Sosyal Güvenlik Uzmanı Murat Özdamar sizlerden gelen sorulara cevap veriyor. İşte bu hafta sizlerden gelen sorular ve Özdamar’ın cevapları:

Liseden itibaren 2 yıl sağlık primi ödenmez

Soru: Benim oğlum liseden mezun oluyor. 17 Temmuzda da 18 yaşını dolduracak. Benim üzerimden sağlık yardımı hakkı bitecek. Dersleri iyi ve muhtemelen üniversiteyi kazanacak. Oğlum 18 yaşını tamamlayınca sağlıktan nasıl yararlanacak. Mehmet Ali F..

Cevap: Liseden mezun olan çocuklar 20 yaşını aşmamak üzere mezuniyetten itibaren 2 yıl daha annesi ve/veya babası üzerinden sağlık hizmeti alır. Sizin oğlunu mezun olsa bile mezuniyetin üzerinden iki yıl daha sizin üzerinizden sağlık hizmetini alacak. Üniversiteyi kazanırsa bu kez 25 yaşını geçmemek üzere üniversite öğrenimi boyunca yine sizin üzerinizden sağlık hizmeti alacak.

Bağ-Kur sigortalısı olan yetim kızın maaşı kesilir

Soru: Benim babam Bağ-Kur esnaf emeklisi iken vefat etti. İki yıldan bu yana babamdan yetim maaşı alıyorum. Benimle birlikte annem de dul maaşı alıyordu. Annem dört ay önce vefat etti. Annemin adına bir şirket vardı? Şimdi benim maaşımı kesmişler. Ne yapabilirim? Asiye M.

Cevap: Limitet şirket ortakları zorunlu olarak Bağ-Kur sigortalısı sayılıyor. SSK veya Bağ-Kur sigortalısının ölümü halinde kız çocuğuna yetim aylığı bağlanabilmesi için SSK veya Bağ-Kur sigortalısı olmama şartı bulunuyor. Yetim aylığı almakta olan kız çocukları, limitet şirkete ortak olunca Bağ-Kur sigortalısı oluyor ve bu nedenle yetim aylığı kesiliyor. Annenizin ölümü sonrası miras yoluyla şirket ortağı olmanız nedeniyle aylığınız kesilmiş. Bu tamamen yasaya uygun. Şirket hissenizi devretmeniz halinde yeniden yetim aylığı almanız mümkün. Ölen annenizin en az 1800 gün prim ödemesi bulunuyorsa anneniz üzerinden de yetim aylığı alabileceksiniz.

Sigortası geç başlayanlar Bağ-Kur’dan erken emekli olur

Soru: Ben 18.6.1964 doğumluyum. 1.6.2007 tarihinde Bağ-Kur sigortalısı oldum. Şu ana kadar ödenmiş 5210 gün prim ödemem oldu. Şirket ortalığım nedeniyle halen Bağ-Kur sigortam devam ediyor. Şirketteki hissemi eşimin üzerine devredeceğim. Ben bu şirkette SSK’lı çalışsam daha erken olur muyum? Cahit U.

Cevap: İlk defa sigortalı olunan tarih dikkate alındığında SSK emeklisi olabilmeniz için hem 1260 gün yani 3 yıl 6 ay SSK primi ödemeniz, hem de prim gün sayısını 7000 güne tamamlamanız gerekiyor. Bu ise en erken beş yıl sonra gerçekleşir. Yani SSK emekliliğiniz ancak 2028 yılında mümkün olabiliyor. Oysa 15 yıl sigorta prim ödemesiyle 62 yaşını tamamlayınca yani 18.6.2026 tarihinde emekli olma hakkınız oluşacak.

İki emekli maaşı mümkün

Soru: Ben 2012 yılında iş kazası geçirdim. Yüzde 32 sürekli iş göremezlik maaşı bağlandı. O dönemde emekli değildim, iki sene önce emekli oldum. İş göremezlik maaşım emekli maaşla çakışıyor diye 3000 liradan 640 liraya düşürüldü. Böyle bir şey yasal mı, şuan artışlarla tekrar 1100 liraya yükseldi. Beni bu konuda aydınlatır mısınız? Arif M.

Cevap: İşyerinde meydana gelen iş kazası nedeniyle sigortalı işçinin meslekte kazanma gücü kaybı yüzde 10 ve üzerinde olursa sürekli iş göremezlik geliri yani her ay ödenen bir maaş bağlanır. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükmüne göre olursa sürekli iş göremezlik geliri alan sigortalı emekli olursa emekli maaşı ve sürekli iş göremezlik maaşı mukayese edilir. Yüksek olan maaş tam ödenir, düşük olan ise yarıma indirilir.

Emeklilik statüsünü son yedi yıl primi belirler

Soru: Ben Haziran-1999’da sigortalı oldum. SSK’lı olarak 370 gün prim ödedim. Daha sonra 1.5.2002 tarihinden 30.11.2020 tarihine kadar Bağ-Kur primi ödedim. Primini ödemediğim süreler düşünce 4710 gün Bağ-Kur primim oluştu. 1.4.2021 tarihinde bu yana SSK’lı olarak çalışıyorum. Ne zaman emekli olurum? Ali D.

Cevap: Bir kimsenin hem SSK hem de Bağ-Kur prim ödemesi varsa yatırılmış olan son yedi yılın yani son yatırılan 2520 gün primin statüsüne bakılır. Hangi statünün primi fazlaysa fazla olan sigorta statüsü şartlarından emekli olunuyor. Bağ-Kur şartlarına göre 9000 gün primle emekli olabilirsiniz. SSK şartlarına göre ise 5925 gün primle emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur sonrası 1260 gün SSK primi ödemeniz halinde son yedi yıl prim fazlası SSK olacağı gibi 5925 gün priminiz de oluşacak. Eğer 1.4.2021 tarihinden bu yana her ay 30 gün üzerinden prim ödenmeye devam edilmiş ise 1260 gün SSK primi 1.10.2024 tarihinde oluşacak ve emekli olmanız mümkün olacaktır.