RESUL EKREM ŞAHAN/ ANKARA Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu (TŞOF) Başkanı Fevzi Apaydın, son günlerde kamuoyunu meşgul eden UBER ve benzeri sistemlerle yolcu taşımacılığı yapılması konusunu değerlendirdi.

UBER ve benzeri sistemlerin, internet üzerinden gerçekleştirilen bir yazılım sistemi olduğunun altını çizen TŞOF Başkanı Fevzi Apaydın, “Bu ve benzeri sistemler kullanılarak yolcu ve aracın birleştirilmesi ile şehir içinde özel yolcu taşıma yapılması yasal mevzuatlarımıza aykırıdır. Şöyle ki, yazılım sistemi kullanılarak yolcu ve aracın (taksimetreli taksi hariç) bir araya getirilmesi ile gerçekleştirilen özel yolcu taşıma eylemi, Karayolları Trafik Yasasına göre Araçların Tescil Edildikleri Amacın Dışında Kullanılması sonucunu doğurur ki, bu işlem yasaya aykırıdır. Araçlarını motorlu araç tescil belgesinde gösterilen maksadın dışında kullananlar ile sürülmesine izin veren araç sahipleri idari para cezası ile cezalandırılırlar. Ayrıca, araç 15 gün süre ile trafikten men edilir. İlgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dâhilinde ticari amaçlı yolcu taşıyan kişiye, bağlı bulunduğu durak, işyeri ve işletmelerin sorumlularına idari para cezası üç kat olarak, fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde tekerrür halinde ise beş kat olarak uygulanır. En önemlisi araç her defasında 60 gün süre ile trafikten men edilmektedir. Ayırıcı işareti bulunmayan araçlardan taşımacılık hizmeti alanlara da belirtilen cezanın üçte biri oranında idari para cezası uygulanır” diye konuştu.

‘YASAL DEĞİL’

Taksimetre takılı ticari taksiler hariç, Karayolu Taşıma Kanunu ve Yönetmeliğine göre verilmiş D2 ve A1 yetki belgesi almış araçlar da dahil olmak üzere, yapılan her türlü özel yolcu taşımacılığının yasaya aykırı olup korsan taşımacılık kapsamında olduğunun altını çizen Apaydın, “Bu sistemde, taşıma işlemi sonucu yolcudan internet aracılığıyla tahsil edilen taşıma bedelinden, belirli bir yüzde oranında kesinti yapılması, komisyonculuk niteliğinde olup, komisyon karşılığı yapılan bu işlem Karayolu Taşıma Kanunu’nun 10. maddesindeki yasal düzenlemeye aykırıdır” ifadelerini kullandı.

Anayasa Mahkemesi tarafından, 11.09.2014 tarihli kararı ile, Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2. Maddesinin içinde yer alan ‘’Araç Sahibi’’ ibaresini Anayasaya aykırı bularak iptal edildiğine değinen Apaydın, “Bu karar sonrası, ‘Tescil edildiği amaç dışında’’ kullanılan araçların, sürücüsü aynı zamanda araç sahibi değilse trafikten men edilmemektedir. Bu yasal boşluktan yararlanan UBER ve benzeri sistemler, yasadışı özel yolcu taşıma eylemine yoğun şekilde başlamışlardır. Bu nedenle, yasal boşluk Karayolları Trafik Kanunu’nda yer alan Araçların tescil edildikleri amacın dışında kullanılması’ ile ilgili madde de Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilen hükümleri yerine, Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararında belirtilen eksiklikleri gideren yeni bir yasal düzenleme yapılmalıdır. Aracın ‘İşleteni veya sahibi, sürücüsünün kendisi olup olmadığına bakılmaksızın’ amaç dışında kullanılması halinde bu eylem yasaya aykırı olarak nitelendirilmeli ve bu araçların trafikten men edilmesinin önü açılmalıdır” diye konuştu.

VERGİ KAYBI VAR

TŞOF Başkanı Fevzi Apaydın, UBER’in kullandığı sistemle vergi kaybına neden olduğunu da belirtti ve şu açıklamayı yaptı:
“Ayrıca bu sistemle elde edilen komisyon bedelinin, vergi kanunları açısından vergilendirilememesi de mali açıdan devletin kaybıdır. Yasal olmayan bu sistem ile yapılan yasa dışı taşımacılıktan elde edilen gelirin vergilendirilmemesi, aynı sektörde yasal olarak faaliyetini sürdüren ve vergi mükellefi olan taksici esnafının aleyhine haksız rekabete sebep olmaktadır.”