Kimler yurt dışı borçlanması yapar? Yurt dışı borçlanma yoluyla emekli olmak isteyen Avrupalı Türklerle ilgili kararın yankıları sürüyor. Türkiye’de yurt dışı borçlanma sistemine ilişkin yasa tasarısı Meclis Genel Kurulu’nda kabul edildikten ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onayının ardından,19 Temmuz’da Resmi Gazete’de yayınlanan 7186 Sayılı Kanun’la yürürlüğe girdi. Peki kimler yurt dışı borçlanması yapar? Yurt dışı borçlanması ne kadar? İşte Yurt dışı hizmet borçlanması nasıl yapılır? Sorusunun cevabına ilişkin detaylar.

Yurt dışı hizmet borçlanmasından yararlanmak için gereken husus, genel anlamda Türkiye vatandaşı olup, yurt dışında çalışmaktır. Fakat her konuda istisnai durumlar olabildiği gibi yurt dışı hizmet borçlanmasından yararlanacak kişiler konusunda da birtakım istisnalar vardır. Birtakım istisnalar ile birlikte yurt dışı hizmet borçlanmasından yararlanabilecek kişiler aşağıda sıralanmıştır.

Yurtdışı borçlanma işlemlerinin şartları nelerdir?

Ülkemiz ile Sosyal Güvenlik Antlaşması imzalanmış ülke olsun veya olmasın yurtdışında çalışan Türk vatandaşları ve doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler yurtdışında geçen hizmetlerini ve ev kadınlığı sürelerini ülkemiz sosyal güvenlik kanunlarına göre emeklilik, malullük, yaşlılık ve ölüm hallerinde Türkiye’de geçmiş hizmet gibi değerlendirilmesini sağlamak amacıyla borçlanabilirler.

Borçlanma kapsamındaki süreler yurtdışında geçen sigortalılık süreleri, bu süreler arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri, ev kadını olarak geçen sürelerdir.

Yurtdışı hizmet borçlanmasından yararlanabilmek için borçlanma yapmak istenen sürelerde ve borçlanma başvuru tarihinde Türk vatandaşı olmak (doğumlaTürk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler dahil olmak üzere) , ev kadınlığında geçen süreleri veya hizmetleri belgelendirmek ve yazılı istekte bulunmak şartları aranır.

Yurtdışı hizmet borçlanmalarında, “Türk vatandaşı olmak” şartının iki durumda yerine getirilmesi zorunludur. Bunlardan birisi, borçlanılması istenilen sürelerde ilgilinin Türk vatandaşı olması, diğeri ise yurtdışında Türk vatandaşlığında geçen sürelerini borçlanma talebinde bulunan sigortalı veya hak sahibinin yazılı başvuru tarihinde (doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler hariç olmak üzere) Türk vatandaşı olmasıdır.

Türk vatandaşlığı ile birlikte yabancı ülke vatandaşlığı devam edenler de, söz konusu yasa ile getirilen düzenlemeden yararlanabilmektedirler.

Yurt dışı hizmet borçlanması nasıl yapılır?

Yurt dışı hizmet borçlanması yapmak için yurt dışındaki çalıştığı süreleri tasdik eden bir belge ya da ev hanımları için yurt dışında ikamet ettiğini gösteren bir belge ile Sosyal Güvenlik Kurumuna yazılı bir dilekçe verilmelidir. Kanun kapsamında, emekli olmaya yetecek asgari borçlanma gün sayısı 3 bin 600 veya 5 bin günden en az 5 bin 400 güne (kısmi aylık için), tam aylık için kadınlarda 7 bin 200 gün ve erkeklerde 9 bine güne çıkacak.

 

Yurtdışı borçlanma işlemlerinde nereye başvurulur?

Yurtdışı Borçlanma Talep dilekçesi  ve gerekli belgelerle Kurumumuza başvuru yapmanız gerekmektedir.

1) Yurtdışında 8/5/2008 tarihinden önce veya sonra geçen hizmet sürelerini bu tarihten sonra borçlanma talebinde bulunanların borçlanma talep tarihinden önce Türkiye’de son defa;

a) Sosyal Güvenlik Kurumuna tabi çalışması olanların borçlanma işlemleri başvuru sahibinin Türkiye’de ikametgahının bulunduğu yerdeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri/ Sosyal Güvenlik Merkezlerince gerçekleştirilecektir. Türkiye’de ikamet kayıtları bulunmayan kişilerin borçlanma işlemleri ise nüfusa kayıtlı oldukları ildeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri/ Sosyal Güvenlik Merkezlerince gerçekleştirilecektir.

b) 506 sayılı Kanunun geçici 20’nci maddesine tabi sandıklardan birine tabi çalışması olanların borçlanma işlemleri ise ilgili sandıkça sonuçlandırılacaktır.

2) Türkiye’de herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması bulunmayanların sigortalılık süreleri ile ev kadını olarak geçen sürelerine ait borçlanma işlemleri başvuru sahibinin Türkiye’de ikametgâhının bulunduğu yerdeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri/ Sosyal Güvenlik Merkezlerince gerçekleştirilecektir.

3) Kendilerine veya hak sahiplerine sosyal güvenlik sözleşmesi uygulanmak suretiyle kısmi aylık bağlanmış olanların borçlanma işlemleri (Almanya hariç), son defa 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (c) bendi kapsamında çalışanların borçlanma işlemleri Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü/Yurtdışı Sözleşmeler ve Emeklilik Daire Başkanlığı tarafından gerçekleştirilecektir.

Yurt dışı borçlanması ne kadar?

Yurt dışı borçlanma miktarı hesaplaması, yurt dışında geçirilen sürenin başvuru tarihinde geçerli olan günlük prim miktarına göre hesaplanır. Yurt dışı borçlanma hesaplaması aşağıda detaylı şekilde anlatılmıştır.

Önce yurt dışında çalışılan süre bulunur. Örneğin yurt dışında 3000 gün çalışılmışsa, 1 günlük prim kazancı, borçlanacak gün sayısı ile ardından da %32 ile çarpılır.

Yurt dışında çalışılan süre= 3000, 1 günlük prim kazancı= 37,80 TL çarpılır, ardından da %32 ile çarpılır.

3000*37,80*0,32=36288 TL yurt dışı hizmet borçlanması olacaktır. Günlük prime esas kazanç 37,80 TL olarak baz alınmıştır. Yurt dışında geçirilen süreye göre günlük prime esas kazanç değişiklik gösterebilir.