• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0
Ahmet Varol
Ahmet Varol
TÜM YAZILARI

Fas’ta hükümet tıkanıklığı

18 Mart 2017
A


Ahmet Varol İletişim: [email protected]

Türkiye’de Fas adıyla tanınan ülke krallıkla yönetiliyor olmakla birlikte siyasi parti düzeni var ve bu partiler hem yerel yönetimlerde hem de hükümette söz sahibi olmak için belli aralıklarla düzenlenen seçimlere katılıyorlar. 

Fas’ta 7 Ekim 2016 tarihinde düzenlenen parlamento seçimlerinden birinci parti olarak İslâmî eğilime sahip olan Adalet ve Kalkınma Partisi çıktı. Ancak bu parti de 125 sandalye kazandığından tek başına hükümeti oluşturmak için yeterli sayıya ulaşamadı. Çünkü Fas parlamentosunda 395 sandalye bulunuyor ve salt çoğunluğu oluşturabilmek için en az 198 sandalye elde etmek gerekiyor. 

Kral 6. Muhammed, parlamentoda en fazla sandalye elde eden partinin genel başkanı olmasından dolayı 10 Ekim 2016 tarihinde hükümeti kurma görevini Abdulilah Benkiran’a verdi. 

Benkiran’ın hükümet kurabilmek için koalisyon oluşturmaya ihtiyacı vardı. Daha önce kendileriyle koalisyon oluşturduğu siyasi partilerden de en az ikisiyle işbirliği yapmaya ihtiyaç duyuyordu. Fakat bu partiler de hükümetin oluşmasını kasıtlı olarak zorlaştırdılar. Her şeyden önce Adalet ve Kalkınma Partisi’nin ülkede daha önceki hükümet sürecinde başlattığı reform faaliyetlerinin devam etmesini engelleme amaçlı birtakım şartlar ileri sürdüler. Benkiran ise bu süreçten vazgeçmek istemiyordu. Ülkedeki yenileşme süreciyle ilgili programını kesintisiz bir şekilde sürdürme konusundaki kararlılığından vazgeçmek istemiyordu. Ayrıca bazı sol partilerle koalisyona girmeye de arzulu değildi. Daha çok merkez partilerle işbirliği yapmak ve onlarla bir ortak hükümet çıkarmak istiyordu. 

Benkiran, beş aydan fazla süredir sürdürdüğü tüm çabalarına rağmen kendileriyle işbirliği içine girmek istediği siyasi partilerle arasında bir anlaşma sağlayamadı. Bazı yorumcular, ittifak kurmak istediği partilerin Benkiran’ın önünü tıkamak amacıyla böyle bir yola başvurduklarını, onun hükümet kurmasını zorlaştırmak amacıyla önüne sürdükleri şartlarını ağırlaştırdıklarını çünkü bundan önceki hükümet sürecinde icra ettiği birtakım programlarından dolayı oy oranının arttığını gördüklerini dile getirdiler. 

Şimdi Benkiran, hükümeti kurma konusundaki faaliyet süresini doldurdu. Onun artık bu konuda başarılı olamayacağının anlaşıldığı ve kralın yerine yeni bir atama yapacağı açıklandı. Yeni atamanın da yine mecliste en fazla sandalyeye sahip olan Adalet ve Kalkınma Partisi’nden birisinin görevlendirilmesi suretiyle olacağı söyleniyor. Bu konuda farklı görüşler var. Partiden birinin böyle bir görevi kabul etmesi durumunda başarısızlığın genel başkanın şahsından kaynaklandığı varsayımını onaylaması, diğer partilerin hükümet kurulmasını zorlaştıran tavırlarını nazarı dikkate almaması, kendisinin onları ikna edebileceğine inanması gerekecek. Böyle bir tutumun da parti içinde ihtilaflara ve tartışmalara neden olması söz konusu. En fazla sandalye sahibi partiden bir kişinin hükümet kurma görevini kabul etmemesi durumunda ise ikinci partinin liderine bu görevin verilmesi gerekecek. Fakat parlamentodaki aritmetiğe göre Adalet ve Kalkınma Partisi’yle, Asalet ve Çağdaşlık Partisi’nin her ikisinin de dışarıda bırakıldığı bir hükümet kurulması mümkün değil. Bunların en azından biriyle ittifak kurulması gerekiyor. Hükümeti Asalet ve Çağdaşlık Partisi’nin kurmak istemesi durumunda ise Adalet ve Kalkınma Partisi’yle ortak olmazsa en az dört partili bir koalisyon hükümeti oluşturulması zorunlu olacak. 

Hükümet kurma görevinin ikinci partiye verilmesi durumunda birincisinin muhalefette kalmayı tercih etmesinin güçlü ihtimal olduğu düşünülüyor. İkinci parti de eğer başarabilirse dört partili bir hükümet kurarak yola devam eder. Bunun da başarılamaması durumunda bir erken seçim denemesi yapılması ihtimali var. 

 

x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23