• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0

Richard Arkwright kimdir?

İplik bükme makinesini geliştiren Richard Arkwright, dokuma sanayinin kurulmasına öncülük etmiştir. Bu icadı tekstil sektörüne büyük bir basamak atlatmış ve dokumanın atölyelerden fabrikalara taşınmasında önemli bir rol oynamıştır.

Richard Arkwright

Richard Arkwright 23 Aralık 1732 tarihinde İngiltere'nin Lancashire bölgesindeki Preston kasabasında doğdu. Fakir bir ailenin çocuğu olan Arkwright, eğitim alma fırsatı bulamadan çalışmak zorunda kaldı. Okuma-yazmayı kuzeninden öğrenmiştir. Önce berber çırağı olarak çalışan Arkwright, daha sonra birahane işletmeciliği yaptı.

Tüm parasını tüketince şehir şehir dolaşarak perukluk saç toplamaya başladı. Bu yolculuk sırasında kendi kendini eğitti. 1760'ın sonuna doğru Lancashire'a geri döndü ve bir iplik bükme makinesi yapmaya girişti. Bunun sonucunda İngiliz dokuma sanayinin büyük isimleri arasına giren Arkwright o zamana kadar hiç bir sanayicinin ulaşamadığı büyük bir servet elde etti. 1786 yılında kendisine ''Sir'' ünvanı verildi.

İngiltere'ye gezginler aracılığıyla Hindistan'dan gelen mekik 16. yüzyılda daha da geliştirilerek kaba yün ve pamuk ipliğini kopuksuz eğirebilen Saksonya mekiğine dönüşmüştü. Ardından birkaç mekik bir arada kullanılarak tezgah düzenine geçildi. 1733 yılında Kay, enli kumaşları da aynı kalitede dokuyabilecek bir tezgah yaptı. Otomatik makinelerin ilk örneği olan bu tezgah sayesinde üretim büyük bir artış gösterdi. 

1738'de Lewis Paul ve John Wyatt değişik hızlarda dönen makara, silindir ve konilerden oluşan bir büküm makinesi yaparak bu sistemi su gücüyle çalıştırmayı denediler. Richard Arkwright bu makineye çok benzeyen bir aletin yapımına girişti. Bu teşebbüsü için parasal destek bulmak amacıyla Nottingham'a giderek bir ortaklık kurdu. Önce at gücüyle çalıştırmayı denediği makinesini daha sonra su gücüyle çalıştırdı. 1769'da bu su tezgahının patentini aldı. 1767'de Hargreaves de buna benzer bir makine geliştirmiştir. Ancak yalnızca atkı ipliği üreten bu makinenin ürünleri pek sağlam değildi.

Arkwright'ın su tezgahı ise daha sağlam atkı ipliği üretebiliyordu. Ancak sağlam olması için yalnızca ketenden üretilen çözgü iplikleri saf pamuklu dokuma üretimine geçilmesini engelliyordu. Arkwright pamuk ipliğini ''haşıl'' denilen bazı işlemlerden geçirerek keten kadar sağlam pamuklu çözgü ipliği elde edince bu engel ortadan kalkmış oldu. Artık Çin ve Hint pamuklularının kalitesine ulaşılabilirdi. Tarama makinesini de geliştiren Arkwright iplik dokumanın tüm evrelerini makineleştirdi. Nottingham'dan başlayarak İngiltere'nin çeşitli bölgelerinde fabrikalar kurdu. Ortağının ölümü üzerine 5000 işçinin çalıştığı şirketlerin tek sahibi konumuna geldi.

Richard Arkwright, 3 Ağustos 1792 tarihinde Derbyshire'ın Cromford kasabasında öldü.

x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23