Karaciğerimizdeki bazı enzimler; karaciğerimiz sağlıklı olduğunda karaciğer hücrelerinde yer alır. Ancak karaciğer hücreleri zarar görürse, bu enzimler kan dolaşımına salınır ve seviyelerin yükselmesine neden olur. Peki, bu değerler neden önemli? Yüksek olması neye işaret eder? Karaciğer enzimleri yüksek çıkarsa hangi test yapılır? Karaciğer değerlerine(enzimleri)hangi bölüm bakar? İşte açıklaması…

Karaciğer enzimleri neden önemlidir?

Yüksek seviyede olan karaciğer enzimleri karaciğer hasarının belirtisidir. Bazen hamilelik gibi dönemlerde karaciğer enzimlerindeki yükseklik normal kabul edilir. Karaciğer hasarının ilk belirleyicisi olarak, karaciğerden kana salınan enzimler gösterilir. Sağlıklı kişilerde normalde enzimler karaciğerde depo edilir. Karaciğerde herhangi bir hasar olduğunda, enzimlerde kana karışır. Kişilere yapılacak kan testleri bu yüksekliği belirler.

Karaciğer enzimleri, karaciğerde ve kanda yer alan yapı taşlarıdır. Bu yapı taşlarının her birinin, vücudun düzenlenmesinde önemli bir görevi vardır. Buna ek olarak, enzimlerin sahip olması gereken belirli ve normal bir çalışma değeri mevcuttur. Bu çalışma değerlerinin yüksek olmasın durumuna “karaciğer enzimlerinin yüksek olması” adı verilir.

Karaciğer enzimlerinin yüksek olması neye işaret eder?

Vücutta karaciğerin aşırı derecede çalışmasına neden olan bir takım bozukluklar olduğunun işaretidir. Bu durumun haricinde gebelik sırasında yapılan karaciğer fonksiyon testlerinde, bu enzimlerin yüksek seviyede çıktığı ve bu durumun normal olduğu görülmüştür.

Karaciğer değerleri neden yüksek çıkar?

Hepatit A, B ve C hastalıkları,
Kolesterolü kontrol etmek için kullanılan bazı reçeteli ilaçlar,
Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması,
Obezite,
Reçetesiz satılan ağrı ilaçları,
Çölyak hastalığı,
Siroz,
Safra kesesi iltihabı,
Kalp krizi,
Tiroid düşüklüğü,
Mononükleoz,
Kas zayıflığı hastalığı,
Kaslarda iltihaplanma,
Zehirli hepatit gibi nedenlerden karaciğer enzimleri yüksek çıkabilir.

Karaciğerin görevleri nelerdir?

Günde yaklaşık olarak 1.5 kg. seviyesinde safra üretir. Vücutta yağ, protein ve şekeri dengeler, kan yapımı için depolama yapar. Isımızı ayarlar ve su üretir. Kanda ki şekeri düzenler. Kanın pıhtılaşmasını sağlayan protrombini üretir. Yaşlanmış alyuvarları parçalar ve kan üretimini destekler. Kanda bulunan glikozu glikojen haline dönüştürerek depo yapar. Lenf yapımı sağlar ve antikor üretir. Fazla salgılanan hormonların oluşmasını engeller. Karaciğer bu görevlerden birini bile yapmazsa çeşitli hastalıklar oluşmaya başlar. Safra kesesinde taş, karaciğer iltihapları, karaciğer yetmezliği ve siroz bunlardan bir kaçıdır.

Karaciğer değerlerinde yükselme olursa hangi test yapılır?

Karaciğer değerlerinde yükselmeden şüphe edildiğinde, teşhis konulabilmesi için karaciğer fonksiyon testleri yapılır. Bu testin hangi durumlarda yapılacağı aşağıdadır;

Fazla alkol tüketen kişilerden,

Karın bölgesinde ağrı ve şişlik varsa,

Aşırı kilo problemi olan kişilerden,

Herhangi bir rahatsızlığın tedavi sürecinde olan ve kullanılan ilaçların karaciğere zarar verme ihtimali varsa fonksiyon testi istenebilir.

ALP Değeri: Karaciğer ve kemiklerde ALP bulunur. Bu değerin yükselmesi karaciğer ve kemik hastalıklarının habercisi olabilir. Yetişkinliğe geçmek üzere olan gençlerde kemik yapıları hızlı geliştiği için bu ALP değerinin yüksek olması gayet normaldir.

GGT Değeri: Safra kesesine yakın ve karaciğer bölgesinde bulunur. GGT değeri genelde alkol alan insanlarda çıkabilir.

Karaciğer değerlerine hangi bölüm bakar?

Birçok vatandaş yukarıdaki rahatsızlıklarda veya bu rahatsızlıkların belirtileri ile karşılaştığında hangi doktora gitmesi gerektiğini veya hangi bölümden randevu alması gerektiğini bilmemektedir. Karaciğer ile ilgili rahatsızlıklarda dahiliye (iç hastalıkları) bölümünden randevu almak gerekir.