RAMAZAN ALKAN / ANKARA
Hükümetin alkol düzenlemesine şiddetle karşı çıkan Cumhuriyet gazetesinin bundan tam 74 yıl önce alkolün yasaklanmasına dönük yayınlar yaptığı ortaya çıktı. Cumhuriyet gazetesinin 23 Nisan 1929 tarihli nüshasında çıkan haberinde hükümetin alkolü yasaklaması istenmiş. “Bugün milli iradenin hakim olduğu gündür’ vurgusunun yapıldığı manşetin altında alkolün yasaklanmasına dair “Mümkün değil midir?” teklifi yapılmış. Söz konusu haberde küçük çocukların anne-babalarıyla birlikte meyhane köşelerinde çürüdüğü belirtilirken, devlet yetkililerine alkol düzenlemesi yapılması çağrısında bulunuluyor.
TEK PARTİ
DÖNEMİNDE TOPLUM
Kısa bir süre önce kabul edilen alkol düzenlemesine şiddetle karşı çıkan Cumhuriyet, tek parti döneminde alkol serbestliğinden rahatsız olmuş. Söz konusu haberde aile bireylerinin çocuklarını alkollü ortamlara götürdüğü belirtilerek küçük çocukların meyhanelerdeki durumları anlatılmış. Meyhane, birahane, bar gibi ortamlardan izlenimlerin aktarıldığı haber aynı zamanda tek parti dönemindeki toplumun yapısını da yansıtıyor.
‘YAVRU’NUN ÖNÜNDE
BİRA KADEHİ
Haber şöyle: “Ekseriyetle görüyoruz: bazı aile reisleri akşamları ve geceleri dadandıkları meyhane ve birahaneye ara sıra küçücük masum yavrularımızı da beraber götürüyorlar. Bunlardan birine geçen akşam cazbantlı danslı bir meyhanede tesadüf ettik. Üç kişi bir masada oturmuşlar içiyorlardı. Yanlarında yedi-sekiz yaşlarında bir kızcağız vardı. Bu yavrunun önünde de küçük bir kadeh bira duruyordu. Yavru, etrafına o kadar büyük bir dikkatle, fevkalade bir merak ve tecessüsle bakıyordu ki… İlave edelim ki bu birahane de sarhoş olanlar vardı, burada dans eden fazla dekolte kızlar vardı, bu birahanede yanında veya uzakta gözüne kestirdiği kızla kur yapan delikanlılar, kadınlara yılışan arsız çapkınlar vardı ve burada ulu orta açık saçık konuşan bedmestler vardı.”
“ÇOCUK MİLLETİNDİR…”
“İçkime, özgürlüğüme karışma” diyerek sürekli halkı tahrik edici yayınlara imza atan Cumhuriyet gazetesinin 74 yıl önce imza attığı haberinde alkole sınırlama getirilmesi isteniyor. Çocukların kötü ailelerin elinden devlet eliyle kurtarılması gerektiği belirtilerek şu görüşlere yer verilmiş: “Bu çirkin manzaraların hareketlerin ve sözlerin yavrular üzerinde bırakacağı berbat, menfi tesirleri, ne kadar az olursa olsun, alkolün körpe vücutlarda yapacağı tahribatı hiç düşünmüyor muyuz? Çocuk milletindir, memleketindir, cemiyetindir. Bazı gafillerin terbiyeli yavrularını meyhaneye götürmeye müsait olsa bile, devlet, hükümet ve heyeti içtimaiye buna katiyen müsaade etmemelidir.”
“KANUN ÇIKARILSIN”
Haberin sonunda ise devletin ve hükümetin alkolle ilgili yasa çıkarması gerektiği belirtiliyor. “Mümkün değil midir?” denilerek bitirilen haberde çocuklara sahip çıkılması gerektiği vurgulanarak, “Acaba bir emir, kanun çıkararak, yavruların muayyen bir yaşa kadar, kimin refakatinde olursa olsun meyhanelere birahanelere barlara girmelerini götürülmelerini men etmek, mümkün değil midir?” ifadelerini yer verilmiş.