Sosyal Güvenlik Uzmanı Murat Özdamar, emeklilikle ile alaklı merak edilenleri cevaplıyor. Siz de aşağıdaki yorumlar kısmına sorunuzu yazın Murat Özdamar cevaplasın. İşte sonra bir hafta çinde sizlerden gelen sorular ve Özdamar’ın cevapladı.

Emekli Sandığına tabi olanların maaşı emekli olunan yıla göre farklı olmaz

İlk defa 15.10.2008 tarihinde önce kamuda çalışmaya başlayan memurlar 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi olmaktadır. Emekli Sandığı Kanunu kapsamında olan memurların emekli maaşı hesabında; derece-kademe, gösterge, ek gösterge, makam-görev tazminatı gibi unsurlar dikkate alınıyor ve memur maaş katsayısı üzerinden emekli maaşı hesaplanıyor. Bu yöntem nedeniyle emekli olunan yılın emekli maaşına etkisi olmuyor. Örneğin; bugün de 30 yıl önce de veya on yıl sonra da emekli olan ve saydığımız unsurları aynı olan kişilere aynı tutarda maaş bağlanıyor. Örneğin; 30 hizmet yılı bulunan öğretmen şimdi emekli olsa da 2025 yılında emekli olsa da aynı emekli maaşını alacak. Ancak 2024 yılı yerine 2025 yılında emekli olan memurun emekli maaşı aynı olsa da 2025 yılında emekli olan memur 2024 yılında emekli olana göre daha yüksek emekli ikramiyesi almaya hak kazanacak.

1 Ekim 2008 sonrası sigortalı olanlarda son yedi yıl primine bakılmaz

Soru: Ben ilk defa 1.2.2009 tarihinde Bağ-Kur sigortalısı oldum. 64 yaşındayım. 3820 gün Bağ-Kur primi ödedikten sonra 1260 gün SSK primi ödeyerek emekliliğe başvurdum. SGK bana maaş bağlamadı. Bana neden maaş bağlanmadı? İsmail U.

Cevap: İlk defa 1.10.2008 tarihinden itibaren sigortalı olanların emeklilik statüsü son yedi yıl primine göre belirlenmiyor. Yatırılmış olan tüm  primler içinde fazla olanı hangi statüde ise emeklilik de fazla olan statü üzerinden belirleniyor. Verdiğiniz bilgilere göre fazla olan statü Bağ-Kur kapsamından ödenmiş. Bu nedenle SSK sigortalılarında olduğu gibi 4700 gün primle SSK statüsünden değil ancak 5400 gün primle Bağ-Kur statüsünden emekli olabilirsiniz. Ancak askerlik yapmışsanız 122 gün askerlik borçlanması yaparsanız sigorta başlangıcınız 1.10.2008 öncesine yani 29.9.2008 tarihine gelecek ve son yedi yıl kuralı geçerli olacak. Bu halde ise 1.5.2008-30.09.2008 tarih aralığı sigorta girişi ile 4600 gün primle emekli olma hakkı oluşacak. Eğer askerlik yapmamışsanız emekli olabilmek için 320 gün daha prim ödemeniz gerekecek. Bu eksik primi isteğe bağlı sigorta ile tamamlamanız da mümkün.

1260 gün prim kuralına dikkat

Soru: 1994 Bağ-Kur girişim var. 2016 SGK girişim var. 6 bin günüm var. SGK dan ne zaman emekli olabilirim? Hasan D.

Cevap: Çalışma hayatı süresinde hem Bağ-Kur hem de SSK prim ödemesi  bulunanların halinde hangi statüden emekli olunacağının tespitinde son yedi yıl yani 2520 gün prime bakılıyor. Fazla olan statü üzerinden emeklilik gerçekleştiriliyor. Bağ-Kur sigortalısı olarak uzun bir süre prim ödedikten sonra son yedi yıl prim fazlasının SSK olabilmesi için en az 1260 gün SSK sigortalısı olarak prim ödenmesi gerekiyor. SSK emekliliği için aranan prim gün sayısını tamamlamışsınız. 2016 yılından bu yanan 1260 gün SSK primi oluşmuş ise işten çıkıp emeklilik dilekçesi vermeniz halinde SSK statüsünden emekli maaşı almaya hak kazanırsınız.

Kimler 2024 yılı emeklisi olacak

Soru: Ben kamu çalışanıyım. Emekli dilekçesini Ocak 14’ten önce versem 2024 yılı emekliliğinden yararlanıyor miyim? İlyas Y./Hakkâri

Cevap: Özel sektörde çalışan işçilerle Bağ-Kur sigortalısı olan esnaflar açısından yıl kavramı 1 Ocak ile 31 Aralık arasındaki süredir. Buna bağlı olarak özel sektörde çalışan SSK sigortalısı işçilerle Bağ-Kur sigortalısı esnaflar eğer 31.12.2024 tarihine kadar emeklilik dilekçesi verirse 2024 yılı emeklisi olacak, 2024 yılı Ocak ve Temmuz emekli maaş zamlarından yararlanacak. Kamuda çalışan işçilerin bir bölümü maaşlarını ayın 1’inde alıyor ve primleri de ayın 1’i ile 31’i arasını kapsıyor. Bunlar da en geç 31.12.2024 tarihine kadar emeklilik dilekçesi verirse 2024 yılı emeklisi olacak. Kamuda çalışıp maaşlarını ayın 15’inde alan yani primleri de ayın 15’i ile öbür ayın 14’ü arasını kapsayanlar var. Bu kapsamda olan kamu işçileri ise en geç 14.1.2025 tarihine kadar emeklilik dilekçesi verirse 2024 yılı emeklisi sayılacaklar.

Ölüm aylığı hissesi farklı

Soru: Babam Bağ-Kur emeklisi. Tek kızı ve maaşını alacak kişi benim fakat o kadar düşük veriliyor ki. Bunun sebebi nedir acaba. Asiye

Cevap: Hak sahibi olan aile bireylerinin ölüm aylığı hisseleri farklı. Eğer ölenden aylık alan dul eş yok ise çocuğun ölüm aylığı hissesi yüzde 50 oranındadır.  Ancak eğer ölüm 1.10.2008 tarihinden önce gerçekleşmiş ise ve ölenin sigortalılığı Bağ-Kur ise çocuğun ölüm aylığı hissesi yüzde 25 oranı üzerinden ödeniyor. Ayrıca bağlanacak ölüm aylığı 12.500,00 TL tutarın hisse çarpımından daha düşük ise çocuğa ödenecek aylık en düşük aylık olan 12.500,00 TL tutarın hisse çarpımı üzerinden ödeniyor.