Sağlık
Demir eksikliği olanlar nasıl beslenmelidir?
Demir kırmızı kan hücrelerinde hemoglobinin, kasta miyoglobinin yapısında bulunan aynı zamanda çeşitli enzim komplekslerinin içinde yer alan bir mineraldir.
Demir hem ve hem olmayan demir olarak ikiye ayrılır. Hem demir et ürünlerinde fazla bulunurken hem olmayan demir bitkisel ürünlerde fazla bulunur. Hem demirin vücuttaki emilimi hem olmayan demire göre daha yüksektir.
Demirin emilini bir çok faktör etkiler. C vitamini ve limon asidi(sitrik asit) demirin emilimini arttırıcı etki gösterirken; oksalatlar, fitatlar, fazla miktarda fosforlu ve kükürtlü maddeler demir emilimini azaltır.
Yemeklerde fazla çay tüketimi de demir emilimini azaltan bir durumdur. Vücutta günlük 25-40 mg arasında demir değişimi görülür.
Beslenme ile alınan demirin vücuda yararlılığı düşük olduğunda, gebelik, emziklilik, kadınlarda uzun süren mensturasyon ve adölesan dönemde demir ihtiyacının artmasına bağlı vücutta demir eksikliği görülebilir.
Demir eksikliğine bağlı olarak vücutta anemi (kansızlık) oluşur. Kansızlıkta kandaki hemoglobin düzeyinin düşmesi nedeniyle kanın oksijen taşıma kapasitesi düşer.
KANSIZLIKTA;
Kişinin iş performansında düşüş ve halsizlik gözlenir
İştahsızlık oluşur ve besin dışı maddeler tüketebilirler.
Büyüme geriliği ve epitel dokuda bozulmalar görülür.
Tırnaklar ince ve kaşık görünümünü alır.
DEMİR YÖNÜNDEN ZENGİN BESİNLER:
Dalak
Ciğer
Sakatatlar
Tavuk eti
Kırmızı et
Yeşil yapraklı sebzeler
Kurubaklagiller
Kuruyemişler
Yağlı tohumlar
Pekmez
Kuru meyveler
Bulgur
Tam buğday ve çavdar unundan yapılmış ekmek
Susam
Soya fasulyesi
Demir eksikliğinde demirin vücuttaki biyoyararlılığını arttırmak çok önemlidir. Bu nedenle demir içeren besinler tüketilirken yanında C vitamini(askorbik asit) içeren besinler tüketmek gerekir.
Örnek olarak portakal suyunun içine bir çorba kaşığı pekmez katıp içilebilir veya et yemeği yenildiğinde yanında salata eksik edilmeden yenebilir. Mayalı ekmek yemek de demirin biyoyararlılığını arttırır. Aliminyum ve teneke gibi maddeler demirin biyoyararlılığını azalttığı için açılan konserveler bekletilmeden tüketilmelidir.
Beslenmeye dikkat edildiği halde vücuttaki demir oranı artmıyorsa demir preparantları şeklinde de demir takviyesi alınabilir. Fakat demirin fazla alınması toksik etki yaratacağından dışarıdan alınan preparant takviyesinin doktor kontrolünde yapılması öneilir.
Nasılkolay.com'dan alınmıştır.