• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0
Yavuz Bahadıroğlu
Yavuz Bahadıroğlu
TÜM YAZILARI

Yıllar yıllar ve takvim isyanları

03 Ocak 2020
A


Yavuz Bahadıroğlu İletişim: [email protected]

Her yıl, aslında, yeni bir başlangıç, yeni bir umut, yeni bir ufuk, yeni bir beklenti, ayrıca da derin bir vicdan muhasebesi olmalı iken, bizde her yıl maalesef kavga malzemesi oluyor. 

Yeni yıl gelmeden kavgası geliyor…

“Miladi Takvim mi, Hicri Takvim mi?”

“Yılbaşında eğlenmek haram mı, helâl mi?”

“Piyango caiz mi, değil mi?”

“Çam süslenir mi, süslenmez mi?”

“Noel Baba var mı, yok mu?”

Tabii bu kavgaların galibi olmaz. Galibi olmadığı için de yıllardır sürer gider.

Özel ve güzel günleri kavgalarla tüketmenin, kendimize bir anlamda zehir etmenin ne anlamı var?

Tarih boyunca bu topraklarda sayısız takvim türü kullanıldı. Farklı zamanlarda farklı tarihler “yeni yıl” olarak kutlandı. Kimseye de bir zararı olmadı. 

Yakın tarihlerde bu topraklarda kullanılan üç tür takvim, üç farklı yılbaşı var. Bu bize diğer milletlerin sahip olmadığı bir zenginlik katar. Çünkü herkes tek yılbaşına sahipken, bu toprakların mirasçısı olan bizler üç ayrı yılbaşına sahibiz. İsteyen istediğini kutlasın. İsteyen üçünü birden kutlasın. Tek şart, kimsenin kimseyi rahatsız etmemesi…

Bu topraklarda dönem dönem kullanılmış üç farklı takvime göre üç farklı yıl, üç farklı ay ve üç farklı gün yaşıyoruz (daha eski Türk takvimleri de var)… Bu ne harika bir zenginliktir! Bu zenginliğe şükredelim, sevgiyle yaşamaya çalışalım…

Pek çok şey gibi takvimin de, kökleri uzak geçmişte bulunan bir hikâyesi var. Bu hikâyenin başı Hz. İsa’nın (asm) dünyayı teşrifinden 45 yıl öncesine kadar uzanır. Eski Roma’da günlerin sayılmasında kargaşa yaşandığını gören meşhur Roma İmparatoru Jül Sezar, yeni bir takvim sistemini yürürlüğe koydu. Bu sistem “Jülyen Takvimi” olarak anıldı. 

Bu takvime göre yeni yıl 01 Ocak’ta başlıyordu. Ama güneş yılına nispetle hatalı yönleri vardı. 1582 tarihinde Papa Gregorius takvimde bazı köklü düzeltmeler yaptı. O yılın 05 Ekim gününü 15 Ekim saydı. Hesap doğruydu, ancak on bir gün hiç yaşanmadan geçmiş, ziyan olup gitmişti! Bunu içlerine sindiremeyenler ayaklandı. “Ömrümüzü çaldınız” diyerek sokağa döküldüler.

Yine de “Gregoryen Takvimi” doğmuştu. Bu takvimde yeni yıl 25 Mart’ta başlıyordu. Ne var ki, 1752 yılında yeni bir düzeltme daha yapılacak, bu kez yeni yıl tekrar 01 Ocak’ta başlatılacaktı. (01 Ocak Hz. İsa’nın doğum günü değildir. Takvim düzeltmelerinde görüleceği gibi, 01 Ocak tarihinin Hıristiyanlıkta bir kudsiyeti de yoktur. Tabiatıyla yeni yıl kutlamalarının dini tarafı bulunmuyor). İngiltere de ancak o zaman “Gregoryen Takvimi”ni kabul edecekti (bazı Avrupa ülkelerinden yaklaşık iki yüz sene sonra).

O zaman bile İngiliz halkı isyan edecek, “Gregoryen takvimi”ni kabul eden “İngiltere Krallık Cemiyeti” üyelerinden hesap soracaktı. 

Rumi Takvim’in hikâyesi daha farklı: Esas olarak Jül Sezar’ın yürürlüğe koyduğu “Jülyen Takvimi”ne dayanmakla birlikte, bu takvimde 01 Mart yılbaşıdır. Sıfır noktası Milattan Sonra 584’dür. Bu sebeple Rumi yılı bulmak isteyen Miladi yıldan 584 çıkmalıdır. Bu takvimde de her yıl 365 gündür, ama dört yılda bir gün eklenerek düzeltme yapılan Miladi Takvimle günleri uyuşmaz. 

Rumi takvim Osmanlı Devleti’nde 1678 yılından itibaren resmi işlerde kullanılmış, 1925 yılında ise Miladi Takvime geçilmiştir.

Hicri Takvim, genelde, Müslüman ülkelerce benimsenen bir takvim türüdür. Çünkü Efendimizin (s.a.v) Mekke’den Medine’ye göçünü esas almaktadır. Hicret’in on yedinci yılında Hz. Ömer’in halifeliği döneminde, hicretin hesaplanmasında yaşanan karışıklığı önlemek amacıyla yürürlüğe konmuştur. 

Hicret, Muharrem ayında gerçekleştiği için de Muharrem, yılın ilk ayı olarak benimsenmiştir. Hicri aylar yirmi dokuz, ya da otuz gündür. Bu sebeple Miladi ile Hicri aylar arasında on günlük bir fark bulunur. 

Miladi ve Rumi takvimlerdeki gibi bu takvimde de yıl on iki aydır. Günlerin sayısı 354’dür. Rumi yıl her otuz üç yılda bir, Hicri yılı bir yıl geçer. Buna “sıvış senesi” denir.

Osmanlılarda da kullanılan Hicri Takvimde ay isimleri şöyledir: Muharrem, cemaziyülevvel, cemaziyülahir, safer, rebiülevvel, rebiülahir, recep, şaban, ramazan, şevval, zilkade, zilhicce…

Hicri yılı Miladi yıla çevirmek için Hicri yıl 33’e bölünür. Çıkan sayı Hicri yıldan düşülür. Bu sayıya 622 eklenirse Miladi yıl bulunur.

Aslında önemli olan takvimin türü değil, yılın nasıl yaşandığıdır.

 

Haberle ilgili yorum yapmak için tıklayın.

Yorumlar

Rabia

Euzubillahimineseydanirraciymbismillahirrahmanirrahiym 115 Rabbinin sözü, doğruluk bakımından da, adalet bakımından da tastamamdır. O'nun sözlerini değiştirebilecek yoktur. O, işitendir, bilendir.116 Yeryüzünde olanların çoğunluğuna uyacak olursan, seni Allah'ın yolundan şaşırtıp-saptırırlar. Onlar ancak zanna uyarlar ve onlar ancak 'zan ve tahminle yalan söylerler.'117 Şüphesiz Rabbin, kendi yolundan sapanları daha iyi bilir. O dosdoğru yolda olanları da daha iyi bilendir.enam süresi ayetleri.elhamdulillah.Sayın Bahadıroğlu yazınız çok güzel doğru bir yaklaşım bu konuda.tesekkur ederiz Allah hayırlı uzun ömürler versin size daha nice günler yazın.hayirli cumalar olsun deriz.saygılar selam ve dua ile Allah'a emanet olun teşekkürler hasbinallahi ve nimel vekil deriz

Ali Ahmed

Yazar bey Siz hangisini kullanıyorsunuz? İslam hangi yılbaşını kullanıyor? Bu gazete ve mensupları yazar çizer takımı siz hangi yılbaşını kutluyorsunuz? Sizi 1993 ten beri takib ediyoruz noldu yönümü değiştirdiniz? Sizi yazılarınızdan dolayı hiç mahkemeye verdimi CHP ve dinsiz takımı?
x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23