SGK Uzmanı Murat Özdamar, sosyal güvenlik ile alakalı Akit okuyucularından gelen sorulara cevap veriyor. İşte bu hafta sizlerden gelen sorular ve Özdamar’ın cevapladı:

Bağlanacak emekli maaşını E-Devlet üzerinden hesaplatmak mümkün

Soru: Sigorta başlangıcım 1995 yılı. Arada 4/B 4000 gün ve 4/A 3900 gün olmak üzere 7900 gün prim ödemem oldu. Emekli maaşım ne kadar olur? Bağkur’u şimdiden birleştirelim mi..? S.B.

Cevap: Bağ-Kur ve SSK hizmeti bulunan sigortalıların emekli olmalarına yakın bir zamanda SGK’ya hizmet birleştirme dilekçesi vermeleri isabet olur. Emekli maaşının hesaplatılmasına ilişkin olarak SGK’nın çok özel bir uygulaması bulunuyor. Sigortalılar E-Devlet sistemine girerek SGK hizmetleri bölümünde yer alan linke tıklayarak an itibariyle bağlanacak olan emekli maaşını görebiliyor.

Emekli Sandığından hem dul hem yetim maaşı bağlanmaz

Soru: Eşi memur iken ölen ev hanımı, eşinden maaş alırken, emekli memur olan babasının ölmesi ile ondan da kendine maaş bağlanır mı? Ziyauddin S.

Cevap: Ölen eşin ve ölen babanın Emekli Sandığı emeklisi olması halinde bu aylıklardan sadece birisi ödenebilir. 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununun 94’üncü maddesi hükmüne göre, Kanunda belirtilen istisnalar dışında aynı anda iki yönden aylığa hak kazanılması halinde, SGK’ya yazılı müracaatı takip eden aybaşından itibaren tercih edilen aylık ödenir, diğer aylık ise kesilir. Babadan bağlanacak aylık yüksek olacak ise tercihi bu yönde kullanmak isabet olacaktır.

Fiilen çalışmayan SSK sigortalısı olamaz

Soru: İstanbul’da değişik tekstil işlerinde çalıştım çoğu sigortam iptal edildi. Emine G.

¥ Cevap: SSK sigortalısı olmak için işyerinde fiilen çalışmak gerekir. Bir işyerinde fiilen çalışmadığı halde menfaat karşılığı kendisini SSK sigortalısı olarak bildirtenlere rastlıyoruz. Günümüzde bu durum çok kolay tespit ediliyor. SGK, fiilen çalışmadığı halde SSK sigortalısı bildirilenlerin SSK hizmetlerini iptal ediyor. Gerçekten de fiilen çalışmanıza rağmen SSK hizmetleriniz iptal edilmiş ise idari ve hukuki yönden hakkınızı arayabilirsiniz.

Prim ödemesi olmayan ev kadınlarına emekli maaşı bağlanamaz

Soru: Hiç çalışmayan ev hanımları prim ödemeden emekli olabilir mi. Ben 25 yıllık evli ev hanımıyım. Nasıl emekli olurum? Fatma Ç.

Cevap: Güvenirliği bulunmayan bazı internet sitelerinde zaman zaman 25 yıllık evli ev hanımlarına emekli aylığı bağlanacağına dair haberler çıkıyor. Türk sosyal güvenlik sistemi prim ödenmesi üzerine kurulmuştur. SGK tarafından emekli maaşı bağlanabilmesi için belirli bir süre prim ödenmiş olması gerekiyor. Dolayısıyla prim ödemesi bulunmayan ev kadınlarına emekli maaşı bağlanması mümkün değil. Emekli olabilmeniz için en az 15 tam yıl yani 5400 gün prim ödemesi yapmanız gerekiyor.

Yaş tamamlanmadan prim iadesi yapılmaz

Soru: Babam ilk defa 2013 yılında tarım Bağ-Kur sigortalısı oldu. Toplamda 3180 gün prim ödemesi var. Babamın ayrıca 1994 yılından gelen 15 günlük SSK primi ödemesi  bulunuyor. Babamın prim günleri emekli olmasına yetmiyor. Babam, ödediği primleri geri alabilir mi? Zehra G.

Cevap: Türk sosyal güvenlik sisteminde ödenen primlerin istek üzerine iade edilmesi uygulaması yok. Bunun yerine toptan ödeme olarak isimlendirilen bir uygulama bulunuyor. Sigortalı emekli olma yaşına gelmiş yani kadın ise 58 erkek ise 60 yaşına ulaşmış ancak emekli olmak için sigortalılık primleri yeterli gelmiyorsa ödenen primlerden emeklilik prim kısmını güncellenmiş değeri üzerinden geri alabiliyor. Daha basit ifadeyle gün dökümünde görünen prim matrahlarının beşte biri, her yıl için enflasyon ve büyüme hızı dikkate alınarak güncellenerek iade ediliyor. Babanız 60 yaşını tamamlamışsa ödediği primler için toptan ödemesi alma hakkına sahip. Babanız için toptan ödeme almak yerine emekli olması için iki farklı tavsiyede bulunmak istiyorum. İlk tavsiyem babanızın 1260 gün SSK’lı çalışarak 60 yaş şartından SSK statüsünden emekli olmasıdır. İkinci tavsiyem ise babanız tarım bağ-Kur veya isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödemesi yaparak ve askerlik borçlanması da ödeyerek primlerini 5400 güne çıkarması ve 58 yaş şartından Bağ-Kur statüsünden emekli olmasıdır.

Gün eksiği olanlar borçlanma yapabilir

Soru: Benim 1993 yılında Bağ-Kur girişim var. Bu zamana kadar Bağ-Kur’a 2025 gün prim ödemem oldu. 2019 yılında SSK’lı oldum. 1450 gün prim ödedim. 1970 doğumluyum. Bu şartlarda nasıl emekli olabilirim? Yusuf P.

Cevap: Verdiğiniz bilgilere göre 3475 gün prim ödemeniz bulunuyor. Askerlik yapmışsanız ve bu süre 18 ay ise askerlik borçlanmanız halinde prim ödemeniz 4015 gün olacaktır. Askerliğinizi 1993 yılından önce yapmışsanız ve borçlanma öderseniz 5600 gün primle emekli olabilirsiniz. Yine 15 yıl sigorta 3600 gün prim şartlarına göre de 60 yaşında emekli olma hakkınız bulunuyor. Askerlik borçlanması yapmayı düşünüyorsanız yılbaşından önce yapmanız menfaatinize. Zira yılbaşında asgari ücret artınca borçlanma tutarı da artacaktır.