Sosyal Güvenlik Uzmanı Murat Özdamar sizlerden gelen sorulara cevap veriyor. İşte bu hafta sizlerden gelen sorular ve Özdamar’ın cevapları:

Vergi ve şirket kaydı varsa askerde iken de sigortalı olunur

Soru: Benim doğum tarihim 4.6.1973. Bağ-Kur girişim 25. 12. 1994 tarihi. 2015 yılında çıkan yapılandırmayla 3850 gün hizmet verdiler. Benim sicil kapanışım 3.3.1997. Hem eksik gün vermişler hem de 1997- 1999 yılında yaptığım askerlik döneminde Bağ-Kur göstermişler. Askerlik borçlanması yapamazsın diyorlar. Şu an sigortalı çalışıyorum 1330 günüm var. Emekli olmak için ne yapmalıyım? Zeki G.

Cevap: Vergi mükellefi olanlar ile şirket ortaklığı bulunanlar zorunlu olarak Bağ-Kur kapsamında sigortalı sayılıyor. Askerlik hizmetinin bulunduğu dönemde vergi mükellefiyeti veya şirket ortaklığı devam ediyorsa askerlik döneminde de Bağ-Kur kapsamındaki sigortalılık devam eder.

Bu durumda olanların askerlik döneminde primleri ödenmiş olacağından askerlik borçlanmasına ihtiyaçları olmaz. İlk sigortalılık tarihine göre 25 yıl sigorta 5750 gün primle emekli olmaya hak kazanacaksınız. Verdiğiniz bilgilere göre 570 gün prim eksiğiniz bulunuyor. İhya ettiğiniz Bağ-Kur hizmet süresiyle ilgili bir tereddüt yaşıyorsanız vergi ve sicil kayıt belgelerinizle SGK’ya yazılı başvuru yapın.

Bağ-Kur hizmetlerini ihya etmek mümkün?

Soru: Bağ-Kur primlerine af yok mu? İhya ne zaman çıkacak, borcum var emekli olamıyorum. Harbi

Cevap: Prim borcu bulunduğu için borçlu bulunan dönemlere ait Bağ-Kur hizmetleri bulunan sigortalılar bu sürelere ait primleri ödeme yoluyla hizmetlerini geri kazanabiliyor. Borç nedeniyle silinen Bağ-Kur günlerini geri kazanmak her zaman mümkün ve bir süre sınırı bulunmuyor. Bunun için yazılı başvuruda bulunmak ve hesaplanan prim borcunu üç ay içerisinde ödemek yeterli. Bundan önceki prim yapılandırmasında Bağ-Kur hizmet ihyası bulunmuyor idi. Bu nedenle ilerde çıkacak hizmet ihyasının yapılandırma kapsamında olacağını söylemek pek mümkün görünmüyor. Emekli olmak için cari usuller üzerinden hizmet ihyası yapmanız menfaatinize.

Sigorta öncesi doğumu borçlanmak mümkün değil

Soru: Eşim 1996 yılında doğum yaptı. 2010 yılında ilk sigorta girişi oldu. Doğumdan dolayı geriye dönük sigorta borçlanması yapabilir mi? Mahmut.

Cevap: Sigortalı olduktan sonra doğum yapan ve doğrum nedeniyle çalışma hayatından uzak kalan ve buna bağlı olarak da prim ödemeleri kesintiye uğrayan kadınlar, doğum borçlanması yaparak sigortalılık hizmeti kazanabiliyor. Ancak doğum yaptığı tarihte henüz bir sigortalılık tescili bulunmayan kadınların bu dönemlerdeki doğumlar için borçlanma yapmaları mümkün olmuyor.

Sigorta tespit davasında hak düşürücü süre bulunuyor

Soru: Ben 10 Ocak 1999 yılından, 1 Mart 2002 yılına kadar bir fabrikada sigortasız çalıştırıldım. Resmiyette sigorta başlangıcım bir başka fabrikada 2003 yılında yapıldı. O dönem benle birlikte çalışan şahitlerim var, dava açarsam ilgili firma yada firma sahibinden tazminat alabilir miyim? Ve bu durum sigortama nasıl bir katkı sağlar? Zaman aşımı var mıdır bu tür konularda. Hafız Ali F.

Cevap: Sigortalı olarak çalıştıkları halde çalıştıkları dönemlerde sigorta tescili yapılmayan diğer bir ifadeyle prim ödemesi yapılmayan sigortalı işçiler, sigorta kapsamında çalıştıklarının tespiti için iş mahkemelerine dava açabiliyor. Ancak burada beş yıllık bir hak düşürücü süre bulunuyor. Sigortalılık tescili yapılmamış, primi ödenmemiş işçiler, çalıştıkları işten çıkmışsa, işten çıktığı tarihi takip eden yılbaşından itibaren beş yıl içerisinde dava açmalı. Aksi halde dava hak düşürücü süre yönünden reddedilir. Verdiğiniz bilgilere göre beş yıllık hak düşürücü süre geçtiği için hizmet tespiti davasıyla EYT kapsamına girmeniz mümkün görünmüyor.

Emeklilik için gereken prim ilk prim ödeme tarihine göre belirlenir

Soru: Benim işe başlama tarihim e-devletten farklı gözüküyor. Buna bağlı olarak da emeklilik tarihim değişiyor. Farklı alanlarda 4/a, 4/b ve 4/c de farklı işe başlama tarihim ve emeklilik tarihim var. Burhanettin Ulema

Cevap: Bir kimse çalışma hayatı içerisinde birden fazla sigortalılık statüsünde prim ödeyebiliyor. Bir bakıma hem 4/a hem 4/b hem de 4/c prim ödemesi bulunuyor. Böylesi hizmeti bulunanlar için son yedi yıl primlerin statüsüne bakılıyor. Hangi statüde prim daha fazla ise emeklilik fazla olan bu statü üzerinden belirleniyor. Bu durumda olanların farklı statüde hizmetleri bulunmakla birlikte emekliliğe esas olan ilk sigortalılık tarihi ise en eski sigortalılığa ait giriş tarihi alınıyor.