EROL METİN/ANKARA
93 yıldır toplumu sigara, alkol ve uyuşturucu gibi zararlı alışkanlıklardan korumak amacıyla faaliyet yürüten Yeşilay Ankara Şubesi Başkanı Şemsettin Toprak’la cemiyetlerinin çalışmalarını ve gündemdeki tartışmaları konuştuk.
Türkiye’de sağlığa zararlı maddelerle mücadelede Yeşilay’ın katkısı için ne diyebiliriz?
Yeşilay’ın amacı ülkemizde zararlı maddelere karşı mücadele etmektir. Gençleri ve çocukları zararlı bağımlılıktan korumak için bilgilendirme çalışmaları yapıyor.
Sizin çalışmalarınız neticesinde sigaradan ve alkolden uzak duran çok insan var mı?
Tabii, biz okullarda bilgilendirme çalışmaları yapıyoruz. Oradan gelen tepkilere göre, Yeşilay’ın bu çalışmalarının kendilerine katkı sağladığını, kendilerine çok yararlı olduğunu bize bildiriyorlar.
Doğuda, özellikle de Diyarbakır’da gözlemlerimiz oldu. Uyuşturucu kullanımı insanı ürkütüyor. Buradaki gençleri korumak için neler yapılabilir?
Bunun zararlarını anlatmanın yanında çocuklarımıza iyi şeyleri hobi edindirmek gerekiyor.
Devletin de tedbir alması gerekmiyor mu?
Sadece bu devletin alacağı bir tedbir değil. İşbirliği yapılmalı. STK’lara çok büyük iş düşüyor. Devlet kanunları çıkarıyor. Uygulama konusunda da sadece resmi kurumlardan beklememek lazım. STK’lar bu konularda devletin almış olduğu kararları desteklemeli ki kamuoyunda kabulü sağlansın.
Başbakan Erdoğan’ın “Milli içkimiz ayrandır” sözleri alkolün zararlarını tekrar gündeme getirdi. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Yerinde bir tespit. Çünkü alkol insanlara zarar veriyor, öldürüyor. Başbakanımız da vatandaşını korumak amacıyla sağlıklı içecekler adı altında ayrana yönlendirmiştir. Yani bizim en tabii sağlıklı içeceğimiz ayrandır. Ayran konusunda da zaten insanlarımızın buna karşı çıkması mümkün değil. Çünkü hangi eve varsak ikram adı altında bize ayran ikram ediliyor. Bu geleneğimizi unutmaya başladık. Başbakanın tavsiyesiyle bu geleneğin tekrar gündeme gelmesi isabetli bir etki yaratmıştır.
Ülkeyi yöneten Başbakanın sigara ve alkolle mücadelede sergilediği tavrın etkisi var mıdır sizce bu başarılarda? İşte sigara paketini insanların elinden alıp onlardan söz alıyor.
Sigara ve alkolle mücadele konusunda siyasi irade olmazsa bu kadar başarı olamaz. Başbakanımız bu konularda çok hassas. Başbakanımız insanını, vatandaşlarını çok seviyor. Onların zarar görmesini istemiyor ve sağlıklı bir neslin yetişmesi için bunları dile getiriyor. Duygusal ve çok hassas. Zararlı alışkanlıklarla bu kadar mücadele etmezse kızını Yeşilay yönetiminde bulundurmazdı. Yani amacı bütün insanların Yeşilay gönüllüsü olarak çalışması ve zararlı alışkanlıklarla da herkesin mücadele etmesini istiyor.
“HİÇ KİMSENİN
KENDİNE ZARAR
VERME LÜKSÜ YOK”
Gençleri korumak amacıyla alınan tedbirler bazılarını rahatsız ediyor. ‘Alkol yasaklanıyor. Özgür olmayacak mıyız’ diye alkolü özgürlükle ilişkilendirip kıyameti koparıyorlar.
Hiç kimsenin özgürlük adı altında kendisine dahi zarar verme yetkisi yoktur. Bir insan intihara teşebbüs etse ve ölmese ‘niye kendine zarar veriyorsun’ diye cezai müeyyideler vardır. Hiç kimsenin kendine zarar verme lüksü yoktur. Ki başkalarına mümkün değil. Tabii ki bu konular da irticayla yorumlanır veya cumhuriyetin koruyucusu olarak alkolü öne sürüyorlar. Hayır efendim! Alkol cumhuriyetimizi ve ülkemizin rejimini koruyamaz. İnsanların beynini uyuşturarak cumhuriyet rejimi korunmaz. Alkol insanlara zarar veriyor. Bizim ülkemiz de hâlâ 24 saat alkol satışı var.
Uyuşturucunun zararları?
Tabii ki uyuşturucuyla mücadele de çok önemli. Bir bağımlılık diğer bir bağımlılığı tetikler. Biz sadece bir bağımlılıkla değil, bütün bağımlılıklarla mücadele etmek zorundayız. Uyuşturucu insanlarda fiziksel ve ruhsal değişimlere sebep oluyor ve ölümle sonuçlanıyor. Uyuşturucu gerçekten ülkemizde Avrupa ülkelerine göre düşük; ama bu ileriki dönemlerde böyle olacak diye bir şey yok. Şimdiden tedbir almazsak daha büyük tehlikelerle karşılaşırız.
Üye kayıtlarınız nasıl gidiyor?
Zararlı maddelerle mücadele amacıyla tüm insanlarımızı Yeşilay’ın çatısı altında toplamak istiyoruz. Yeşilay’a gerçekten görülmemiş bir şekilde ilgi var.
Alkolün reklâmı yapılamayacak  
HASAN ÖNAL / TBMM BÜROSU
Sigaranın kullanımına ilişkin getirilen sınırlamanın ardından Peygamberimiz(SAV)’in bütün kötülüklerin anası olarak nitelendirdiği alkol reklamına da sınırlama geliyor. AK Parti TBMM’ye alkollü içkilerin reklam ve tanıtımının sınırlandırılmasıyla ilgili kanun teklifi verdi. Kanunla birlikte sigarada olduğu gibi alkolün de reklam ve tanıtımı yapılamayacak, tüketimi özendirilemeyecek. Alkolle ilgili teşvik edici kampanya ve etkinlikler düzenlenemeyecek; içki üreten ve pazarlayanlar, hiçbir etkinliğe isim, amblem veya ürün marka ya da işaretlerini kullanarak destek olamayacak. Çocuklara içki satılamayacak, çocuklara alkollü içki sunulamayacak. Kanunla alkollü içkilerin, her ne amaçla olursa olsun teşvik, hediye, promosyon, bedelsiz, indirimli veya yardım olarak dağıtılması yasaklanıyor. Kanunla nargile ve elektronik sigara da tütün ürünü gibi muamele görecek. Kanuna uymayan işletmelere 50 bin TL’den 500 bin TL’ye, yasaklara aykırı olarak piyasaya sürülen malların piyasa değeri kadar idari para cezası verilecek.
TÜRKİYE YEŞİLAY CEMİYETİ’NE BAKANLIKTAN KAYNAK
Kanun teklifi ile birlikte Yeşilay, Türk Kızılayı gibi kanuni bir statüye kavuşuyor. Teklife göre Türkiye’de içki, uyuşturucu ve sigara bağımlılığı gibi toplum ve gençliğin beden ve ruh sağlığını tahrip eden bağımlılıklar yanında, kumar, fuhuş, internet ve ekran bağımlılığı gibi gençliğe ye topluma zarar veren bütün zararlı alışkanlıklarla mücadele etmek, millî kültürüne bağlı nesiller yetiştirmek amacıyla merkezi Ankara’da olacak Türkiye Yeşilay Cemiyeti adı ile bir vakıf kurulacak. Vakfın kuruluş işlemlerinde kullanılmak ve kalanı kuruluş tamamlandıktan sonra Vakfa aktarılmak üzere Maliye Bakanlığı bütçesinin yedek ödenek tertibinden 10 milyon TL Sağlık Bakanlığı bütçesine aktarılacak. Ana geliri bağışlar olacak Türkiye Yeşilay Cemiyeti için her yıl Sağlık Bakanlığı bütçesinden kaynak aktarılacak.