Böbrek kanalları içerisinde genellikle bilinmeyen nedenlere bağlı olarak bazı minerallerin birleşerek oluşturduğu sert yapılara böbrek taşı adı verilir. Erkeklerde kadınlara oranla 3 kat daha yaygın olarak görülen bu hastalık, bir kez oluştuğu takdirde tedavi ile yok edilse bile çoğunlukla tekrarlama eğilimi gösterir.

Kırıkkale Üniversitesi (KÜ) Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Erdal Yılmaz, taze sıkılmış domates suyunun, böbrek taşı oluşumunu önleyen sitrat açısından zengin olduğunu söyledi.

Yılmaz, böbrekte taş oluşması sonucu meydana gelen rahatsızlık için medikal tedavilerin ya da ilaçların çok etkili olmadığını belirtti.

Tedavilerle taş oluşumunu tamamen engelleyemediklerini dile getiren Yılmaz, "Ancak kullanabildiğimiz yardımcı tedaviler, ilaçlar var. En basit taş tedavisi vücut dışından şok dalgalarıyla taşın kırılmasıdır. Endoskopik yöntemlerle taşın böbrekten ve üreterlerden alınması ve son yıllarda çok tercih etmediğimiz açık ameliyat seçeneği de elimizde bulunuyor" dedi.

Böbrekteki taşların ailevi yatkınlık sonucu oluşabildiğini ya da doğuşsal bazı sorunlarla ortaya çıkabildiğini belirten Yılmaz, "İdrarda koruyucu bazı maddeler vardır ki bunların en önemlisi sitrattır. Sitratın azlığı, taş oluşumuna yol açabilir. Bazı gıdalarda sitrat maddesinin daha yoğun olduğu ortaya konmuştur" diye konuştu.

Hastaya dışarıdan vererek, idrardaki sitrat miktarını artırabildiklerini kaydeden Yılmaz, şöyle devam etti:

"Bununla ilgili yapılmış çeşitli bilimsel çalışmalar var. Bunlardan birisi özellikle turunçgillerin taze sıkılmış suları. Bu konuyla ilgili en fazla yapılan çalışma limonla ilgili. Hastalarımıza limonu bir litrelik suya tamamen sıkmalarını ve çok hafif tatlandırarak içmelerini öneriyoruz. Çünkü idrardaki sitrat miktarı limonata ile artabilir. Bununla ilgili bilimsel çalışmalar var. Limonun yanı sıra portakal suyuyla ilgili de laboratuvar çalışmaları bulunuyor. Hastaların taze sıkılmış portakal ve greyfurt suyu içmesi de benzer şekilde idrarda sitrat miktarını artırarak, koruyucu etki yapacaktır."

Domates suyundaki sitrat  

İdrardaki sitrat miktarını artıran ilaçları bazı hastaların kullanamadığına işaret eden Yılmaz, "Özellikle mide hastası olanlar bu ilaçları içemeyebilir. Oysa limon, portakal ve greyfurt suyunun kullanımı kolay ve ilaca eşdeğer sitrat miktarı sağlayabildiği için hastalarımıza önerilebilir. Turunçgillerin dışında da bazı sebzelerin de içeriğinde sitratın fazla olduğu belirlendi. Kliniğimizde yapılan bir laboratuvar çalışmasında taze sıkılmış domates suyunun da idrardaki sitrat miktarını limon kadar artırabildiği ortaya kondu. Çeri olarak bildiğimiz tür ile bahçe domatesi ya da sera domatesi arasında sitrat açısından fark olmadığını tespit ettik" diye konuştu.

Türkiye'de özellikle böbreklerinde taş olan pek çok hastanın gilaburu meyvesini tükettiğini belirten Yılmaz, bu meyvenin de taş oluşumunda koruyucu özelliğiyle ilgili araştırmalar bulunduğunu aktardı.

Prof. Dr. Erdal Yılmaz, gilaburu suyunda da limon, portakal, greyfurt ve domatesteki kadar sitrat olduğunu sözlerine ekledi.

Böbrek taşına ne iyi gelir?

Böbrek taşı kalsiyum ve protein ağırlıklı besinlerin az tüketilmesi ile birlikte ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla böbrek taşını düşürmek için protein ve kalsiyum ağırlıklı beslenmeniz gerekmektedir.

Süt: Süt kalsiyum ve protein bakımından en zengin gıdalardan biridir. Böbrek taşının düşmesine yardımcı olan süt oldukça faydalı bir besin kaynağıdır. Kalsiyum ağırlıklı beslenerek böbrek taşı oluşumunu engelleyebilirsiniz.

Elma Sirkesi: Elma sirkesi insan sağlığı açısından oldukça faydalıdır. Her derdin çaresi olarak elma sirkesi görülüyor. Elma sirkesi böbreklerdeki taşın düşürülmesine de yardımcı olmaktadır. Bir bardak suyun içine iki yemek kaşığı elma sirkesi ilave ederek tüketebilirsiniz. Böbrek taşından kaynaklanan ağrılarınızın da böylece önüne geçebilirsiniz. Elma sirkesi en etkili çözümlerden biridir. Elma sirkesi var olan böbrek taşının da erimesini sağlar.

Isırgan Otu: Isırgan otu böbrek taşının oluşumunu engelleyen bitkilerden biridir. Isırgan otu oldukça faydalı bir besin kaynağıdır. İdrar yollarında oluşan iltihapların atılmasını sağlar ve böbrek sağlığına karşı etkilidir. Böbreklerin sağlığını olumlu yönde etkiler böbrek taşının düşmesini sağlar. Böbrek taşlarının vücuttan atılmasını sağlar. Isırgan otunun böbrek taşı rahatsızlığı olan kişiler için tüketilmesi uzmanlar tarafından önerilmektedir.

Nar: Nar böbrek taşı oluşumunu engelleyen en etkili meyvelerden biridir. Nar sahip olduğu besin değerleri ile oldukça zengin bir meyvedir. Adeta bir şifa kaynağı olarak bilinir. Nar suyu ve nar tohumu böbrek taşı tedavisinde kullanılmaktadır. Eğer böbrek taşından kaynaklanan ağrılarınız varsa böbrek taşını düşürmek ve ağrılarınızı dindirmek için mutlaka nar suyu tüketmeniz gerekmektedir.

Nasıl geçer?

Böbrek taşını geçirmek için öncelikle böbrek taşına neden olan faktörlerin üzerinde yoğunlaşmak gerekiyor. Böbrek taşına neden olan gıdalardan uzak durarak böbrek taşı oluşumunu engelleyebilirsiniz. Böbrek taşı ağrıya neden olmaktadır. Bitkisel yöntemlerle birlikte böbrek taşınızı geçirebilirsiniz.

Kara Hindiba: Kara hindiba kökü böbrek taşınızı düşüren ve oluşumunu engelleyen bitkisel yöntemlerden biridir. Kara hindiba kökünün mutlaka organik olmasına dikkat etmelisiniz. Böbrek taşından kaynaklı olan ağrıları kara hindiba kökü ile birlikte önüne geçebilirsiniz. Ayrıca böbreklerde ki yararlı enzimleri de hareket geçiren kara hindiba kökü böbrek taşı oluşumunu engeller ve böbrek sağlığına olumlu katkı sağlar.