Eski MHP Genel Başkan Yardımcısı Oktay Vural, depremin Türkiye'nin ilk gündem maddesi olması gerektiğini belirterek TBMM'ye çağrıda bulunmuştu. Vural, bu çağrısını 27 Eylül'de tekrarladı.

Oktay Vural, 17 Ağustos'un yıldönümünde bir uyarıda bulunduğunu belirterek, "İstanbul'da yaşadığımız 5,8 büyüklüğündeki depremden dolayı geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum. 17 Ağustos depreminin 20. yıldönümünde depremle ilgili bazı tesbitleri paylaşıp "Depreme hazır mıyız?" Diye sormuştum. 26 Eylül'de yaşanan depremle tekrar "büyük deprem"in zamanı ve depreme hazırlık konusu yine gündeme geldi.Aslında 26 Eylül'de yaşanılan deprem bizlere bir uyarıcı olmadı mı? Bu ciddi uyarıcı deprem konusunda hazırlıkları ve tedbirleri yeniden düşünmek ve uygulamak gerekmez mi? Cumhurbaşkanı Yrd. Oktay deprem sonrası "Hazırlıklı olmak her zaman için önemli. Evinizde tedbirinizi aldınız mı?" diye soruyor. Evet, AFAD bina içindeyseniz panik yapmayınız diyor. Neler yapılması gerektiğini yazıyor. Stratejiler, planlar, mevzuat... Acaba gereğini yaptık mı?" dedi.

"Bahaneden öte bir anlam taşımıyor"

Vural, deprem anında iletişimin kritik bir öneme sahip olduğunu söyleyerek, "Deprem sırasında yaşanılan panik TV'lerde yer aldı. Gerçekten depreme karşı tedbirler konusunda bilinçli davranıyor muyuz? Acaba okullarda ne oldu? Gerçekten öğretmenler AFAD'ın yapılmasını tavsiye ettikleri tedbirleri uyguladılar mı? Sınıflarda Afet Çantası var mıydı? Depremde yaşadığımız bir başka panik hali de ulaşım sıkışıklığı. Deprem sırasında ulaşım kritik bir öneme sahiptir. Acaba bu konuda gerekli uyarılar yapıldı mı? Depremde kritik önem sahip olan bir başka husus da iletişimdir. Maalesef deprem sırasında iletişimde ciddi sorunlar yaşadık, kilitlenme oldu. Mobil iletişim çağında sadece mobil iletişimde sorun yaşadık demek bahaneden öte bir anlam taşımıyor. Depremde önemli olan hususlardan biri de barınma ve toplanma alanları. Cumhurbaşkanı yrd. "Barınma ve toplanma alanları … Bugünkü deprem çerçevesinde yeterli.. Daha büyük ölçekteki afetler için güncellenecek."Yani toplanma alanları daha büyük ölçek için yeterli değil diyor." ifadelerini kullandı.

Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı konusu

26 Eylül depreminden dersler çıkarılması gerektiğini belirten Vural, "Cumhurbaşkanı yrd. 26 Eylül'de yaşanan deprem "..geleceğe ilişkin hazırlıklarımızı bir kez daha gözden geçirme fırsatını bize vermiştir." dediğine göre bu konuda kamu kurumları sorumluluklarını yeniden gözden geçirmeli ve 26 Eylül uyarıcı depreminden dersler çıkarmalıdır. Bu konuda 21 Ağustos'ta sizlerle paylaştığım uzun vadeli depreme hazırlık konusunda uygulama ve hazırlanmış belgeler hakkında bazı hususları da tekrar bilginize sunmak istiyorum. 8.08 2011'de yayınlanan 2012-2023 Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı için izleme ve denetleme kurulu oluşturulmuş ama UDSEP'nin 2012 yılı faaliyet raporu var ama sonrasına ait yılların faaliyet raporu yok. Strateji var ama faaliyet raporları yok. 2014-2018 dönemine ait 10.Kalkınma Planı 2012-2023 Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı hazırlandığından bahsederken, 18 Temmuz 2019'da TBMM'de kabul edilen 2019-2023 dönemine ait 11. Kalkınma Planında böyle bir stratejinin(UDSEP 2023) adı dahi yok. Ulusal Deprem Strateji Belgesinde 2012-2017 arasında illerin risk azaltma planlarını hazırlaması ve buna göre çevre ve gelişme planlarının uyumunu sağlaması hedeflenmiş. 2019-2023 11.Kalkınma Planında Afet Yönetimi hedeflerinde bu planı hazırlayan hiçbir il olmadığını görüyoruz. 2023 hedefine yönelik bir başka Strateji de KENTGES 2023. Afetlere Hazırlık ve Kentsel Risk Yönetimi'ni Bütünleşik Kentsel Gelişme Stratejisi ve Eylem Planı-2010-2023(KENTGES), 04.11.2010 tarih ve 27749 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. KENTGES 2023 kapsamında yapılan uygulamaları izlemek, yönlendirmek, eşgüdüm sağlamak için İzleme ve Yönlendirme Kurulu kurulmuş. Bu kurulun son toplantısı 15 Mayıs 2015'te. Sonrası yok. KENTGES'in 2011,2012 yılı ile 2013 yarıyıl faaliyet raporları var. Ondan sonraki yılların yok" dedi.

"Milli güvenlik riski olarak ele alınmalıdır"

Depremin milli güvenlik riski olarak ele alınması gerektiğini söyleyen Vural, "26 Eylül'de yaşanılan deprem uyarıcıydı.Adeta gerçek bir tatbikat oldu. Cumhurbaşkanı yardımcısının ifade ettiği gibi 26 Eylül'de yaşadığımız deprem "...geleceğe ilişkin hazırlıklarımızı bir kez daha gözden geçirme fırsatını bize vermiştir." Bu gözden geçirme fırsatı için TBMM 26 Eylül deprem ışığında alınmış tedbirleri, yeterliliği, uygulanması ve sorumlulukları ile yapılması gerekenler hakkında rapor hazırlamalı ve değerlendirmelidir. Deprem, özellikle Marmara Bölgesinde meydana gelebilecek depremin, bölgenin nüfus, konut ve ekonomik büyüklüğü dikkate alındığında tüm Türkiye'yi etkileyecektir. Bu bakımdan özellikle Marmara Bölgesi Depremi askeri ve siyasi olmayan milli güvenlik riski olarak ele alınmalıdır" ifadelerini kullandı.