• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0
Atilla Özdür
Atilla Özdür
TÜM YAZILARI

Eda şartları...

13 Mart 2015
A


Atilla Özdür İletişim: [email protected]

Müslümanlıkta hayat, salt ibadetten ibaret bir yaşama biçimi. İslam’ın şartları adı altında toparlanmış şekli ibadetler başta olmak kaydıyle, ibadet faslından tüm beşeri münasebetler, kendine özgü sayılı sayısız eda şartlarıyla bir formasyona bağlanmış. Sanırız, “ilm-i hal” adı verilen kitapçıklar da bu formasyonun detaylı açıklamaları olsa gerek... 

Şartlarda meydana gelen değişmeler, ibadetleri zora sokacak durumlarda kimilerini kısaltırken, bazılarını da mükelleflerin üzerinden düşürüp kaldırmış. Dört rekatlık farz namazlarının yolculuk ve misafirlik hallerinde yarıya indirilip oruç ibadetinin de, Ramazan sonrasına tehiri ve aile müessesesinin yıkımdan korunmasında yalan söylemeye cevaz verilmesi gibi...

Hac ibadetinin de birtakım eda şartları bulunmakta. Sağlıklı olmak, belirli maddi imkanlara sahiplik ve çeşitli kriterlere göre tanımlanan yol emniyeti vs, vs. gibi...

Hac yollarının kervan soyan eşkıyalar tarafından pusu kurularak tehlikeli bölge halini aldığında, hacca giden kapıların kamu yararına kapatılması gibi...

Cari laik kanunlar açısından hiç de yetkili olmamasına rağmen bizim Ankara, tamamen hayali domuz gribiyle, hafifinden duyulan silah seslerini savaş gerekçesi göstererek, siyaseten Hac ibadetini yasaklamıştı, bir zamanlar...

Kur’ani ve Peygamberi ölçülere göre bu kapı kapatmalar meşru mu idiler. Tabii halk, başı kopartılmış dilsiz bir güruh haline getirildiğinden, kimseler bunu sorgulamadı, sorgulayamamıştı...

Şimdiki Ankara, seleflerine göre biraz daha mülayim ve Hak’ka yakın gibi bir görüntü veriyor. Her ne kadar elini Hac kapısına kadar uzatmamış, uzatacak kadar kaşarlanmamış ise de, yol ücretlerini cari enflasyon hızının üzerindeki bir hızla yukarı çekivermiştir. Şimdi Hac niyetiyle Osmanlı’nın eski topraklarına gitmeğe niyetlenen Türkiyeli Müslümanlar, fert başına kesilecek resmi faturalara geçen yıllara nisbet iki bin lira kadar daha fazla para ödeyecekler...

Ya talep edilen bu Deli Dumrul salmasını kabullenerek ihramlanacaksın, ya da bu salmayı, eda şartlarında meydana gelmiş forst major eksilme, negatif bozulma kabul ederek, oturduğun yerden ayrılmayacaksın...

Bizim din ilimleri-bilimleri konusunda uzmanlık belgemiz yok. Faturalara eklenecek bu fazlalığı, Müslümanların yazılarından okuduklarımızla olgunlaştırmaya çalıştığımız saf aklımızın terazisinde yol emniyeti şartıyla mukayeseye kalkışınca, “la teşbih” bağlamında, hemencecik aklımıza gelen bunlar oldu.

Nicelikleri farklı da olsa, “Tepeden indirilen fatura zamlarıyla eşkıya tuzakları” nitelikleri itibarıyla acaba eşdeğer sayılabilir miydi, gibi mesela... 

Amma en iyisi, aslını  öğrenmek için meseleyi yetkili bir din bilimcisi alime götürmekti. Onun için Cübbeli Ahmet Hocaya soralım dedik...

Hac faturaları için durduk yerde Amerikan Doları’nın çapa olarak kullanılması, oluşturacağı yol emniyetsizliği bakımından hiç değilse bu yıl için kimilerin Hac farizasını, tehir yoluyla ortadan kaldırır mıydı?.. 

x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23