Faruk Arslan  İstanbul 

Fatih Sultan Mehmet Vakfı’nın hayrat taşınmazları arasında yer alan ve 1945 yılında CHP tarafından ibadete kapatılan Kariye Camii ile ilgili ümmet, caminin yeniden ibadete açılarak 75 yıllık mahzuniyetinin sona erdirilmesini bekliyor.

 

434 senelik camiyi bir günde kapattılar

Fatih Sultan Mehmet Han’ın Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’in (s.a.v.) müjdesine nail olarak gerçekleştirdiği kutlu fethin ardından İstanbul baştan başa mamur edildi. İstanbul’un fethinden önce “Chora (Khora) Manastırı’nın Kilisesi” olarak kullanılan yapı, artık cemaatinin kalmaması ve harap olma endişesi üzerine fethin 58’inci yılında imar edildi. 1511 senesinde Sadrazam Atik Ali Paşa tarafından cami statüsüne dönüştürülen yapı “Kariye Camii” adını aldı. . Fatih Sultan Mehmet Vakfı’nın hayrat taşınmazları arasında yer alan Kariye Camii, 1511'den 1945’e kadar tam 434 sene cami olarak hizmet verdi.

 

Danıştay'ın tarihi kararı hala uygulanmadı

Fethin nişanesi olan Ayasofya Camii’ni ibadete kapatan CHP’nin tek parti diktatörlüğü, 29 Ağustos 1945 tarihinde Bakanlar Kurulu kararıyla Kariye Camii’nde de namazı yasakladı. Dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, Kariye Camii ile birlikte toplam 16 ibadethanenin müze ve müze deposu olarak kullanılmasına karar verdi. Günümüzde müze olarak kullanılan Kariye Camii hakkında Danıştay, Kasım ayında tarihi bir karar verdi. 

Danıştay 10. Dairesi’nin, kuruluş vakfiyesine vurgu yaparak Kasım 2019’da verdiği “Cami asli fonksiyonu dışında kullanılamaz” yönündeki kararına rağmen Kariye’nin müze statüsü devam ettiriliyor.

 

Fatih’in emaneti

Kariye Camii’ndeki prangaların kırılması için düzenledikleri farkındalık çalışmalarıyla öne çıkan Saadet Partisi Genel İdare Kurulu Üyesi ve Fatih İlçe Başkanı Muzaffer Serenli, Gazetemiz Akit’e yaptığı açıklamada, “Ecdadımızdan ve şehitlerimizden aldığımız tarihi emanetleri, onların bize vakfettikleri şekliyle geleceğe taşımak boynumuzun borcudur.” dedi. Danıştay’ın tarihi kararına değinen Muzaffer Serenli, “Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, ilgili Bakanlar Kurulu kararının hukuka aykırı olduğu yönünde karar verdi. Akabinde dava konusu kararını, gereği yapılmak ve bu konuda yeni bir karar vermesi için Cumhurbaşkanlığı’na gönderdi. Artık bu konuda son sözü Cumhurbaşkanlığı Kabinesi ve Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan söyleyecektir.” diye konuştu.

Danıştay’ın kararından sonra bazı çevrelerin harekete geçerek, yapının yeniden cami olarak hizmet vermesinin önüne geçmeye çalıştıklarına vurgu yapan Serenli, asla geri adım atılmaması gerektiğini söyledi.

75 yıllık hasreti bitirecek kararı beklediklerini kaydeden SP İlçe Başkanı Serenli, sözlerini şöyle tamamladı: “Son sözü söyleyecek olan Bakanlar Kurulu üyeleri ve Sayın Cumhurbaşkanı’ndan, yapının müze veya başka bir şekilde değil, 75 yıl gecikmeyle de olsa yeniden Cami olarak hizmet vermesine yönelik karar almalarını bekliyoruz. Bu müjdeli kararla ibadete açılacak olan Kariye Camii’nin minaresinden yeniden ezan sesleri semaya yükselecek, müminlerin 75 yıllık hasreti sona erecek ve Fatih Sultan Mehmet’in emanetine sahip çıkılmış olacaktır.”

 

Kariye Camii’nin açılması ihtiyaç

Şehir Araştırmacısı Fahri Sarrafoğlu da Kariye Camii’nin ibadete açılmasını söyledi. Kariye Camii’nin tarihsel öneminin yanı sıra bölgesel ihtiyaç olduğuna değinen Fahri Sarrafğlu, “Kariye 1511 yılındakeyfen camiye çevrilmemişti, cemaati kalmamış ve yıkılmak üzereyken ihya edilerek cami statüsü verilmişti. Ayrıca Osmanlı’da camiye çevrilen kiliseye yeni bir kilise yeri verilir ve ‘Buyurun bu arsa sizindir siz de buraya kilise yapabilirsiniz’ denilir. Kariye Camii de böyle yapılmıştır. Vakfiyesi dışında kullanılamayacağına yönelik Danıştay’ın kararı da ortadadır. Farih Edirnekapı bölgesinin artan nüfusu nedeniyle acil olan ibadethane ihtiyacı da bu şekilde giderilmiş olacaktır. Kariye Camii hem tarihsel önemi hem de bölgesel ihtiyaç nedeniyle bir an önce ibadete açılmalıdır.” diye konuştu.

 

Tarihin bize en büyük emanetlerinden

Kariye Camii’nin tarihin mirası olduğunu anlatan Sarrafoğlu, “Kariye Camii çok ama çok değerli bir ibadethanedir. Kıble tarafında milyonlarca yıllık fosil var. İçerisindeki freskler de çok eski ve değerli. Ve Kariye hem tekke, hem eğitim yuvası olmak üzere büyük bir külliyedir. Tarihimizin bize en büyük emanetlerinden birisi olan Kariye Camii en hızlı süre içerisinde, hatta hemen olabiliyorsa yarın sabah aslına döndürülerek ibadete açılmalıdır” dedi.