Kolon kanseri, gençler arasında hızla yayıldı. Uzmanlar, dışkıda kan, karın ağrısı, halsizlik gibi belirtileri ciddiye almanın hayat kurtardığını vurguladı. Erken teşhis için bu 5 işareti sakın göz ardı etmemeniz önerildi.

Son yıllarda kolon kanseri, yalnızca ileri yaş gruplarını değil, genç yetişkinleri de hedef aldı.

Bilimsel çalışmalar, 50 yaş altı bireylerde kolon kanseri vakalarının endişe verici bir şekilde arttığını ortaya koydu.

Uzmanlar, erken teşhisin hayat kurtarıcı olduğunu vurgularken, gençlerin farkında olması gereken beş kritik belirtiyi sıraladı. Modern yaşam tarzı, beslenme alışkanlıkları ve çevresel faktörlerin bu artışta önemli bir rol oynadığı belirtildi.

GENÇLERDE KOLON KANSERİ NEDEN ARTIYOR?

Kolon kanseri, kalın bağırsakta başlayan ve genellikle poliplerden gelişen bir kanser türü olarak biliniyor.
Geleneksel olarak 50 yaş üstü bireylerde daha sık görülen bu hastalık, son yıllarda 20’li, 30’lu ve 40’lı yaşlardaki bireylerde de alarm verici bir hızla arttı.

The Lancet Oncology’de yayımlanan bir çalışma, 25-49 yaş arası bireylerde kolon kanseri oranlarının 27 ülkede yükseldiğini ve bu artışın yaşlı nüfusa kıyasla daha hızlı olduğunu gösterdi.

Amerikan Kanser Derneği’nin verilerine göre, 1995’te kolon kanseri teşhislerinin yalnızca %11’i 55 yaş altındayken, 2019’da bu oran %20’ye ulaşmış durumda.

UZMANLARDAN UYARI: BU 5 BELİRTİYİ GÖZ ARDI ETMEYİN!

Florida merkezli gastroenterolog Dr. Joseph Salhab, genç yetişkinlerde kolon kanseri vakalarının artışına dikkat çekerek, erken teşhisin önemini vurguladı.

Salhab, British Journal of Surgery’de yayımlanan bir çalışmaya atıfta bulunarak, 1990 doğumluların kolon kanserine yakalanma riskinin 1950 doğumlulara göre iki kat fazla olduğunu belirtti.

İşte Dr. Salhab’ın gençleri uyardığı beş kritik belirti:

Rektal Kanama: Dışkıda parlak kırmızı veya koyu renk kan görmek, kolon kanserinin en ciddi belirtilerinden biri. Hemoroidle karıştırılabilen bu durum, mutlaka doktor kontrolü gerektiriyor. Amerikan Kanser Derneği’nden Rebecca Siegel, “Dışkıda kanama utanç verici bir konu olabilir, ancak bu belirtiyi ciddiye almak hayat kurtarır” dedi.

Bağırsak Alışkanlıklarında Değişiklik: Kabızlık, ishal veya dışkının incelmesi gibi bağırsak hareketlerinde haftalarca süren değişiklikler, bağırsaklarda bir sorun olabileceğine işaret edebilir. Dr. Salhab, bu belirtilerin birkaç haftadan uzun sürmesi halinde bir uzmana başvurulmasını öneriyor.

Sürekli Yorgunluk ve Halsizlik: Yeterli uyku alınmasına rağmen geçmeyen yorgunluk, kolon kanserinin erken belirtilerinden biri olabilir. Gençler bu durumu genellikle strese bağlasa da, altta yatan ciddi bir sağlık sorunu olabileceği unutulmamalı.

Açıklanamayan Kilo Kaybı: İştahsızlık veya belirgin bir neden olmadan kilo kaybı, kolon kanseri de dahil olmak üzere birçok ciddi hastalığın habercisi olabilir. Bu belirti, özellikle diğer semptomlarla birleştiğinde ciddiye alınmalı.

Karın Ağrısı ve Şişkinlik: Sürekli karın ağrısı, kramp veya şişkinlik hissi, bağırsaklarda bir tıkanıklık veya tümör varlığına işaret edebilir. Bu belirtiler, huzursuz bağırsak sendromu gibi daha yaygın durumlarla karıştırılabilir, ancak uzman muayenesi şart.

RİSK FAKTÖRLERİ VE ÖNLEME YÖNTEMLERİ

Uzmanlar, kolon kanseri riskinin artışında modern yaşam tarzının büyük bir payı olduğunu belirtti.

Aşırı işlenmiş gıdalar, kırmızı et ve doymuş yağ ağırlıklı diyetler, bağırsak sağlığını olumsuz etkileyerek kanser riskini artırdı.

Journal of the National Cancer Institute’ta yayımlanan bir analiz, 1990 sonrası doğanlarda kolon kanseri riskinin 1950 doğumlulara kıyasla iki kat, rektal kanser riskinin ise dört kat fazla olduğunu ortaya koydu.

Obezite, hareketsiz yaşam tarzı ve alkol-tütün kullanımı da risk faktörleri arasında. İngiltere’de yapılan bir araştırma, uyku kalitesinin düşmesi ve gece ışığına maruz kalmanın melatonin hormonunu azaltarak kolon kanseri riskini artırabileceğini gösterdi.

Ayrıca, Yeni Zelanda’dan kolorektal cerrah Dr. Frank Frizelle, mikroplastiklerin bağırsak mukozasına zarar vererek kanser riskini artırabileceği teorisini ortaya atıyor.

Peki, gençler kolon kanserinden korunmak için ne yapabilir? Uzmanlar, Akdeniz tipi beslenmeyi önerdi.

Sebze, meyve ve tam tahıllı gıdalarla zengin, kırmızı et tüketimi düşük bir diyet, bağırsak sağlığını destekliyor. Düzenli egzersiz, sigara ve alkolden uzak durmak da riski azaltıyor.

Kolonoskopi gibi tarama testleri, özellikle ailede kolon kanseri öyküsü olanlar için 45 yaşından itibaren önerildi. Ancak Dr. Cedrek McFadden, bazı durumlarda 20’li yaşlarda bile kolonoskopi gerektiğini belirtti.

ERKEN TEŞHİS HAYAT KURTARIYOR

Kolon kanseri, erken teşhis edildiğinde tedavi başarı oranı oldukça yüksek bir hastalık.

Amerikan Kanser Topluluğu’na göre, kanserin yayılmadığı durumlarda beş yıllık hayatta kalma oranı %90’a ulaşıyor. Ancak gençlerde teşhis genellikle geç evrelerde konuyor, çünkü belirtiler başka hastalıklarla karıştırıldı.

İngiltere’de 43 yaşındaki Charlie O’Brien, gece terlemelerini menopoza bağlamıştı, ancak bu belirti 3. evre kolon kanserinin işaretiydi. O’Brien, sosyal medya üzerinden farkındalık yaratarak erken teşhisin önemini vurguladı.

UZMANLARDAN ÇAĞRI: DAHA FAZLA ARAŞTIRMA ŞART

Uzmanlar, gençlerde kolon kanseri artışının nedenlerini tam olarak anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu vurguladı.

Chicago’daki Loyola Üniversitesi Tıp Merkezi’nden Dr. Kelley Chan, “Son 20 yılda 18-44 yaş grubunda kolon kanseri vakaları %15 arttı. Bu artışın altında yatan faktörleri anlamak için daha fazla çalışma yapılmalı” dedi.

Onkolog Dr. Sara Char ise, erken başlangıçlı bağırsak kanserlerinin biyolojisine odaklanan çalışmaların, daha etkili tarama ve tedavi stratejileri geliştirmek için kritik olduğunu ifade etti.

Kolon kanseri, genç nesilleri tehdit eden sinsi bir hastalık. Uzmanlar, belirtileri ciddiye almanın ve düzenli tarama yaptırmanın önemini vurguladı.