Gündem
Dershane fiyatları cep yakıyor
Türkiye’de mantar gibi türeyen ve zincir şeklinde faaliyet gösteren dershaneler asgari ücretle geçinen ailelerin bütçelerine büyük darbe vururken cep yakıyor. Ortalama 2 bin lira ile 20 bin lira arasında değişen fiyatları ile özel üniversiteleri bile sollayan sayıları 4 bini bulan dershanelerin yıllık öğrenci kapasitesi 1 milyon öğrenciyi aşarken gelirleri 4 milyar liraya ulaşıyor.
2013-11-30 07:35:09
Türkiye’de mantar gibi türeyen ve zincir şeklinde faaliyet gösteren dershaneler asgari ücretle geçinen ailelerin bütçelerine büyük darbe vururken cep yakıyor. Ortalama 2 bin lira ile 20 bin lira arasında değişen fiyatları ile özel üniversiteleri bile sollayan sayıları 4 bini bulan dershanelerin yıllık öğrenci kapasitesi 1 milyon öğrenciyi aşarken gelirleri 4 milyar liraya ulaşıyor.
CEMAATİN DERSHANELERİ ASLAN PAYINI KAPIYOR
Fethullah Gülen cemaatinin kalbi olan ve 28 yıl önce Fırat Eğitim Merkezleri (FEM) adı altında kurulan dershaneler, 4 milyar liralık pastadan aslan payını kapıyor. Büyükşehirlerde üniversiteye hazırlık olarak FEM ismi ile faaliyet gösteren cemaatin dershaneleri, liselere hazırlık sınavlarında ise Anafen çatısı altında faaliyetlerini sürdürüyor. Anadolu’da ise Maltepe, Körfez, Nil, Nilüfer, Işık ve Sur isimleriyle faaliyet gösteriyor. Bine yakın şubesi bulunan cemaat dershaneleri dershanelerin dörtte birine ulaşırken ciroları ise 1 milyar lirayı buluyor.
ZİNCİR DERSHANELER ASLAN PAYINA ORTAK
Dershanelerden cemaate ait olanlar çıkarıldığı zaman zincir haline gelmiş marka dershaneler ön plana çıkıyor. Aslan payına ortak olanlar arasında Final Dergisi Dershaneleri, Uğur Dershaneleri, Sınav Dergisi Dershaneleri, Birey Dershaneleri, Açı Dershaneleri, Kültür Dershaneleri, Fatih Dershaneleri, Seviye Dergisi Dershaneleri, Bil Dershaneleri, Ekol Dershaneleri ve Hedef Dershaneleri gibi bilindik dershaneler kalan pastanın yarısından fazlasına yani 2,5 milyar lira ciroya ulaşıyor. Geriye kalan yarım milyar liralık payı ise butik ve tek şubeden oluşan dershaneler arasında bölünüyor.
DERSHANE ÜCRETLERİ EN AZ 2 BİN TL’DEN BAŞLIYOR
Türkiye genelinde dershane fiyatları en az 2 bin liradan başlarken bu rakam büyükşehirlerde ve özel yapılanmalı dershanelerde 10 katına kadar çıkabiliyor. Asgari ücretli bir aile çocuklarını üniversiteyi kazanması için dershaneye göndermeye kalktığında bu rakam bütçesine adeta darbe vururken öğrenciler için fırsat eşitliğini ortadan kaldırıyor. Dershane ücretleri 6, 7 ve 8’inci sınıflar için 2 bin lira ile 4 bin lira arasında değişiyor. Lise 9, 10 ve 11’inci sınıflarda ise 2 bin lira ile 6 bin liraya, üniversite sınavlarına hazırlık sınıflarında ise 3 bin lira ile 10 bin liraya kadar çıkabiliyor. Bazı butik dershanelerde bu rakamlar 20 bin lirayı buluyor.
3 BİN 690 DERSHANEDEN 928’İ GÜLEN CEMAATİNE AİT
Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü’nün açıkladığı rakama göre Türkiye’de özel dershane sayısı 3690. Fethullah Gülen’e yakın dershanelerin sayısının 928 olduğu ifade ediliyor. Gülen’e ait bazı dershanelerin isimleri şöyle:
¥ Türkiye Genelinde, FEM Dershaneleri, 280 adet
¥ Türkiye Genelinde, Anafen Dershaneleri, 213 adet
¥ Ege ve Akdeniz Bölgesi’nde, Körfez Dershaneleri, 126 adet
¥ Türkiye Geneli, Pi Analitik, 85
¥ Zirve Dershaneleri, İstanbul ve bazı diğer şehirler 66 adet
¥ Maltepe Yenirenk Dershaneleri, İç Anadolu bölgesi 54 adet
¥ Sabah Dershaneleri, Konya, Aksaray ve Karaman 21 adet
¥ Işık Dershaneleri, Adana, Osmaniye, Kocaeli, Manisa ve Mersin 15 adet
¥ Sakarya Dershaneleri, Samsun, Ordu 11 adet
¥ Sur Dershaneleri, Diyarbakır, Mardin 8 adet
¥ Feza Dershaneleri, Şanlıurfa 7 adet
¥ (Yeni) Serhat Dershaneleri, Niğde, Kırşehir ve Kayseri 8 adet
¥ Zafer Fen Dershaneleri, Trabzon, Rize 3 adet
¥ Ahi Modern Fen Dershaneleri, Amasya ve Çorum 3 adet
¥ Aral Fen Dershaneleri, Kastamonu, Sinop 6 adet
¥ HÜGEM, Malatya 4 Adet
¥ Selçuk Fen, Sivas Tokat 6 adet
¥ Nehir Dershaneleri, Tunceli 1 Adet
¥ Kocatepe, Afyonkarahisar
¥ Yeşilırmak, Bursa
¥ Zağnos, Balıkesir
¥ Meltem, Denizli
¥ Nilay, Kars
¥ Menba, Kocaeli
¥ Aksu, Kahramanmaraş
¥ Vefa, Siirt
¥ İpekyolu, Şırnak
¥ Çağlayan, Van
¥ Merkür, Zonguldak
KOCA: DERSHANELER ARADAN ÇEKİLMELİ
Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Mustafa Koca, dershanelerle ilgili yapılan tartışmanın makamından uzaklaştırıldığını ve siyasal bir tartışma haline getirildiğini söyledi. Dershane sektörünün kesinlikle sağlıklı eğitim veren bir yapı olmadığını ifade eden Başkan Koca şunları söyledi: “Sadece öğrenciyi yarışa hazırlamaya dönük bir düzenektedir. Ne eğitim tarafı öndedir. Ne de öğretim. Ayrıca her yıl veli üzerine 10 milyar doları aşan ölçekte bir yük yüklemeye de devam etmektedir. Bu açıdan fakir öğrencilere yardımcı olduğu tezi de sorunlu bir söylemdir. Okullar çok daha nitelikli bir eğitim yapısına kavuşturulmalı, eğitim-öğretim çok daha nitelikli olmalı. Böylece dershaneye ihtiyaç bırakılmamalıdır. Dershaneye ayrılan zaman da çocukların, gençlerin kendi kişilik gelişimlerine dönük faaliyetlere ayrılmalıdır. Doğru olan budur. Eğer dershaneler bu ülke gençliğine bir katkı sunmuş olsa idi PİSA sınavlarında bir derece kazanma imkânımız olurdu. Böyle bir gelişme olmuyor. Dershane ve test mantalitesiyle olması da mümkün gözükmüyor.”
Koca; “Sistem değişmeli ve eğitim kalitesi okul merkezli olarak yeniden sağlanacak düzenleme yapılmalıdır. Bu ara kurum olan dershaneler, aradan çekilmeli oralara harcanan zaman ve diğer imkanlar da kültürel, sanatsal ve sportif eğitim faaliyetlerine kaydırılmalıdır” dedi.
DERSHANELERİN ÜLKE MESELESİ OLARAK GÖRÜLMESİ YANLIŞTIR
Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Derneği (KOBİDER) Başkanı Nurettin Özgenç ise, dershaneler konusunda ortaya çıkan spekülasyonların ülke gündemine gelmesini anlayamadığını söyledi. Türkiye’nin önemli meselesinin sivil anayasa olduğunu ifade eden Özgenç, dershanelerin Türk eğitim sistemindeki yerinin abartıldığını kaydetti. Özgenç; “Eğitim sisteminin yeterli olmamasından dolayı geçmişte dershanelerin gerekli olduğu bir gerçektir. Ancak günümüzde eğitim ve sağlık konusunda önemli adımlar atılmıştır. Eğitim sisteminde yapılan reform değişiklik bunlardan biridir. Dolayısıyla dershanelerin kapatılmasının ülke meselesi haline getirilmesi yanlıştır. Gerekli olan eğitim okullarda verildiğinde dershaneye ve okuma salonlarına gerek kalmayacaktır. Dershanelerde çalışan öğretmenlerin de milli eğitim kadrosuna dahil edilmesi ve orada istihdam edilmesi halinde mağduriyet yaşanmayacaktır” dedi.
DERSHANELER EĞİTİME TAKVİYE İÇİN KURULMUŞTU
“Geçmişte dershaneler eğitime takviye için kurulmuştu ama günümüzde ticarethane gibi çalışmaktadır” diyen Özgenç şunları söyledi: “Türkiye Cumhuriyeti’nde okullar ve dershaneler diye iki eğitim olmamalı. Dershaneleri dönüştürme plânı, mevcut okulları bir yerde kendine getirir. Devlet okullarının yabancı ülkelerdeki okullar gibi amacına uygun olarak eğitim verilmesini sağlar. Günümüzde dershanelerin dönüştürülmesi konusunda bazı kesimlerin verdiği destekler bu kuruluşların kapatılmaması için değil tamamen siyasi iradeye karşı yapılan muhalefetten dolayıdır. Üniversitelerde başörtülü eğitimin önünü kesen bu konuda canhıraş mücadele eden siyasi ve akademik çevrelerden dershaneler hususunda destek istenmesi manidardır. Dün üniversitelerde başörtülü eğitime, Meclis’te başörtüsüne ve ‘kamusal alan’ diye karşı çıkanların dershaneler konusunda yaptığı açıklamalar tek kelimeyle samimiyetsizliktir.”
CEMAATİN DERSHANELERİ ASLAN PAYINI KAPIYOR
Fethullah Gülen cemaatinin kalbi olan ve 28 yıl önce Fırat Eğitim Merkezleri (FEM) adı altında kurulan dershaneler, 4 milyar liralık pastadan aslan payını kapıyor. Büyükşehirlerde üniversiteye hazırlık olarak FEM ismi ile faaliyet gösteren cemaatin dershaneleri, liselere hazırlık sınavlarında ise Anafen çatısı altında faaliyetlerini sürdürüyor. Anadolu’da ise Maltepe, Körfez, Nil, Nilüfer, Işık ve Sur isimleriyle faaliyet gösteriyor. Bine yakın şubesi bulunan cemaat dershaneleri dershanelerin dörtte birine ulaşırken ciroları ise 1 milyar lirayı buluyor.
ZİNCİR DERSHANELER ASLAN PAYINA ORTAK
Dershanelerden cemaate ait olanlar çıkarıldığı zaman zincir haline gelmiş marka dershaneler ön plana çıkıyor. Aslan payına ortak olanlar arasında Final Dergisi Dershaneleri, Uğur Dershaneleri, Sınav Dergisi Dershaneleri, Birey Dershaneleri, Açı Dershaneleri, Kültür Dershaneleri, Fatih Dershaneleri, Seviye Dergisi Dershaneleri, Bil Dershaneleri, Ekol Dershaneleri ve Hedef Dershaneleri gibi bilindik dershaneler kalan pastanın yarısından fazlasına yani 2,5 milyar lira ciroya ulaşıyor. Geriye kalan yarım milyar liralık payı ise butik ve tek şubeden oluşan dershaneler arasında bölünüyor.
DERSHANE ÜCRETLERİ EN AZ 2 BİN TL’DEN BAŞLIYOR
Türkiye genelinde dershane fiyatları en az 2 bin liradan başlarken bu rakam büyükşehirlerde ve özel yapılanmalı dershanelerde 10 katına kadar çıkabiliyor. Asgari ücretli bir aile çocuklarını üniversiteyi kazanması için dershaneye göndermeye kalktığında bu rakam bütçesine adeta darbe vururken öğrenciler için fırsat eşitliğini ortadan kaldırıyor. Dershane ücretleri 6, 7 ve 8’inci sınıflar için 2 bin lira ile 4 bin lira arasında değişiyor. Lise 9, 10 ve 11’inci sınıflarda ise 2 bin lira ile 6 bin liraya, üniversite sınavlarına hazırlık sınıflarında ise 3 bin lira ile 10 bin liraya kadar çıkabiliyor. Bazı butik dershanelerde bu rakamlar 20 bin lirayı buluyor.
3 BİN 690 DERSHANEDEN 928’İ GÜLEN CEMAATİNE AİT
Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü’nün açıkladığı rakama göre Türkiye’de özel dershane sayısı 3690. Fethullah Gülen’e yakın dershanelerin sayısının 928 olduğu ifade ediliyor. Gülen’e ait bazı dershanelerin isimleri şöyle:
¥ Türkiye Genelinde, FEM Dershaneleri, 280 adet
¥ Türkiye Genelinde, Anafen Dershaneleri, 213 adet
¥ Ege ve Akdeniz Bölgesi’nde, Körfez Dershaneleri, 126 adet
¥ Türkiye Geneli, Pi Analitik, 85
¥ Zirve Dershaneleri, İstanbul ve bazı diğer şehirler 66 adet
¥ Maltepe Yenirenk Dershaneleri, İç Anadolu bölgesi 54 adet
¥ Sabah Dershaneleri, Konya, Aksaray ve Karaman 21 adet
¥ Işık Dershaneleri, Adana, Osmaniye, Kocaeli, Manisa ve Mersin 15 adet
¥ Sakarya Dershaneleri, Samsun, Ordu 11 adet
¥ Sur Dershaneleri, Diyarbakır, Mardin 8 adet
¥ Feza Dershaneleri, Şanlıurfa 7 adet
¥ (Yeni) Serhat Dershaneleri, Niğde, Kırşehir ve Kayseri 8 adet
¥ Zafer Fen Dershaneleri, Trabzon, Rize 3 adet
¥ Ahi Modern Fen Dershaneleri, Amasya ve Çorum 3 adet
¥ Aral Fen Dershaneleri, Kastamonu, Sinop 6 adet
¥ HÜGEM, Malatya 4 Adet
¥ Selçuk Fen, Sivas Tokat 6 adet
¥ Nehir Dershaneleri, Tunceli 1 Adet
¥ Kocatepe, Afyonkarahisar
¥ Yeşilırmak, Bursa
¥ Zağnos, Balıkesir
¥ Meltem, Denizli
¥ Nilay, Kars
¥ Menba, Kocaeli
¥ Aksu, Kahramanmaraş
¥ Vefa, Siirt
¥ İpekyolu, Şırnak
¥ Çağlayan, Van
¥ Merkür, Zonguldak
KOCA: DERSHANELER ARADAN ÇEKİLMELİ
Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Mustafa Koca, dershanelerle ilgili yapılan tartışmanın makamından uzaklaştırıldığını ve siyasal bir tartışma haline getirildiğini söyledi. Dershane sektörünün kesinlikle sağlıklı eğitim veren bir yapı olmadığını ifade eden Başkan Koca şunları söyledi: “Sadece öğrenciyi yarışa hazırlamaya dönük bir düzenektedir. Ne eğitim tarafı öndedir. Ne de öğretim. Ayrıca her yıl veli üzerine 10 milyar doları aşan ölçekte bir yük yüklemeye de devam etmektedir. Bu açıdan fakir öğrencilere yardımcı olduğu tezi de sorunlu bir söylemdir. Okullar çok daha nitelikli bir eğitim yapısına kavuşturulmalı, eğitim-öğretim çok daha nitelikli olmalı. Böylece dershaneye ihtiyaç bırakılmamalıdır. Dershaneye ayrılan zaman da çocukların, gençlerin kendi kişilik gelişimlerine dönük faaliyetlere ayrılmalıdır. Doğru olan budur. Eğer dershaneler bu ülke gençliğine bir katkı sunmuş olsa idi PİSA sınavlarında bir derece kazanma imkânımız olurdu. Böyle bir gelişme olmuyor. Dershane ve test mantalitesiyle olması da mümkün gözükmüyor.”
Koca; “Sistem değişmeli ve eğitim kalitesi okul merkezli olarak yeniden sağlanacak düzenleme yapılmalıdır. Bu ara kurum olan dershaneler, aradan çekilmeli oralara harcanan zaman ve diğer imkanlar da kültürel, sanatsal ve sportif eğitim faaliyetlerine kaydırılmalıdır” dedi.
DERSHANELERİN ÜLKE MESELESİ OLARAK GÖRÜLMESİ YANLIŞTIR
Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Derneği (KOBİDER) Başkanı Nurettin Özgenç ise, dershaneler konusunda ortaya çıkan spekülasyonların ülke gündemine gelmesini anlayamadığını söyledi. Türkiye’nin önemli meselesinin sivil anayasa olduğunu ifade eden Özgenç, dershanelerin Türk eğitim sistemindeki yerinin abartıldığını kaydetti. Özgenç; “Eğitim sisteminin yeterli olmamasından dolayı geçmişte dershanelerin gerekli olduğu bir gerçektir. Ancak günümüzde eğitim ve sağlık konusunda önemli adımlar atılmıştır. Eğitim sisteminde yapılan reform değişiklik bunlardan biridir. Dolayısıyla dershanelerin kapatılmasının ülke meselesi haline getirilmesi yanlıştır. Gerekli olan eğitim okullarda verildiğinde dershaneye ve okuma salonlarına gerek kalmayacaktır. Dershanelerde çalışan öğretmenlerin de milli eğitim kadrosuna dahil edilmesi ve orada istihdam edilmesi halinde mağduriyet yaşanmayacaktır” dedi.
DERSHANELER EĞİTİME TAKVİYE İÇİN KURULMUŞTU
“Geçmişte dershaneler eğitime takviye için kurulmuştu ama günümüzde ticarethane gibi çalışmaktadır” diyen Özgenç şunları söyledi: “Türkiye Cumhuriyeti’nde okullar ve dershaneler diye iki eğitim olmamalı. Dershaneleri dönüştürme plânı, mevcut okulları bir yerde kendine getirir. Devlet okullarının yabancı ülkelerdeki okullar gibi amacına uygun olarak eğitim verilmesini sağlar. Günümüzde dershanelerin dönüştürülmesi konusunda bazı kesimlerin verdiği destekler bu kuruluşların kapatılmaması için değil tamamen siyasi iradeye karşı yapılan muhalefetten dolayıdır. Üniversitelerde başörtülü eğitimin önünü kesen bu konuda canhıraş mücadele eden siyasi ve akademik çevrelerden dershaneler hususunda destek istenmesi manidardır. Dün üniversitelerde başörtülü eğitime, Meclis’te başörtüsüne ve ‘kamusal alan’ diye karşı çıkanların dershaneler konusunda yaptığı açıklamalar tek kelimeyle samimiyetsizliktir.”