Araştırmacılar, Mars tozunun içindeki kızıllığın izini ferrihidrite kadar sürdü ve bunun geçmişte suyun varlığına dair güçlü bir kanıt sunduğunu belirtti.

Mars, uzun yıllardır bilim insanlarının ve halkın ilgisini çeken “kızıl gezegen” unvanını taşıyor. Ancak bu kızıllığın gerçek nedeni, şimdiye dek tam anlamıyla açıklanamamıştı. Yeni yayımlanan uluslararası bir araştırma, Mars’ın neden bu renge sahip olduğunu açığa çıkarırken, gezegenin geçmiş iklimi hakkında da çarpıcı bilgiler sunuyor.

Kızıllığın ardında yatan mineral: Ferrihidrit

Nature Communications dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, Mars tozunun belirgin kızıl renginden sorumlu olan ana bileşen ferrihidrit olabilir. Bu mineral, demir ile suyun reaksiyona girmesiyle oluşan bir demir oksit türü.

Ferrihidritin dikkat çeken özelliği, daha önce Mars yüzeyinde sıkça bulunduğu düşünülen hematitten farklı olarak, düşük sıcaklıkta ve suyun bol olduğu koşullarda oluşabilmesi. Bu da, Mars’ın antik dönemlerde sıcak ve kurak değil, soğuk ama nemli bir ortam sunduğuna işaret ediyor.

Mars’ta suyun geçmişteki izleri

NASA'nın desteğiyle yürütülen bu çalışmada, araştırmacılar Mars koşullarını laboratuvar ortamında simüle etti. Mineraller, mikroskobik toz parçacıklarına dönüştürülerek ışık yansımaları analiz edildi. Sonuçlar, ferrihidritin sadece geçmişte var olan sıvı suyun değil, aynı zamanda demir ve oksijenin de gezegende bir araya geldiğini gösterdi.

Brown Üniversitesi'nden araştırma lideri Adomas Valantinas, "Ferrihidritin oluşması için oksijen ve suyun mevcut olması gerekir. Bu da günümüz Mars’ının soğuk ve kuru doğasından çok daha farklı bir ortamı işaret ediyor," ifadelerini kullandı.

Uydular ve gezginler Ferrihidriti doğruladı

Mars Reconnaissance Orbiter, Mars Express ve Trace Gas Orbiter gibi uyduların yanı sıra Curiosity, Opportunity ve Pathfinder gibi robotlar tarafından elde edilen spektral veriler de incelendi. Bulgular, ferrihidritin Mars yüzeyinde geniş ölçekte bulunduğunu doğruladı.

Bu bulgu, Mars’ın tarihine dair uzun süredir kabul gören teorilere yeni bir bakış açısı kazandırıyor. Gezegenin renginin, oksitlenmeyle yavaş yavaş kızıl hale geldiği düşünülüyordu. Ancak ferrihidritin varlığı, kızıllığın çok daha eski ve “yaşanabilir” bir geçmişe dayandığını ortaya koyuyor.

Mars, yaşanabilir miydi?

Araştırmanın vardığı sonuca göre, Mars bir zamanlar düşük sıcaklıklarda sıvı suyun bulunduğu, oksijenli ve nemli bir atmosfere sahipti. Bu da gezegenin geçmişte mikroorganizmaların gelişmesine olanak sağlayabilecek koşulları barındırdığını düşündürüyor.

Bu bulgular, insanlığın Mars'taki yaşam izlerini arayışında kritik bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.