
Gerilim, Etiyopya’nın Büyük Etiyopya Rönesans Barajı nedeniyle Mısır’la yaşadığı anlaşmazlıklar ve ülke içindeki etnik çatışmalarla daha da karmaşık hale geldi. Mısır, Nil Nehri üzerindeki barajın su güvenliğini tehdit ettiğini savunarak Etiyopya’ya karşı sert açıklamalar yaptı ve gerekli tüm önlemleri alma hakkını saklı tuttuğunu açıkladı.
Etiyopya ise barajın kalkınma için hayati olduğunu bildirdi. Ülkede Tigray savaşının ardından Amhara ve Oromia bölgelerinde devam eden silahlı isyanlar iç güvenliği zayıflatırken, artan savunma harcamaları ve bölgesel gerilimlerin ekonomiye zarar verdiği kaydedildi.
Dünya Bankası verilerine göre yoksulluk oranı yüzde 43’e yükselirken, uzmanlar Addis Ababa’daki kalkınma görüntüsünün ülkenin çevre bölgelerinde paylaşılmadığını ve istikrarsızlığın sürebileceğini belirtti.
BM ENDİŞELİ
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Sözcüsü Stéphane Dujarric, Afrika’da artan gerilimle ilgili açıklama yaptı. Dujarric, iki tarafı, 2018’de Abiy Ahmed’in başlattığı barış süreciyle yeniden kurulan ilişkileri korumaya ve Cezayir Anlaşması’nda yer alan egemenlik ve toprak bütünlüğü ilkelerine bağlı kalmaya çağırdı.
Açıklama, iki ülke arasında 80 bin kişinin hayatını kaybettiği 1998-2000 savaşını bitiren Cezayir Anlaşması’nın 25. yıl dönümünde yapıldı.