İshal nedir?

İshal, sıvı dışkılama halidir. Bu durum polifaktöriyel kaynaklı bir semptomdur. Dünyada ishal beş yaşından küçükler arasında ölümün ikinci büyük nedenidir. Özellikle iki yaşından küçük çocuklarda hayati tehlikelere yol açmaktadır.

İshal belirtileri nelerdir?

- Sıvı dışkılama

- Büyük abdesti tutamama

- Acil dışkılama isteği

- Susuzluk

- Kusma ve bulantı hissi

- Ateşlenme ve ateşin yükselmesi

- Halsizlik ve yorgunluk hissi

- Karın bölgesinde gaz oluşumu ve ağrı

İshal nedenleri

- Parazitlerin neden olduğu enfeksiyonlar

- Antibiyotik kullanımı

- Dizantere

- Üşütme ve soğuk algınlığı

- Akciğer, kalp ve karaciğer hastalıkları

- Beslenme bozuklukları

- Bozulmuş gıdaların tüketilmesi

- Aşırı alkol tüketimi

- Virüs ve bakteriler

- İsteri

- Nefrit ve kolera

İshal'in tehlikeli olduğu durumlar nelerdir?

- Küçük çocuklarda orta derece veya şiddetli ishal

- Kanla karışık ishal

- İki haftadan uzun süreli ishal

- Karın ağrısı ve kilo kaybı ile ilişkili olan ishal

- Bebeklerde ishal

- İshal olan kişilerin yiyecek hazırlaması

İshal için menü önerileri

Kahvaltı: Potasyum açısından zengin olan muzun kahvaltıda tüketilmesi ishal oluşumunu engellemektedir.

Öğle ve akşam yemekleri: Elma püresi, fırında patates (tuz dışında, acı olmayan bir baharat ekebilirsiniz), haşlanmış havuç veya pirinç lapası yenilmelidir. Bunun yanında pişmiş ya da haşlanmış tavuk ve (terbiyesiz) çorba da tüketilmelidir. Öte yandan ishal olan kişilere süt ve süt ürünleri önerilmez. Ancak yoğurt bir istisnadır.

İshalde uzak durulması gereken yiyecekler

Yağlı yiyecekler: Patates kızartması, çörek, tatlı, krema ve yağlı etlerin yenilmesi ishali tetiklemektedir. 

Süt ürünleri: Süt ve süt ürünleri ishale yol açmaktadır.

Buğday ve benzeri tahıllar: Buğday unu ile hazırlanan yiyecekler ishal oluşumuna sebebiyet vermektedir.

Acı yiyecekler: Biber, baharat ve acı sos gibi gıdalar ishali kötüleştirebilir.

Lifli yiyecekler: Brokoli, karnabahar, mısır ve fasulye, soğan, sarımsak, lahana gibi besinler ishali olumsuz etkilemektedir.

İshal'den nasıl korunulur?

- Temiz su içilmeli (Suyun temizliğinden şüphe edildiği takdirde suyu 10 dakika kadar kaynatıp, ardından soğutularak içilmeli)

- Yemek yemeden önce eller mutlaka bol sabunlu su ile yıkanılmalı

- Tuvalet ihtiyacının ardından ellerin temizliğine önem verilmeli

- Tavuk ve balık gibi et ürünleri bol su ile yıkadıktan sonra pişirilmeli

- Taze sebze ve meyveleri tüketmeden önce sirkeli su ile yıkayıp durulamalı

- Ürünlerin son kullanma tarihine dikkat edilmeli

İshal rahatsızlığına iyi gelen bitkisel çözümler

- Nane

Gerekli malzemeler

- 10-20 adet nane yaprağı

- Limon suyu-1 tatlı kaşığı

- 1 bardak su

Yapılışı

Nane yaprakları ezilerek suyu çıkartılır. Daha sonra bir bardak suyun içine 1 çay kaşığı limon suyu ve 1 çay kaşığı nane suyu ilave edilir. İyice karıştırılmasının ardından da günde 3-4 kez içilir.

- Nane çayı

Gerekli malzemeler

- 8-10 adet nane

- 1-2 bardak su

- Limon suyu 

Su kaynatılarak içerisine nane yaprakları eklenir ve 5-10 dakika kadar pişirilir. Daha sonra isteğe bağlı olarak limon suyu ilave edilerek tüketilir.

- Zencefil 

Gerekli malzemeler

- 1 adet zencefil kökü

- 1 bardak su

Yapılışı

Zencefil kökü kıyılarak kaynayan suya eklenir. Daha sonra alev kapatılarak üzeri kapalı bir biçimde yaklaşık 5-10 dakika kadar bekletilir. Bu çay günde 2-3 kez içilmelidir.

- Limon

Gerekli malzemeler

- 1 adet limon

- 1 bardak su

- Bir tutam tuz (isteğe bağlı)

Yapılışı

Limon kesilir ve bir bardak suya sıkılarak iyice karıştırılır. Tercih edilmesi halinde karışımın lezzetini artırmak için bir tutam tuz eklenebilir.

- Kişniş

Gerekli malzemeler

- 4-5 yemek kaşığı kişniş yaprağı

- 1-2 çay kaşığı limon suyu

- 1 su bardağı su

Yapılışı

Kişniş yaprakları doğranır ve bir hamur elde etmek için ezilir. Daha sonra elde edilen hamur suya eklenerek içerisine limon suyu ilave edilir. Bu karışım günde 1 kez tüketilmeli

- Muz

Gerekli malzemeler

- 1 adet muz

Yapılışı

Olgun muz alınır ve bir tanenin yarısı yenir. 1 saat sonra da diğer yarısı tüketilmelidir.

- Papatya çayı

Gerekli malzemeler

- Papatya yaprakları

- 1 bardak su

- Nane yaprakları (isteğe bağlı)

Yapılışı

Su kaynatılarak içerisine papatya ile nane otları yerleştirilir. Daha sonra içerisine sıcak su dökülür ve üzeri kapalı olarak yaklaşık 5-8 dakika dinlendirilir. Bu karışım günde 1-3 kez tüketilmelidir.

İshale tedavisine yardımcı olan diğer gıdalar

- Pirinç ve pirinç suyu

- Elma püresi

- Böğürtlen

- Elma sirkesi

- Keçiboynuzu tozu

- Havuç

- Sarımsak

- Bal

- Patates çorbası