CROHN HASTALIĞININ NEDENLERİ NELERDİR?

Crohn hastalığının nedeni bilinmese de oluşumunu genetik ve çevresel faktörlerin tetiklediği biliniyor. Hastaların birinci dereceden akrabalarında risk 14-15 kat daha fazladır; yüksek sosyoekonomik düzey ve sigara içmek de önemli faktörlerdir. Anne sütü ile beslenmenin crohn hastalığı gelişimine karşı koruyucudur. 

CROHN HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Hastalığın en yaygın belirtisi karın ağrısıdır. Şikayetlerin gösterebileceği farklılıklar ise bağırsak tıkanmaları, fistüllerin gelişöesi, inflamatuvar hastalığın agresif seyretmesidir. Kilo kaybı, ateş, çocuklarda büyüme-gelişme geriliği devamlı veya zaman zaman crohn hastalığının bulguları olabilir. Crohn hastalarının dörtte birinde bağırsak dışı hastalıklarda izlenir. Bunlar en çok deride, eklemlerde, gözde, karaciğer ve safra yollarında, böbrek ve idrar yollarında, damar kalp ve akciğerlerde olur.  

CROHN HASTALIĞININ TEDAVİSİ NASIL OLUR?

Klinik hikaye ile birlikte yapılan endoskopik incelemede tanı konur. Crohn hastalığını tanımlayan tek başına bir test, bulgu veya işaret yoktur. Crohn hastalığını tamamen iyileştiren bir tedavi şekli olmadığından, hastalık sonucu çıkan semptomlara yönelik tedavi verilir. İlaç tedavisi hastalığın bulgularını azaltmak ve hastalığın yeniden alevlenmesini önlemek için verilir. Hastalığın alevlendiği dönemlerde özel beslenme destekleri ve önerileri verilebilir.

Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Hülya Hamzaoğlu Crohn hastalığında en sık gözlenen belirtilerin karın ağrısı ve ishal olduğuna işaret ederek, “Karın ağrısı genellikle yemek sonrasında, göbek çevresi veya göbek altı bölgesinde hissediliyor. Bağırsakta ciddi derecede daralmanın oluştuğu hastalarda karında şişkinlik, ağrı, kusma, kabızlık görülebiliyor” diyor. Kalın bağırsağın tutulduğu hastalarda dışkıyla kan gelmesi de rastlanan bir başka bulgu. Crohn hastalığının aktif döneminde yorgunluk ile halsizlik gibi sorunlar gelişebiliyor, hastaların ateşleri yükselebiliyor. İştahsızlık, istemsiz kilo kaybı diğer belirtileri oluşturuyor. Anal bölge tutulumunda anüs çevresinde çatlak, iltihaplı akıntı yapan fistüller ve apseler oluşabiliyor. Bazen bu şikayetler hiç karın ağrısı ve ishal olmadan da görülebiliyor.

NEDENİ BİLİNMESE DE…

Crohn hastalığına nelerin yol açtığı tam olarak bilinmiyor, ancak genetik ve çevresel faktörlerin birlikte rol oynadığı düşünülüyor. Ailesinde Crohn hastası bulunan bir çocukta bu hastalığın görülme riski, sağlıklı ailelerin çocuklarına göre daha fazla. Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Hülya Hamzaoğlu çevresel faktörler arasında ise sigara tüketiminin ilk sırada yer aldığına dikkat çekerek, “Öyle ki sigarayı bırakmak ilaç tedavisi kadar etkili olabiliyor” diyor. Sigaranın yanı sıra gıdalarla alınan çeşitli maddeler, bakteri, bakteri toksinleri ve virüsler, hastalığın ortaya çıkmasında rol oynayabiliyor. Ayrıca aspirin, antibiyotik, bazı ağrı kesiciler ve doğum kontrol hapları hastalığın daha da şiddetlenmesine yol açabiliyor” dedi.

TEDAVİDEN BAŞARILI SONUÇLAR ELDE EDİLİYOR

Crohn kimi hastalarda hafif kimi hastalarda ise çok ağır bir tabloyla ortaya çıkıyor. Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Hülya Hamzaoğlu tedavi programının hastalığın şiddetine ve tuttuğu bölgeye göre belirlendiğini belirterek şu bilgileri veriyor: “İlk tedavi basamağını genellikle ilaç tedavisi oluşturuyor. İlk basamak ilaçlarına yanıt olmaması durumunda kademe kademe yeni tedavilere geçiliyor. İlaç tedavisi uygulanan hastalarda, uzun bir süre sonunda olumlu sonuç alınamazsa cerrahi tedavi seçeneği değerlendiriliyor. Ameliyat ancak çok gerekli durumlarda yapılıyor. ” diye ifade etti.