• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0
Hüseyin Öztürk
Hüseyin Öztürk
TÜM YAZILARI

Üç Tarz-ı Siyaset

23 Mart 2015
A


Hüseyin Öztürk İletişim: [email protected]

Bu hafta Ötüken Yayınları’ndan üç ayrı güzel eser var. İlk eserin adı, “Üç Tarz-ı Siyaset”. Yazarı ise Yusuf Akçura.

Yusuf Akçura, yaşadığı dönemin en önemli siyasi akımı olan, “Osmanlıcılık, İslamcılık ve Türkçülüğün” müspet ve menfi yanlarını, ayrıca hangi nispette tatbik edilebilir olduklarını yaşanılan hadiseler üzerinden tartışmış.

……………

Ötüken’den çıkan bir diğer eserin adı ise “Türkçe Üzerine Düşünceler” adını taşıyor. Yazarı Turgut Güler.

Bu kitap oldukça ilginç bilgi ve belgelerle dolu. Türkçe’nin nasıl kılıktan kılığa sokulduğuna dair çeşit çeşit misaller var. Birkaç örnek verelim.

Dil devrimi münasebetiyle ve dilimizin güdükleştirilmesi üzerine, Nihat Sami Banarlı’nın şu sözleri oldukça manidardır.

“Hakikat şudur ki, Türk milleti gibi asırlarca Dünya sathında konuşmuş, büyük ve fatih bir milletin dili öz dil olamaz, imparatorluk dili olur…

Türkçe, tıpkı Türk milleti gibi, tarihinin bu dokuz asrında ve Dünya’nın üç kıtası üzerinde yeni bir dil imparatorluğu kurmuştur”.

……………

Şimdi de dil devrimcilerinin dilimizi ne hale getirdiğine bakalım. Aşağıdaki şu kelimeler önce dilimizden çıkarılmış.

“Ahlak, akıl, asker, bahar, beden, can, cümle, defter, din, edeb, endam, ferd, fikir, hayal, haber, hafta, hak, heykel, hükümet, hürriyet, ırz, kalb, kalem”.

Bir müddet sonra bakmışlar kimse kimseyle konuşamıyor ve yazamıyor, çaresiz bir cep kılavuzu hazırlanarak, yasaklanan kelimeler geri getirilmiş.

Dönemin yazarlarından İsmail Habib Sevük bu kelimelerin geri gelişine sevinerek şöyle diyor: “Yalnız dilimizde değil, hepimizin damarında olan bütün bu cins canım kelimelerin gelişlerine, öyle candan sevindik ki. Fakat kurtulan bu mes’ud kelimeler ancak dört yüz kadardı”.

Demek ki daha nice kelimelerin canına okunmuştu.Şimdi bir başka örneği de dil devrimcilerinin konuşmalarından verelim.

26 Eylül 1934 yılında, “Dil Bayramı” dolayısıyla, Türk Dili Tetkik Cemiyeti Başkanının yaptığı konuşmadan bir parça. Aynen alıyorum.

“… irdeğimiz, Türk dilini Acun dilleri kıtında seçkin kılmaktır. Dilimize yeni bir diriklik, yeni bir eriklik vereceğiz.

Büyük Önder’imizin de cumurumuzdan irdemi budur. Onun bütün buyruklarının ulus için ne denlü asığlı olduğunu kamumuz biliriz… Kurultay’ın seçtiği biz Dil Kurumu Genel Özeği’nin buna inancı bayıktır.”

Kitaptaki dip not: Türk Dili (Türk Dili Tetkik Cemiyeti Bülteni) Sayı: 10, Birinci Teşrin, 1934, s.8.

…………….

Üçüncü eser ise “Beyrut Filistin ve Nablus” ismini taşıyor. Cenap Şahabettin’in gezi yazılarından oluşan kitap, 1918 yılının anılarından derlenmiş.

Tayfur Haykır’ın hazırladığı eser, 1. Dünya Savaşı’nın son yılında –İmparatorluğun inkıraz döneminde- elden gitmek üzere olan “Arz-ı Kenan”ı ve çevresini değişik yönleriyle anlatıyor.

……………….

Ötüken Yayınları 0212- 251 03 50

x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23