Ekonomi
İhanet vuruşları
Türkiye’nin iç olaylarla karıştırılmak istendiği 2006’dan bu yana Borsa İstanbul, beş büyük darbe yedi. Danıştay saldırısı, Ergenekon davası, AK Parti’yi kapatma davası, e-Muhtıra, Cumhuriyet mitingleri, Gezi olaylarıyla 17 Aralık komplosunun her biri Türkiye ekonomisine büyük zararlar verdi. Gezi ve 17 Aralık komplosu, borsaya 27 Nisan bildirisi ve cumhuriyet mitinglerinin 2,5 katı kadar zarara verdi
2014-01-11 08:56:20
EKONOMİ SERVİSİ - Yurtiçindeki siyasi, ekonomik ve toplumsal olaylar borsada değer kayıplarına neden olurken, Türk Lirası’nın (TL) da dolar karşısında değer kaybetmesine yol açtı. 2006 yılından itibaren yurtiçindeki siyasi ve politik riskler, protestolar, soruşturmalar ve operasyonlar incelendiğinde borsada TL’nin dolar karşında önemli ölçüde değer kaybettiği görüldü.
DANIŞTAY SALDIRISIYLA BAŞLADI 17 ARALIK KOMLOSUYLA SÜRÜYOR
11 Mayıs 2006 tarihinde Cumhuriyet Gazetesi’nin Şişli’deki merkez binasına atılan bomba ve 17 Mayıs 2006 tarihinde Danıştay saldırısı sonrası yaklaşık bir aylık dönemde borsada sert düşüşler, TL’de de hızlı değer kayıpları görüldü. 10 Mayıs 2006 tarihinde 43.598 puandan günü tamamlayan BIST 100 endeksi, yaşanan sürecin etkisiyle bir ayda yaklaşık yüzde 26 oranında değer kaybederken; 13 Haziran 2006’da 32.384 puana geriledi. Saldırılarla piyasalarda olan tedirginlikler TL varlıklarda satış baskısının artmasına neden olurken, bu dönemde TL’nin dolar karşısındaki değer kaybı yaklaşık yüzde 17’yi buldu, dolar/TL paritesi 1,4505 seviyesinden 1,7065 seviyesine yükseldi.
CUMHURİYET MİTİNGLERİ’NDEN ÖNCE DOLAR 1,3 LİRAYDI
2006 yılındaki saldırıların gündemden düşmesiyle yaklaşık 1 yıl süren yükseliş trendine giren BIST 100 endeksi, 27 Nisan 2007 tarihinde yapılan açıklama “e-muhtıra” ve aynı dönemde gerçekleştirilen Cumhuriyet mitingleri ülke gündeminin tekrar gerilmesine neden oldu. 26 Nisan 2007’de 48.570 puanı gören BİST 100 endeksi, yaşanan siyasi gerginlikle iki günde yaklaşık yüzde 10 oranında düşüş yaşayarak 43.500 puan seviyelerine geriledi. Özellikle e-Muhtıra ile başlayan bir haftalık türbülansta TL’nin dolar karşısındaki değer kaybı ise yüzde 2,2’yi buldu ve dolar/TL paritesi 1,3275’ten 1,3563’e yükseldi.
ERGENEKON, KAPATMA DAVASI BALYOZ’DAN BÜYÜK KAYIP
Ergenekon soruşturmasının başladığı 2008 yılının Ocak ayı ve AK Parti ile ilgili açılan kapatma davası, 2008 yılının ilk çeyreğinde BİST 100 endeksinin yüzde 30’u aşan oranda değer kaybettiği bir düşüş trendine girmesine neden oldu. 2007 yılını 55.538 puandan tamamlayan BIST 100 endeksi, 2008 yılının ilk çeyreği sonunda 39.015 puana kadar geriledi. Aynı dönemde Türk Lirası’ndaki değer kaybı ise yüzde 6 civarında oldu. Balyoz davası soruşturmasının başladığı Şubat 2010’da BİST 100 endeksi 1 aylık dönemde yüzde 12,4 oranında değer kaybederken, endeks 55.526 puandan 48.000 puan sınırına kadar gerilerken, dolar/TL paritesi ise yüzde 4,8 oranında artış kaydederek 1,4808’den 1,5522’ye yükseldi.
TL, 7 YILDA TOPLAM YÜZDE 39 DEĞER KAYBETTİ
Son 7 yılda yaşanan bu beş ayrı girişim TL’nin dolar karşısında büyük kayıplar yaşamasını da beraberinde getirdi. Nisan 2006’da TL karşısındaki değeri 1,3 liraya kadar düşen dolar, malum olaylar nedeniyle toplamda yüzde 39 yükseldi. Para piyasalarında yaşanan bu kayıpların yanısıra Türkiye; faizlerin yükselmesi ve güvenli liman olma algısına gölge düşürülmesi nedeniyle de önemli ekonomik kazanımlardan mahrum edildi.
GEZİ OLAYLARI BORSAYI YÜZDE 20 ERİTTİ
22 Mayıs 2013 tarihinde 93.398 puanla tarihi en yüksek seviyesini gören BIST 100 endeksi, Taksim Gezi parkı protestolarının başladığı 24 Mayıs 2013 tarihten itibaren sert bir şekilde düşüşe geçti. Gezi parkı olayları başlamadan önce 90.000 puan sınırında olan BIST 100 endeksi iki haftada yüzde 20’ye yakın değer kaybederek 73.000 puan sınırına kadar gerilerken, Türk Lirası da dolar karşısında yüzde 2,6 oranında düşüş kaydederek 1,8457’den 1,8933’e yükseldi.
SON VURUŞ 17 ARALIK KOMPLOSU OLDU
Yolsuzluk ve rüşvet iddiasıyla 16 Aralık 2013 tarihinde başlatılan İstanbul merkezli operasyon ise Gezi parkı olaylarından sonra 2013 yılının son günlerinde TL varlıklardaki negatif seyrin artarak devam etmesine neden oldu. İstanbul merkezli operasyon öncesinde 74.843 puan olan BIST 100 endeksi, 2 haftalık süreçte yüzde 15 oranında değer kaybederek 63.885 puana geriledi. Aynı dönemde dolar/TL paritesi ise yüzde 6,3 oranında yükselerek 2,0262’den 2,1540’e ulaştı.
DANIŞTAY SALDIRISIYLA BAŞLADI 17 ARALIK KOMLOSUYLA SÜRÜYOR
11 Mayıs 2006 tarihinde Cumhuriyet Gazetesi’nin Şişli’deki merkez binasına atılan bomba ve 17 Mayıs 2006 tarihinde Danıştay saldırısı sonrası yaklaşık bir aylık dönemde borsada sert düşüşler, TL’de de hızlı değer kayıpları görüldü. 10 Mayıs 2006 tarihinde 43.598 puandan günü tamamlayan BIST 100 endeksi, yaşanan sürecin etkisiyle bir ayda yaklaşık yüzde 26 oranında değer kaybederken; 13 Haziran 2006’da 32.384 puana geriledi. Saldırılarla piyasalarda olan tedirginlikler TL varlıklarda satış baskısının artmasına neden olurken, bu dönemde TL’nin dolar karşısındaki değer kaybı yaklaşık yüzde 17’yi buldu, dolar/TL paritesi 1,4505 seviyesinden 1,7065 seviyesine yükseldi.
CUMHURİYET MİTİNGLERİ’NDEN ÖNCE DOLAR 1,3 LİRAYDI
2006 yılındaki saldırıların gündemden düşmesiyle yaklaşık 1 yıl süren yükseliş trendine giren BIST 100 endeksi, 27 Nisan 2007 tarihinde yapılan açıklama “e-muhtıra” ve aynı dönemde gerçekleştirilen Cumhuriyet mitingleri ülke gündeminin tekrar gerilmesine neden oldu. 26 Nisan 2007’de 48.570 puanı gören BİST 100 endeksi, yaşanan siyasi gerginlikle iki günde yaklaşık yüzde 10 oranında düşüş yaşayarak 43.500 puan seviyelerine geriledi. Özellikle e-Muhtıra ile başlayan bir haftalık türbülansta TL’nin dolar karşısındaki değer kaybı ise yüzde 2,2’yi buldu ve dolar/TL paritesi 1,3275’ten 1,3563’e yükseldi.
ERGENEKON, KAPATMA DAVASI BALYOZ’DAN BÜYÜK KAYIP
Ergenekon soruşturmasının başladığı 2008 yılının Ocak ayı ve AK Parti ile ilgili açılan kapatma davası, 2008 yılının ilk çeyreğinde BİST 100 endeksinin yüzde 30’u aşan oranda değer kaybettiği bir düşüş trendine girmesine neden oldu. 2007 yılını 55.538 puandan tamamlayan BIST 100 endeksi, 2008 yılının ilk çeyreği sonunda 39.015 puana kadar geriledi. Aynı dönemde Türk Lirası’ndaki değer kaybı ise yüzde 6 civarında oldu. Balyoz davası soruşturmasının başladığı Şubat 2010’da BİST 100 endeksi 1 aylık dönemde yüzde 12,4 oranında değer kaybederken, endeks 55.526 puandan 48.000 puan sınırına kadar gerilerken, dolar/TL paritesi ise yüzde 4,8 oranında artış kaydederek 1,4808’den 1,5522’ye yükseldi.
TL, 7 YILDA TOPLAM YÜZDE 39 DEĞER KAYBETTİ
Son 7 yılda yaşanan bu beş ayrı girişim TL’nin dolar karşısında büyük kayıplar yaşamasını da beraberinde getirdi. Nisan 2006’da TL karşısındaki değeri 1,3 liraya kadar düşen dolar, malum olaylar nedeniyle toplamda yüzde 39 yükseldi. Para piyasalarında yaşanan bu kayıpların yanısıra Türkiye; faizlerin yükselmesi ve güvenli liman olma algısına gölge düşürülmesi nedeniyle de önemli ekonomik kazanımlardan mahrum edildi.
GEZİ OLAYLARI BORSAYI YÜZDE 20 ERİTTİ
22 Mayıs 2013 tarihinde 93.398 puanla tarihi en yüksek seviyesini gören BIST 100 endeksi, Taksim Gezi parkı protestolarının başladığı 24 Mayıs 2013 tarihten itibaren sert bir şekilde düşüşe geçti. Gezi parkı olayları başlamadan önce 90.000 puan sınırında olan BIST 100 endeksi iki haftada yüzde 20’ye yakın değer kaybederek 73.000 puan sınırına kadar gerilerken, Türk Lirası da dolar karşısında yüzde 2,6 oranında düşüş kaydederek 1,8457’den 1,8933’e yükseldi.
SON VURUŞ 17 ARALIK KOMPLOSU OLDU
Yolsuzluk ve rüşvet iddiasıyla 16 Aralık 2013 tarihinde başlatılan İstanbul merkezli operasyon ise Gezi parkı olaylarından sonra 2013 yılının son günlerinde TL varlıklardaki negatif seyrin artarak devam etmesine neden oldu. İstanbul merkezli operasyon öncesinde 74.843 puan olan BIST 100 endeksi, 2 haftalık süreçte yüzde 15 oranında değer kaybederek 63.885 puana geriledi. Aynı dönemde dolar/TL paritesi ise yüzde 6,3 oranında yükselerek 2,0262’den 2,1540’e ulaştı.