• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0
Halit Kanak
Halit Kanak
TÜM YAZILARI

Bağımsızlık Yıldönümünde Türkmenistan (27 Ekim 1991)

25 Ekim 2019
A


Halit Kanak İletişim:

Sovyetler Birliğinin yıkılmasından sonra 27 Ekim 1991'de bağımsızlığını ilan eden Türkmenistan'ı ilk tanıyan ve ilk Büyükelçiliği Aşkabat'a açan ülke kardeşliği gereği Türkiye olmuştur.

Saparmurat Niyazov ilk cumhurbaşkanı olarak 2006 aralığında vefat edene kadar ülkeyi başarıyla yönetmiş, yaptığı kalkınma hamleleri ile Türkmenlerin gönlünde taht kurmuş bir liderdi.

Bir gün sarayında misafir ettiği bizlere şunları anlatmıştı. "Ülkemin en önemli iki kaynağı olan gaz (dünyada 4. büyük rezerv) ve pamuğu (dünyanın en kalitelilerinden) yerinde kullanamıyor buna çare arıyordum. Çünkü Rus'lar ürettiğimiz 1.5 milyon ton/yıl pamuğu tonuna bir dolar vermek suretiyle alıp gidiyorlar, çıkarttığımız gaz içinde çok düşük fiyat ödüyor, sonra da yüksek kârlarla bunu satıyorlardı. 

Aradığım çârenin ise Türkiye'den başka bir yerde olmadığını da biliyordum. Bunun için Türkiyeli Doğanlarımdan yardım istedim. Ve oldukça mutlu olduğumuz neticeyi pamukta aldık. 

Tonu bir (1) dolar olan pamuk, kurduğunuz iplik fabrikalarında iplik oldu değeri arttı, kumaş tezgâhlarında dokundu daha da değerlendi, konfeksiyon atölyelerinde giysi oldu fiyatlar katlandı (sonra hepsi entegre tesislerde işlendi). Pamukta  işi çözmüştük.

Sıra gaz'a gelince maalesef istediğimizi yapamadık. Benim Türk Doğanlarıma teklifim şu olmuştu. Sizin yıllık 16 milyar metreküp gaz ihtiyacınız var (o zaman tüketim azdı). Size 32 milyar metreküp gaz vereyim hem de dünya fiyatının yarısına. 16 milyar metreküpünü kullanın, 16 milyar metreküp gazı da Edirne'den boruyla Avrupa'ya satın gazınız bedavaya gelsin.

Ama olmadı. Benim şartlarım kabul edilmediği gibi, Rusya ile mavi akım anlaşması yapılarak hem bizim Rusya bağımlılığımız zoraki devam etti, hem de ucuza gaz alamayan Türkiye'nin cebinden milyarlarca dolar fazladan çıktı." Ruhu şâd olsun büyük liderdi.

Ondan sonra, 2007 Şubat seçimlerinde   engin devlet tecrübesiyle (yıllarca bakanlık ve cumhurbaşkanı yardımcılığı yaptı) iş başına gelen Sayın Gurbangulu Berdimuhammed, plan ve projeleriyle göz doldurmaya devam ediyor. 

Değişiklikler o kadar hızlı oluyorki, üç ay sonra gittiğiniz de üç ay önceki bıraktığınız Türkmenistan'ı tanıyamıyorsunuz. Tabii ki bunda Türk müteahhitlerinin, Türk mühendis ve işçileri ile Türk girişimcilerinin de büyük payı olduğunu biliyoruz.

Bağımsızlığını kazandığı 27 Ekim 1991 tarihinden bu yana dost ve kardeş ülke Türkmenistan'da yapılan iki binin üzerinde projede Türk müteahhitlerinin yakaladığı ticaret hacmi 55 milyar dolardır. Bu gerçekten çok iyi bir sonuçtur.

Bunun devamı gelecektir, gelmeye devam etmektedir. Bunda her iki ülke yönetimlerinin, iş insanlarının ve STK'ların çok büyük katkısı olduğu gibi elbetteki kan bağının da büyük etkisi vardır.

Türkmenistan'ı Türkmenistan yapmak için gece gündüz demeden çalışan Cumhurbaşkanı Sayın Gurbangulu Berdimuhammed halkın gönlünde taht kurmuş bir lider olarak 2012 ve 2017 seçimlerinde de halkın yüksek teveccühü ile yeniden seçilmiştir.

Cumhurbaşkanı aynı zamanda Başbakanlık görevini yürüttüğü gibi Türkmenistan Demokratik Partisi'nin de Genel Başkanıdır. Genel seçimler beş yılda bir yapılır. 

Dokuz başkan yardımcısı ile 23 bakan ve bakan yetkisine hâiz beş adet komite başkanı vardır. Türkmenistan'da Ahal, Merv, Lebap, Daşoğuz ve Balkan olmak üzere beş idâri vilayet vardır ki her biri ülke bayrağın da bulunan beş ayrı desenle temsil edilmektedir.

Türkmenistan aynı zamanda çok eski medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Köpetdağ eteğinde altı bin yıl öncesine ait yaşam eserleri bulunduğu gibi, eski tarihi kaynaklar, Massagetler'in çeşitli boylarla bölgede yaşadığını tesbit etmişlerdir.

Kısaca, Türkmenlerin soy ağacını yazan Abulgazi 5 bin yıl öncesine kadar gitmiştir. Ayrıca Fatih Sultân Mehmed Hân'ın oğulları Cem Sultân ile II.Bayezid ayrı ayrı saray tarihçilerine Oğuz Kağan'a kadar soy kütüğü çalışması yaptırmışlardır. Bütün bu çalışmalardan anlaşıldığına göre Oğuzların Müslüman olanına gerçek Türk menim mânâsına gelen TÜRKMEN denmiştir.  

491.000 kilometrekarelik yüzölçümlü Türkmenistan Bizim Atavatanımızdır. Oğuzlar, Maveraünnehir ve çevresinde Yabgu denilen hükümdarların yönettiği bir devlet kurdular ve dönemde Üçok ve Bozok diye ikiye ayrılarak Oğuz'un 24 boyunu oluşturdular.

Bozoklar, Oğuz Hân'ın üç oğlundan Gün Hân, Ay Hân, Yıldız Hân'dan inerler ve Kayı'lar, Bayat'lar, Alkaevli'ler, Karaevli'ler, Yazır'lar, Dodurga'lar, Döğer'ler, Yaparlı'lar, Avşar'lar, Beğdili'ler, Kızık'lar ve Karkın'ları oluştururlar.

Üçok'lar ise yine Oğuz'un diğer üç oğlu Gök Hân, Dağ Hân, Deniz Hân'dan inerler ve Bayındır, Peçenek, Çavuldur, Çepni, Salur, Eymür, Alayunt, Yüreğir, İğdir, Büğdüz, Yıva ve Kınık boylarını oluşturur.

Osmanlılar Kayı Boyundan gelmekteyken, Selçuklular

Kınık Boyundan gelmişlerdir. Uzun zamandır Kınık Boyunun Beyliğini yürüten Subaşı Dukak Bey 903'te öldürülünce yerine oğlu Selçuk Bey geçmiştir.(Selçuklu Devleti kurucusu).

Selçuk Beyin oğlu Mikâil Bey'den sonra O'nun oğlu Çağrı Bey, O'nun oğlu Alparslan (amcası Tuğrul Bey'den almıştır), O'nun oğlu Melikşah, O'nun oğlu Sultân Sencer geçmiştir.

Bunlar Türkmenlerin atalarıdır ve mezarları Türkmenistan'ın Merv Şehrindedir. Sultân Sencer'in Türbesi derneğimizin teklifi ve takibi sonucu TİKA tarafından onarılmıştır.

Yine çok büyük Allah (c.c.) dostlarından Yusuf Hemedâni Hazretleri'nin Kabri Şerifleri Merv yakınlarında Bayramali'dedir. Bağdat'ta Nizâmiye Medresesinde Rektörlükte yatan Yunus Hemedâni Hazretlerinin dört halifesinden birisi de Hoca Ahmed Yesevî Hazretleri'dir.(Diğerleri, Hoca Ubeydullah Bekrî Hz., Hoca Hasan Endâki Hz., Abdülhâlık Gucdevânî Hz.leridir.)

Daşoğuz yakınlarındaki Köhne Ürgenç'te ise Necmeddin Kübrevî Hazretleri 360 Evliyâ ile birlikte medfûn bulunmaktadır. (Bölgenin adı 360'dır ve sürekli Türkmenler tarafından ziyâret edilmektedir.)

Türkmenistan ülke olarak doğudan batıya 1.100 km., kuzeyden güneye 650 km.dir. Toplam sınır uzunluğu 5.530 km.dir ve Özbekistan, Kazakistan, Hazar, İran, Afganistan'la çevrilidir.

Doğal kaynaklar bakımından zengin bir ülkedir. Petrol ve doğalgazın yanısıra krom, kurşun, sülfür, potasyum, kömür vardır. Ürettiği elektrik enerjisinin yüzde kırkını (% 40) ihraç etmektedir.

Sanayide petro-kimya ürünleri, tekstil, gübre, pencere camı ürettiği gibi, gıda sanayii de çok gelişmiştir. Asya'nın parlayan yıldızıdır. 

Atavatan Türkmenistan'a bağımsızlığının 28. yılında geçtiğimiz günlerde İstanbul Conrad Otelde Başkonsolosluk tarafından verilen Bağımsızlık Resepsiyonuna katılarak Türkmenistan'ın İstanbul  Başkonsolosu, çalışkanlığı ve cana yakınlığı ile tanıdığımız  Sayın Myratgeldi Seyitmammedov'a tebriklerimizi iletmiştik.

Buradan tekrar yeniliyoruz dünya dursun, sen dur Türkmenistan'ım.

Atavatan Türkmenistan uzak yaşa.

Haberle ilgili yorum yapmak için tıklayın.

Yorumlar

Hakki

Ata vatanımız Türkmenistan kıyamete kadar yasayasın. Bütün Türk illeri devletleri hür olsun, mamur olsun, daim olsun, kaim olsun. Atamız Oğuz Kağan gibi dünyaya düzen getirsinler, barış getirsinler, huzur getirsinler. Düşmanları çatlatsin, dostları sevindirsinler.

Soner

Evet o benim vatanim
x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23