Yeni bir araştırma, göz kırpma alışkanlığımızın sadece gözlerimizi nemli tutmadığını, aynı zamanda beynimizin konuşulanları anlamak için harcadığı çabayı da yansıttığını ortaya koydu.

Bulgular, karşınızdaki kişinin göz kırpma alışkanlığının aslında o anda söylediklerinize gerçekten dikkat edip etmediğini anlamanın da bir yolunu sunuyor.

Concordia Üniversitesi tarafından yürütülen ve bilimsel dergi Trends in Hearing'de yayımlanan çalışmaya göre, nefes almak gibi otomatik olarak yaptığımız göz kırpma eylemi aslında derin bir bilişsel kontrole işaret ediyor.

Araştırmacılar, 50 yetişkin katılımcı üzerinde yaptıkları deneylerde, insanların gürültülü bir ortamda birini anlamaya çalışırken göz kırpma sayılarını bilinçli olmadan azalttıklarını keşfetti. Katılımcılara kulaklıklarla farklı gürültü seviyelerinde cümleler dinletildi ve özel göz takip gözlükleriyle her hareket kaydedildi.

Sonuçlar oldukça net: Arka plan gürültüsü arttıkça ve konuşmayı anlamak zorlaştıkça, göz kırpma hızı önemli ölçüde düşüyor. Uzmanlara göre bu durum, beynin "önemli bir bilgiyi kaçırmamak için" uyguladığı bir strateji.

Çalışmanın başyazarı Penelope Coupal, "Göz kırpma rastgele gerçekleşmiyor," diyor.

"Aslında, dikkat çeken ve önemli bir bilgi sunulduğunda sistemli bir şekilde daha az göz kırpıyoruz."

IŞIK SEVİYESİ SONUCU DEĞİŞTİRMİYOR

Araştırmanın en şaşırtıcı sonuçlarından biri de ışık faktörü oldu.

Deneyler; parlak, loş ve tamamen karanlık odalarda tekrarlandı. Işık seviyesi ne olursa olsun, zihinsel çaba arttığında göz kırpma oranının düşme eğilimi değişmedi.

Bu da göz kırpmanın sadece göze giren ışığı ayarlamak veya gözü korumak için değil, doğrudan beyindeki "yönetici işlevlerle" bağlantılı olduğunu kanıtlıyor.

BEYİN FONKSİYONLARINI ÖLÇMEK İÇİN YENİ BİR ARAÇ

Daha önceki araştırmalar zihinsel çabayı ölçmek için genellikle göz bebeği büyümesini (pupillometri) kullanıyordu. Ancak bu yeni çalışma, göz kırpma sıklığının bilişsel yükü ölçmek için çok daha basit ve etkili bir yöntem olabileceğini gösteriyor.

Psikoloji Bölümü'nden Doç. Dr. Mickael Deroche durumu şöyle özetliyor: "Göz kırpmak hem görsel hem de işitsel bilgi kaybıyla ilişkilidir. Önemli bir bilgi geleceğini sezdiğimizde göz kırpmayı baskılamamızın nedeni muhtemelen budur."