Artan kira fiyatları ve barınma maliyetleri, özellikle büyük şehirlerde dar gelirli vatandaşlar için ciddi bir sorun haline gelmiş durumda. 500 bin sosyal konut projesinin ilk aşamasında başvuruların tamamlanmasının ardından, sürecin ikinci adımı olan kiralık sosyal konut uygulaması gündemin merkezine yerleşti. TOKİ eliyle ilk kez hayata geçirilecek bu modelde, ev sahibi devlet olacak ve konutlar piyasa koşullarının altında bedellerle kiraya verilecek. Özellikle İstanbul’da fahiş kira artışlarını dengelemek amacıyla planlanan bu adım, “TOKİ kiralık konut başvuruları ne zaman başlayacak?” sorusunu da beraberinde getirdi.

 

İstanbul’da 15 bin kiralık konut inşa edilecek

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un açıkladığı projeye göre, TOKİ tarafından İstanbul’un Avrupa ve Anadolu Yakası’nda toplam 15 bin kiralık konut inşa edilecek. 1+1 ve 2+1 tipinde planlanan bu konutlar, piyasa rayiç bedelinin yaklaşık yarısı seviyesinde kiraya verilecek ve ilk etapta üç yıllık süreyle vatandaşlara tahsis edilecek. Konutların yönetimi, bakımı ve denetimi tamamen TOKİ tarafından yürütülecek.

 

Başvuru takvimi açıklandı mı?

İstanbul’da yapılacak kiralık sosyal konutlar için sosyal konuttan ayrı bir başvuru süreci işletilecek. 500 bin sosyal konut başvuruları 10 Kasım itibarıyla alınırken, kiralık konutlar için henüz resmi bir tarih açıklanmış değil. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile TOKİ’nin hazırlıklarını tamamlamasının ardından başvuru takviminin kamuoyuyla paylaşılması bekleniyor. Aynı zamanda kiralık konutların hangi ilçelerde yapılacağına ilişkin bilgilendirmenin de bu süreçte açıklanacağı öngörülüyor.

 

Kimler yararlanabilecek, sistem nasıl işleyecek?

Kiralık sosyal konutlardan, hiç evi olmayan ve belirlenen gelir sınırını aşmayan alt gelir grubundaki vatandaşların faydalanması hedefleniyor. Sosyal konut projelerinde olduğu gibi bu uygulamada da memurlar, emekliler, engelliler ve evi kentsel dönüşüme girecek vatandaşlar için özel kontenjanlar ayrılması planlanıyor. Başvurular alındıktan sonra hak sahipleri kura yöntemiyle belirlenecek, sözleşmeler imzalandıktan sonra konut teslimleri yapılacak.

 

Kiralar nasıl belirlenecek, artış olacak mı?

TOKİ kiralık sosyal konutlarında kira bedelleri piyasa koşullarının altında belirlenecek. Kiralar altı ayda bir, memur maaş artış katsayısı esas alınarak güncellenecek. Üç yıllık kira süresinin sonunda ise yeni kira bedeli yeniden belirlenecek. Bu uygulamayla hem kira artışlarının kontrol altına alınması hem de vatandaşlar için öngörülebilir bir sistem oluşturulması amaçlanıyor.

 

Neden İstanbul’dan başlanıyor?

Kiralık sosyal konut uygulamasının İstanbul’dan başlatılmasının temelinde, kira fiyatlarının en hızlı arttığı şehir olması ve kentsel dönüşüm nedeniyle artan rezerv konut ihtiyacı bulunuyor. TOKİ, İstanbul’da planlanan 100 bin sosyal konuta ek olarak 15 bin kiralık konutla birlikte toplamda 115 bin konutluk büyük bir arz oluşturmayı hedefliyor. Bu adımın, kent genelinde kira fiyatlarının dengelenmesine katkı sağlaması bekleniyor.

 

İlk teslimler yıl sonunda

Bakan Murat Kurum, kiralık konut projelerinin bir bölümünde inşaatların başladığını, bir kısmının ise 2026 yılında başlayacağını açıkladı. Planlamaya göre ilk konutların yıl sonuna doğru teslim edilmesi, bazı projelerin ise bir yıl içinde tamamlanması hedefleniyor.