Gündem
“Ayyaşlar Bayramı” Murat Bardakçı hatırlattı Mezara rakı dökmek eski bir Ayyaş Ritüeli
Tarihçi Murat Bardakçı, CHP Genel Başkanı Özgür Özel ve CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba’nın, merhum Kamer Genç’in mezarı başında rakı döktükleri görüntüleri değerlendirerek dikkat çekici bir tarihî hatırlatmada bulundu. Bardakçı, bu davranışın Osmanlı İstanbul’unda 1908’e kadar sürdürülen ve “Ayyaşlar Bayramı” olarak bilinen sıra dışı bir folklor geleneğini çağrıştırdığını yazdı.
Bardakçı’nın aktardığına göre “Ayyaşlar Bayramı”, Ramazan boyunca içki ve esrar kullanamayan alkolik ve esrar müptelâlarının, bayramın ilk günü Edirnekapı’daki mezarlıklarda bir araya gelerek kutladıkları gayriresmî bir merasimdi. Bu kişiler, İstanbul’un meşhur içkicisi Bekrî Mustafa ile ünlü esrarkeş Urfalı Hacı Ahmed Ağa’nın mezarları başında içki içer, şişelerin dibinde kalan içkileri mezarların üzerine serper, bunu da bir tür “kutsama” olarak görürdü.
Yazıda, mezarların çiçekler ve dallarla süslendiği, esrarkeşlerin ise Hacı Ahmed Ağa’nın kabri etrafında halka kurarak esrar içtikleri; tüm bu sahnelere rağmen dönemin zaptiyelerinin müdahale etmediği detayları da yer aldı. Geleneğin, 1908’de İkinci Meşrutiyet’in ilânından sonra İstanbul’un değişen yapısıyla birlikte tamamen unutulduğu belirtildi.
Bardakçı, bu bilgileri Meşrutiyet öncesi dönemi bizzat yaşamış isimlerden biri olan ve Bekir Ağa Bölüğü’nün kurucusunun oğlu Ahmet Hamdi Tanyeli’nin hatıralarına dayandırdığını ifade etti.
Yazının sonunda ise, Özgür Özel ve beraberindekilerin Kamer Genç’in mezarı başında yaptıkları eylemin, farkında olmadan bu unutulmuş “Ayyaşlar Bayramı” geleneğini yüz yılı aşkın bir süre sonra yeniden gündeme getirdiği vurgulandı.