Sosyal Güvenlik Uzmanı Murat Özdamar sizlerden gelen sorulara cevap veriyor. İşte bu hafta sizlerden gelen sorular ve Özdamar’ın cevapları:

Hizmet tespitinde hak düşürücü süreye dikkat

Soru: Ben 1981 doğumluyum. Aslında 1997 yılından işe girdim tekstil anket satış elemanlığı depo benzeri işlerde çalıştım hiçbiri sigortamı yapmadı. İlk sigortam 2003’de başlatıldı. Şimdi EYT’den yararlanamadım. Nasıl yararlanabilirim. Sigortamı yapmayan yerlerde çalıştığımı nasıl ispat edebilirim? Murat.

Cevap: Sigortalı olarak çalıştıkları dönemde sigorta tescili yapılmamış olan ve dolayısıyla prim ödemesi bulunmayan sigortalılar, sigorta kapsamında çalıştıklarının tespiti için iş mahkemelerine dava açabiliyor. Ancak burada beş yıllık bir hak düşürücü süre bulunuyor. Sigortalılık tescili yapılmamış, primi ödenmemiş işçi eğer işten çıkmışsa, işten çıktığı tarihi takip eden yılbaşından itibaren beş yıl içerisinde dava açmalı. Aksi halde dava hak düşürücü süre yönünden reddedilir.

Askerlik borçlanmasıyla EYT Kapsamına girmek mümkün

Soru: Ben 10 06 1968 doğumluyum. SGK başlangıcım 04 09 2000 toplamda 3183 günüm var ve 1988’de 18 ay askerlik yaptım. Emeklilik için nasıl bir yol izlemem gerekir? Mehmet.

Cevap: İlk defa sigortalı olunan tarih öncesi askerliğini yapmış olanların askerlik borçlanması yapması halinde ilk sigorta başlangıcı borçlanılan süre kadar geriye gidiyor. Bu geriye giden tarihin 8.9.1999 tarihi ve öncesi olması halinde EYT kapsamına girerek emekli olunması mümkün. Mevcut halde 7000 gün primle veya 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 gün primle 60 yaşında emekli olursunuz. Eğer askerlik borçlanması öderseniz bu kez ilk sigortalılık 4.3.1999 tarihine geleceğinden 5975 gün primle yaş beklemeden, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim şartından ise 60 yaşında emekli olmaya hak kazanırsınız.

3600 gün primle emeklilik 58/60 yaşında mümkün

Soru: Benim sigorta girişim 9.10.1985 tarihi ve 4700 gün pirim ödemem var. 3600 gün ile ne zaman emekli olabilirim. Doğum tarihim 27.11.1968’dir. Mehmet Nadir S.

Cevap: İlk defa 8.9.1999 tarihinden önce sigortalı olan ve doğum tarihi de 24.5.1959 tarihinden sonra olan erkekler, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarından 60 yaşında emekli olabiliyor. Doğum tarihi 24.5.1959 tarihinden sonra olan kadınlar ise 15 yıl sigorta 3600 gün prim şartından 58 yaşında emekli olabiliyor. Sizin için 5300 gün primle EYT kapsamında emekli olmak daha avantajlı. Zira eksik 600 günü 60 yaşından çok daha erkek tamamlayabilirsiniz.

Engelli emekliliğinde yaş şartı yok

Soru: Sigorta girişi 2002/6 ay. 5435 günüm var. Bağ-Kurluyum, rahatsızım, ayakta duramıyorum. Mesleğim baklava ustası ve tezgahtarım, şu an kapattım dükkanı rahatsızlıktan dolayı 6 yıldır damarımda çapı 9ml pıhtılaşma var. Nasıl emekli olurum? İsimsiz.

Cevap: İlk defa 1.10.2008 tarihi öncesi sigortalı olan engelliler, vergi indirim belgesi alırsa daha düşük primle yaş beklemeden erken emekli olabiliyor. Eğer Bağ-Kur sonrası 1260 gün SSK primi ödemeniz varsa Maliyeden vergi indirim belgesi almanız halinde hemen emekli olursunuz. Eğer Bağ-Kur sonrası 1260 gün SSK prim ödemeniz yoksa bu halde Bağ-Kur şartlarından engelli olmak hakkına sahipsiniz. SGK’ya engelli emekliğine başvurun. Sizi hastaneye sevk edecekler. Engelli raporu düzenlenecek. SGK Sağlık Kurulu bu raporu inceleyecek. Engelliği en az yüzde 40 olarak belirlerse hemen emekli olabileceksiniz.

Geçmişe dönük Bağ-Kur tescili için yasal düzenleme gerekir

Soru: Ben 1968 doğumluyum. SSK girişim 15.06.2000’dir. Öncesi 8 ay askerlik var ve borçlanma yapmışım. Vergi kaydım Ocak/2000 ama Bağ Kur kaydım yok. 31. 10. 2013 e kadar 4060 gün 4/a hizmetim var, sonra memurluğa geçtim ve halen memurum. 2008 öncesi 700 gün vergi mükellefi olmama rağmen Bağ Kur yatırmadığım ve kayıt yaptırmadığım için borçlanma yapamıyorum. Toplamda 8000 günüm var. 15.10.2024 te 25 yıl hizmet sürem doluyor. Ne zaman emekli olabilirim. 2008 öncesi için Bağ Kur borçlanması nasıl yapabilirim? Ferit.

Cevap: Vergi mükellefiyeti yahut şirket ortaklığı bulunmasına rağmen 2008/Ekim dönemine kadar Bağ-Kur kayıt ve tescili yaptırmamış olanların geriye doğru Bağ-Kur tescili yaptırabilmeleri 5510 sayılı Kanun hükmü gereği mümkün değil.  Bu nedenle, özel bir yasal düzenleme yapılmadığı sürece geriye doğru 2008/Ekim öncesi dönem için Bağ-Kur tescili yaptırmanız ve hizmet kazanmanız mümkün değil.

İleri yaşa gelenler için Bağ-Kur emekliliği avantaj olabilir

Soru: Ben 2005 yılında SSK’lı oldum 3 sene ara verdim 3 seneden sonra 13 seneden beri SSK’lı olarak çalışıyorum, 1959 doğumluyum ne zaman emekli olurum? Sultan Ç.

Cevap: Sizin gibi ilk defa 8.9.1999-30.4.2008 aralığında sigortalı olan kadınlar 7000 gün primle veya 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 gün primle 58 yaşında emekli olabilir. Bu durumda 2030 yılında 25 yıl sigorta şartı oluşacak ve 4500 gün primle emekli olabileceksiniz. Oysa Bağ-Kur sigortasına veya isteğe bağlı sigortaya devam etmekle ve 1260 gün Bağ-Kur primi ödemekle 5400 gün primle 60 yaş şartından emekli olmanız mümkün. İleri yaşa gelmiş sizin gibi sigortalılar için Bağ-Kur’a geçmek daha erken emekli olma hakkı kazandırır.