• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0
Hüseyin Öztürk
Hüseyin Öztürk
TÜM YAZILARI

Bursa’nın Gerdanlığı Cumalıkızık

26 Haziran 2015
A


Hüseyin Öztürk İletişim: [email protected]

Osmanlı medeniyetinin şehircilik anlayışında merkeze camiyi, hamamı, medreseyi, bedesteni, darüşşifayı ve imareti oturtmak vardır.

Ülkemizde veya Balkanlar’da hangi Osmanlı şehrine gidilirse gidilsin, eğer yakılmış, yıkılmış, yok edilmiş ve tarihe ihanet edilmemişse, orada şehrin merkezinde yukarıda saydığım eserler görülür ve şehir, bu yapıların etrafında kurulmuştur.

Sadece şehirlerde değil, köylerde de cami merkeze konulmuş, yanına kıraathane, vazgeçilmez olan hamam, küçük arasta ve tabip odaları inşa edilmiştir.

Bursa’nın gerdanlığı olan Cumalıkızık köyünde de cami merkezde, köyü tanımak isteyenler camiyi merkez alarak geziyorlar.

Cumalıkızık, Yıldırım ilçesinin sınırları içerisinde yer alıyor. Köye girinceye kadar her şey bugüne şahitlik ediyor ama köye girdiğinizde birden 500 yıl öteye geçiveriyorsunuz.

Yıldırım Belediye Başkanı İsmail Hakkı Edebali’nin özel ilgisi sonucunda daha çok korunmuş ve bir açık hava müzesi haline getirilmiş.

Osmanlı sivil mimarisinin harika örneklerinden olan Cumalıkızık köyündeki evlerin yüzde 60’ında halen günlük hayat devam ediyor.

Tarımla geçimini sağlayan Cumalıkızık, Geçen yıl UNESCO dünya tarihi miras listesine girmiş. Bu arada Bursa’nın merkezindeki tarihi mekânlar da aynı listeye girmiş.

Bursa Ankara karayolunun 10. km’sinde bulunan ve sırtını Uludağ’a yaslayan birkaç Kızık köyünden Cumalıkızık, Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan bir yıl sonra 1300 yılında Oğuzların Kızık Boyu tarafından kurulmuş.

Kızık köylerinden yalnızca Cumalıkızık, tarihi dokusunukorurken; Hamamlıkızık, Derekızık, Değirmenlikızık ve Fidyekızık köyleri korunamamış.

Yunan işgalinin 2 yılı aşkın sürdüğü Bursa’da (1920-1922) Cumalıkızık yanmaktan kurtulan nadir köylerden birisi olmuş.

Cumalıkızık’ın bir diğer ve en önemli özelliği ise 1685 tarihli vakfiye belgesine göre Orhangazi vakfiyesine bağlı bir vakıf köyü olması.

Cumalıkızık’ın kuruluş hikâyesi.

Sözlü tarihle gelen bilgilere göre Tokat dolaylarında yaşamakta olan Oğuz boylarından Kızıklar, Karakeçili aşiretinin bulunduğu bölgelere göç ederek, Ertuğrul Gazi’den yerleşmek için yurt isterler.

Ancak Karakeçili aşireti, Kızıkların bu talebine karşı çıkar. Bunun üzerine Ertuğrul Gazi, düşmanlıklar doğmaması için Kızıklara, Uludağ’ın kuzey eteklerinde yer gösterir.

İki Oğuz boyu arasında sürekli dostluk sağlamak için de Kızık boyu beyinin 7 oğlunu, Karakeçili aşiretinden 7 kızla evlendirir.

Kızık beyinin 7 oğlundan Cumali Bey ailesi ve yakınlarıyla günümüzdeki Cumalıkızık’ta, Fethi Bey Fethiyekızık’ta (Fidyekızık), Hamlı Bey Hamamlıkızık’ta, Dal Bey Dallıkızık’ta, Bayındır Bey de Bayındırkızık’ta yurt kurarlar.

Cumalıkızık’ta nereler görülür ve nerede kalınır derseniz, oruç olduğumuz için ne yiyebildik ne kalabildik.

Ama işini, köyünü ve değer yargılarını sahiplenen bir aile işletmesini tavsiye edebilirim.

Cumalıkızık’a uğrayanlar, “Kızık Sofrası” mekânını güvenle ziyaret edebilirler. Burada insana turist diye değil insan diye bakıyorlar.

x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23