FURKAN ALTINOK/ANKARA
Son zamanlarda yazılı basın ve internet mecralarında artan içki reklamları tepki topluyor. Birkaç yıldır belirsiz mevzuattan yararlanarak yayınlanan reklamlar, alkol tüketimini özendiriyor. OECD’nin 2012 yılı sonunda hazırladığı rapora göre, vergilerdeki artışa rağmen Türkiye’de alkol tüketimi azalmadı, tersine yükseldi. Söz konusu araştırma için Türkiye’de 12 bin 280 hanede 24 bin 647 kişiyle konuşuldu. Rapordaki verilere göre; Türkiye’de 2002’de kişi başına tüketilen saf alkol miktarı 1,4 litre iken OECD’nin verilerinden yararlandığı tüketici eğilimleri araştırma şirketi Euromonitor’ın bulguları, 2005 ile 2011 yılları arasında içilen içki miktarının kişi başına 18,3 litreden 20,5 litreye yükseldiğini ortaya koydu. Raporda, “En fazla artış şarapta görülüyor. Çeşidin artması ve kadınların ilgisi nedeniyle roze şarap tüketiminde ciddi bir artış görülüyor. Rakı ve diğerlerinin yaklaşık 2, şarabın ise 10 katı kadar bira tüketiliyor. Alkol tüketimindeki artış genç nüfus yoğunluğuna, gelirdeki yükselmeye, şehirleşmeye bağlanıyor” denildi.
Öte yandan, Alkol ve Tütün Piyasası Üst Kurumu’nun verileri de, içki tüketimindeki olumsuz büyümeyi gözler önüne seriyor. Buna göre, 2003 yılında yaklaşık 500 milyon litre olan alkollü içki satışları, 2011 yılına gelindiğinde 1 milyar 902 milyon litreye ulaştı.
YASALAR VAR AMA...
TBMM Sigara ve Alkol Araştırma Komisyonu’nun Türkiye İstatistik Kurumu’na yaptırdığı, 60 ilde, 26 bin öğrenci üzerindeki ankete göre sigara kullanım oranı 15,6, alkol kullanım oranı ise 16,5 yaş olarak belirlendi. Kimi örneklerde ise bu yaşa 11’e kadar iniyor. Alkolün yol açtığı tahribatı tam olarak anlamada önemli bir katkı sağlayacak olan Emniyet Genel Müdürlüğü’nün istatistikleri bu konuda yetersiz kalıyor. Anayasa’nın 58’inci maddesi devlete alkolizm ile mücadele sorumluluğunu yüklemesine rağmen ilgili kamu kuruluşları gerekli duyarlılığı göstermiyor. TAPDK’nın içki reklamlarıyla ilgili mevzuatı yetersiz durumda. Sigara için yazılı ve görsel basında çok katı reklam yasakları varken, alkol reklamlarında ise uyulması gereken kurallar belirsizlik taşıyor.