• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0
Hüseyin Öztürk
Hüseyin Öztürk
TÜM YAZILARI

Milli Şef Döneminin Basın Zulmü (1)

16 Şubat 2017
A


Hüseyin Öztürk İletişim: [email protected]

Merhum Ahmet Kabaklı, “Temellerin Duruşması” adlı eserinde, CHP’nin devlet ile millet arasını açıp, devleti kendi ideolojilerine esir ettikleri dönemin basın zulümlerini anlatır.

Takrir-i Sükûn Kanunuyla basın hürriyetinin tamamen ortadan kaldırıldığını, araştırma, inceleme, soruşturma yazılarının bile yasaklandığını söyler.

Daha faciası şudur; İnönü ve avanesini övmeyenler bile tenkit edilir, yeterince ve istendiği kadar methetmeyenler yazmaktan men edilir.

Halen aynı diktatörlük özlemi içerisinde “ne millet ne devlet değerleri” tanımayan, sadece diktatörlük hırs ve kiniyle hareket eden malum zihniyetin, basına koyduğu yasak ve müdahalelerin içerisinde öyle örnekler var ki, insanın havsalası almıyor.

Mesela haberlerin ve yazıların puntolarına, hava raporlarına, mizanpajlara, sütunlara ve imlalara kadar karışılmış, belki de dünyada bir emsali dahi olmayan uygulama yaşanmıştır.  

Milattan öncesinden değil, 77 yıl öncesinden söz ediyoruz. Diktatör neymiş, nasıl olurmuş, halk devletinden nasıl soyutlanırmış, basın özgürlüğü akla hayale gelmeyecek şekilde nasıl baskı ve şiddetle yok edilirmiş, bütün örnekler kayıt altındadır.

¥

Şimdilerde kalkıp; “Türkiye’de basın özgürlüğü yok” diyen yerli ve yabancı ihanet şebekelerine, “basın nasıl susturulurmuş” örnekleriyle hatırlatalım:

Bazı kimseler, “olmaz böyle şey, inanmam” diyerek belge diyebilirler. Onlara belge olarak Başbakanlık arşivi, Kabaklı’nın kitabı ve eski Tercüman gazetesinin 12 Ocak 1986 tarihli Günvar Otmanbölük’ün “Babıâli’nin Yarım Asırlıkları” adlı röportajını gösterelim.

İşte bazı emir ve talimatlar:

Sadece “Geldi”, “Gitti”:

Türkiye’ye gelmiş olan İngiliz askeri heyetiyle mülakat yapılmaması, tafsilatlı yazı yazılmaması, fotoğraflarının basılmaması, Dâhiliye Vekâletinden bildirmiştir. Sadece “geldi” “gitti’ diye yazılabilir. 14 Mayıs 1939.

Karabekir’e Sansür:

Kazım Karabekir’in beyanları nazarıitibara alınmayacaktır. Ve bunlardan bahsedilmeyecektir. (Ankara muhabirlerine Halk Partisi’nden söylenmiştir)

Yabancı Radyo Haberleri:

Türkiye’den bahseden radyo haberlerinin Matbuat Umum Müdürlüğünden izin alınmadıkça neşri yasaktır. 19 Eylül 1939.

“Rusya” Yazılmayacak: 23 Aralık 1939

“Rusya” kelimesi yalnız başına kullanılmayacak. “Sovyet Rusya” diye yazılacaktır. (Ankara’nın bildirisine dayanarak İstanbul matbuat memuru tarafından tebliği edilmiştir.)

İtidalli Karikatür:

Yabancı devlet reisleriyle icra heyetleri başlarında bulunan zevat hakkında itidalli karikatür yapılması. (Başbakan Refik Saydam’ın şifresine dayanarak İstanbul vilayetinden tebliğ edilmiştir. 22 Mayıs 1940.

Dinlere Dair:

Gazetelerin son günlerdeki neşriyatı arasında dinlerden bahis bazı yazı ve mütalaa, ima ve temennilere rastlanmaktadır.

Bundan sonra dinler mevzuu üzerinde gerek tarihi, gerek temsili ve gerek mütalaa kabilinden olan her türlü makale, bend, fıkra ve tefrikaların neşrinden vazgeçilmesi ve başlamış bu kabil tefrikaların en çok on gün zarfında nihayetlendirilmesi ehemmiyetle rica olunur. Matbuat Umum müdürü namına İzzettin Tuğrul Nişbay. Ankara 24/7/1942 Talimat.

Yarına devam…

 

x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23