Gebze Teknik Üniversitesi (GTÜ) Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Tuba Gözel'in yürütücüsü olduğu "Yüksek Oranda Yerel Elektrik Santralleriyle Beslenmekte Olan Dağıtım Şebekelerinin Etki Haritalarının Çıkarılması Projesi", TÜBİTAK 1001 Projesi kapsamında destek görmeye hak kazandı.

Enerji sistemlerinde maliyetlerin azaltılmasına katkı sağlaması hedeflenen projeyle yerel elektrik santralleri yatırımlarına yön verecek bir etki haritası hazırlanacak.

Gözel yaptığı açıklamada, son yıllardaki nüfus artışı ve sanayinin gelişmesiyle enerjiye olan ihtiyacın arttığını belirterek, sınırlı miktardaki fosil kökenli enerji kaynaklarının artan talebi karşılayamaması ve çevreyi kirletmesinin, ilgili birimleri yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelttiğini söyledi.

Özellikle karbon emisyonunu azaltmayla ilgili devlet politikaları sayesinde hidrolik, rüzgar, güneş, jeotermal gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının güç sistemlerinde hızla artan oranda yer aldığını aktaran Gözel, "Avrupa Birliği üyesi birçok ülkede yerel elektrik santrallerinin dağıtım şebekelerine yerleştirilmesi çeşitli teşvikler verilerek desteklenmektedir ancak dağıtım şebekeleri, yerel elektrik santralsiz veya belli bir kapasitede yerleşecek yerel elektrik santrallerine göre planlanıp işletilmektedir." ifadesini kullandı.

Maliyetlerin azaltılmasına katkı sağlayacak

Geleneksel elektrik enerji sistemleriyle az sayıda büyük ölçekli elektrik santrallerinde elektrik üretildiğini kaydeden Gözel, enerjinin iletim hatlarıyla taşınıp, kullanıcıya dağıtım şebekeleriyle ulaştırıldığını belirtti.

Yerel elektrik santrallerinin küçük ölçekli olduğunu ve dağıtım şebekelerine yani kullanıcıya yakın olan yerlere bağlandığını aktaran Gözel, yerel elektrik santrallerinin hızla arttığına, bu durumun dağıtım şebekelerinde çeşitli problemlere yol açmaya başladığına işaret etti.

Gözel, projenin gelişen teknolojiyle yenilenen enerji sistemlerinde maliyetlerin azaltılmasına katkı sağlayacağını kaydederek, şunları söyledi:

"Şebekenin güvenilirliğini ve enerji kalitesinin devamını sağlamakla yükümlü şebeke operatörleri, artan yerel elektrik santrallerinden kaynaklanan risklere karşı çözüm üretmek ve yatırım yapmak zorunda kalmaktadır. Yerel elektrik santralleri en önemli sorunu yerleştirme sonrası ortaya çıkacak problemleri belirlemek ve azaltmak için kullanılacak tedbirlerin belirlenmesidir. Bu kapsamda projede geliştirilecek metotla dağıtım şirketlerinin yerel elektrik santralleri yerleştirme stratejilerinde ve değişen geleneksel dağıtım şebekesinin ihtiyacı olan yatırımların geciktirilmesinde yol gösterecek bir etki haritası çıkarılması için yöntem geliştireceğiz. Yerel elektrik santrallerinin dağıtım şebekelerine etkisini, problemlerini analiz edecek, etkisini dağıtım şirketlerine kolaylıkla gösterebilecek, etkilerini gösterebilecek bir proje hayata geçireceğiz çünkü yerel elektrik santralleri, yaygınlaştıkça da problem çıkarmaktadır. Dağıtım şirketleri de enerjiyi kaliteli ve verimli bir şekilde verebilmesi için problemleri önceden görüp, önlem almak durumunda. Yerel elektrik santrallerinden kaynaklanan sıkıntıları gösterebilecek ve böylelikle şirketlerin daha öncesinden önlem alabileceği ya da problem yoksa yatırımlarını erteleyebileceğini gösteren bir analiz metodu sunacağız.