OSMAN YİĞİT / ANKARA - Cumhurbaşkanlığı seçim kampanyasını ‘Milletin Başkanlığı’ kavramı üzerine kuran ve pasif bir cumhurbaşkanı olmayacağını deklare ederek halktan onay alan Başbakan Erdoğan’ın, cumhurbaşkanlığını devralacağı 28 Ağustos tarihinden sonra yükleneceği yetki ve sorumluluklar tartışılmaya başlandı.

Muhalefet, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘aktif’ bir devlet siyaseti yürütmesine karşı çıkarken bir kısım siyaset bilimci ve uzmanlar ise Erdoğan’ın kullanacağı yetkilerin aynı zamanda görev ve sorumlulukları olarak görülmesi gerektiğini vurguluyorlar.

İŞTE O YETKİ VE GÖREVLER

İlk kez ‘millet tarafından seçilen cumhurbaşkanı’ ünvanına sahip olan Recep Tayyip Erdoğan’ın kullanacağı yetki ve sorumluluklarından bir kısmı Anayasa’da şu şekilde sıralanıyor:

l Cumhurbaşkanı Devletin başıdır. Bu sıfatla Türkiye Cumhuriyeti’ni ve Türk Milleti’nin birliğini temsil eder; Anayasa’nın uygulanmasını, Devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını gözetir.

MECLİSİ TOPLANTIYA ÇAĞIRMAK…

l Gerekli gördüğü takdirde, yasama yılının ilk günü Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde açılış konuşmasını yapmak, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni gerektiğinde toplantıya çağırmak,

l Yasaları yayımlamak,

VETO YETKİSİ…

l Yasaları yeniden görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne geri göndermek,

l Anayasa değişikliklerine ilişkin yasaları gerekli gördüğü takdirde halkoyuna sunmak,

l Yasaların, kanun hükmündeki kararnamelerin,Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü’nün, tümünün ya da belirli kurallarının Anayasa’ya biçim ya da esas yönünden aykırı oldukları gerekçesi ile Anayasa Mahkemesi’nde iptal davası açmak,

SEÇİMLERE KARAR VERMEK…

l Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin yenilenmesine karar vermek,

l Başbakanı atamak ve istifasını kabul etmek,

l Başbakanın önerisi üzerine Bakanları atamak ve görevlerine son vermek,

BAKANLAR KURULU’NU TOPLAMAK…

l Gerekli gördüğünde Bakanlar Kurulu’na Başkanlık etmek ya da Bakanlar Kurulu’nu Başkanlığı altında toplantıya çağırmak,

l Yabancı devletlere Türk Devleti’nin temsilcilerini göndermek, Türkiye Cumhuriyeti’ne gönderilecek yabancı devlet temsilcilerini kabul etmek,

l Uluslararası antlaşmaları onaylamak ve yayımlamak,

TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ BAŞKOMUTANLIĞI…

l Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Başkomutanlığını temsil etmek,

l Türk Silahlı Kuvvetleri’nin kullanılmasına karar vermek,

l Genelkurmay Başkanı’nı atamak,

MGK BAŞKANLIĞI…

l Milli Güvenlik Kurulu’nu toplantıya çağırmak,

l Milli Güvenlik Kurulu’na Başkanlık etmek,

l Başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu kararıyla sıkıyönetim ya da olağanüstü hal ilan etmek ve kanun hükmünde kararname çıkarmak,

l Kararnameleri imzalamak,

AF YETKİSİ…

l Sürekli hastalık, sakatlık ve kocama sebebi ile belirli kişilerin cezalarını hafifletmek ya da kaldırmak,

l Devlet Denetleme Kurulu’nun üyelerini ve Başkanını atamak,

l Devlet Denetleme Kurulu’na inceleme, araştırma ve denetleme yaptırmak,

l Yükseköğretim Kurulu üyelerini seçmek,

REKTÖR ATAMALARI…

l Üniversite rektörlerini seçmek,

AYM VE HSYK’YA ÜYE ATAMAK…

l Anayasa Mahkemesi üyelerini, Danıştay üyelerinin dörtte birini, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcıvekilini, Askerî Yargıtay üyelerini, Askerî Yüksek İdare Mahkemesi üyelerini, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu üyelerini seçmek.

l Cumhurbaşkanı, ayrıca Anayasada ve kanunlarda verilen seçme ve atama görevleri ile diğer bazı yetki ve sorumluluklara da sahip bulunuyor.