Gazeteci-yazar ve aynı zamanda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dünürü Sadık Albayrak'ın, 1980 yılında çıkardığı "Son Devir Osmanlı Uleması" isimli eseri, iktidarın "Terörsüz Türkiye" olarak isimlendirdiği projenin ardından yeniden gündeme geldi.

Dokuz ciltten oluşan külliyat, iktidarın "Terörsüz Türkiye" ve "Türkiye Yüzyılı" gibi projeleri hakkında entelektüel ve tarihsel bir kaynak olarak değerlendiriliyor.

"KAVAİD-İ LİSAN-İ KÜRDİ"

Eserde en dikkat çeken bölümlerden biri, Osmanlı dönemine ait ilk Kürtçe dilbilgisi kitabı olarak kabul edilen "Kavaid-i Lisan-i Kürdi"nin belgelenmesi. Bu yönüyle çalışma, dönemin dil ve kültür alanındaki üretimlerine dair somut bir örnek sunmakta.

Söz konusu eser Osmanlı’nın son dönemindeki ilmi ve kültürel birikimi ele alan kapsamlı bir çalışma olarak göze çarpıyor. Eser, geçmişteki düşünce dünyasına ilişkin veriler sunarken, güncel toplumsal tartışmaların tarihsel arka planına dair örnekler de içeriyor.

İLK KÜRTÇE DİL BİLGİSİ KİTABI

Osmanlıca ve Kürtçe dilbilgisi kurallarını karşılıklı aktaran "Kavaid-i Lisan-i Kürdi" (Kürt Dilinin Kaideleri) 1901'de Harputlu Ömer Avni Efendi tarafından kaleme alındı.

Elazığ Askeri Rüşdiyesi'nde Osmanlıca hocası olarak görev alan Ömer Avni Efendi, Kürt çocuklarına Türk dilini öğretmek ve Türk çocuklarının da Kürt diline vakıf olmasını sağlamak amacıyla Kürt dilinin kaidelerini yazdı. Söz konusu kitabın o dönem Osmanlı'sında ders programına alınması dahi gündeme getiriliyor.

Muhammed Kemâleddin Harputî'nin kitap için yazdığı 25 Eylül 1317 ( 8 Ekim 1901) tarihli mukaddime yazısına "Lisân-ı Kürdî, Arabî, Fârisî ve Kürdî olarak elsine-i selâseden (üç dilden) mürekkeb olmakla işbu risâlenin ta'lim ve taallümünde (öğretim ve tahsilinde) etfâl-ı Ekrad (Kürt çocukları) lisân-ı Türke vâkıf olacakları gibi etfâl-i Etrâk de (Türk çocukları da) lisan-ı Kürde vâkıf olacakları bi-lûtfihi Teâlâ me'mûl-î kâvidir. (Allah'ın lutfûyle güçlü bir şekilde umulmaktadır)" cümlesiyle başlıyor.