Sağlık
Çocuklarda astım neden olur ve nasıl teşhis edilir?
Genetik ve çevresel faktörlerin tetiklediği astım, çocuklarda özellikle alerjik kökenli olup, sık öksürük nöbetleri ve hırıltılı solunum gibi belirtilerle kendini gösterir.
Astım, akciğerlerdeki hava yollarının duvarlarının şişmesi ve daralmasıyla karakterize edilen kronik bir solunum yolu hastalığıdır. Bu durum, nefes almayı zorlaştırır. Çocuklarda astım, kalıtsal eğilimler ve çevresel faktörlerin birleşimi sonucu ortaya çıkar. Hastalığın en sık görülen türü alerjik astımdır. Alerjenler, hava kirliliği, sigara dumanı, hava değişiklikleri ve grip gibi viral enfeksiyonlar, astım ataklarını tetikleyen başlıca etkenler arasında yer alır.
Çocuklarda astımın en belirgin belirtisi, özellikle geceleri, oyun sırasında veya gülme esnasında ortaya çıkan sık öksürük nöbetleridir. Bir diğer önemli gösterge ise, soluk alıp verme sırasında duyulan hırıltı veya ıslık sesi (wheezing) olup, bu ses hava yollarının daraldığının açık bir işaretidir. Astım belirtileri her çocukta farklılık gösterebilir ancak göğüste sıkışma hissi, dinlenme halinde hızlı nefes alıp verme ve oyun sırasında enerjinin hızla tükenmesi de sıkça karşılaşılan şikayetlerdir.
Bebeklerde astım belirtilerini tespit etmek, küçük olmaları ve rahatsızlıklarını ifade edememeleri nedeniyle ebeveynler için zorlayıcıdır. Bebeklerin hava yolları çok daha küçük ve hassas olduğu için, belirtiler yetişkinlere göre daha ciddi seyredebilir. Bebeklerde hırıltı ve öksürük genellikle yaşamın ilk iki yılında virüs kaynaklı solunum yolu enfeksiyonları sonucunda ortaya çıkabilirken, bu durum astım riskini beraberinde getirir.
Çocukluk çağında astım tanısı konulan vakaların büyük çoğunluğu (%90 oranında) alerjik kökenlidir. Bu nedenle, astım tedavisinde temel adım, alerjik reaksiyona neden olan maddelerden uzak durmaktır. Çevre önlemlerinin uygun şekilde alınması, hem hastalığın belirtilerini hem de bronşlardaki aşırı duyarlılığı belirgin derecede azaltmaya yardımcı olurken, doktor kontrolünde uygun ilaç tedavisi ile hastalığın kontrol altında tutulması hedeflenir. Akut bronşit gibi solunum yolu enfeksiyonları ise astımı olan çocuklarda iltihaplanmaya karşı artan duyarlılık nedeniyle daha yüksek risk taşır.